Zatoki świata

Zatoką - nazywamy geograficzny fragment oceanu, morza bądź jeziora, posiadający różnorodną wielkość, kształt i głębokość, wcinający się w kontynent.

Zatoki świata:

• Zatoka Zairska (Zatoka Smyrneńska) - jest zatoką Morza Egejskiego ( nad Morzem Śródziemnym), wcinającą się w azjatyckie brzegi Turcji. Posiada długość 60 km, wejście zatoki szerokie jest na 25 km. Największa głębokość to 100 m. W niej ujście znajduje rzeka Gediz. Na wybrzeżu znajduje się wiele kąpielisk i portów.

• Zatoka Lwia (Zatoka Liońska, Golfe du Lion) - zatoka na Morzu Śródziemnym, u południowych wybrzeży Francji. Na odległość 125 km wcina się w kontynent, wejście o szerokości 245 km. Głębokością dochodzi do 2000 m. Średnia temperatura wód powierzchniowych w zimie wynosi 13°C a w lecie do 22°C latem. Wskaźnik zasolenia wód zatoki to 37,7 promili. Jej brzeg urozmaicony jest licznymi jeziorami przybrzeżnymi, do jej wód uchodzi Rodan. Głównym portem zatoki jest Marsylia.

• Zatoka Meksykańska (ang. Gulf of Mexico, hiszp. Golfo de México) - leży w zachodniej części Oceanu Atlantyckiego, na wybrzeżu Ameryki Północnej, pomiędzy półwyspami Florydą i Jukatan. Granica pomiędzy jej wodami a wodami Morza Karaibskiego jest Kuba. W południowej części zatoki znajduje się druga, ale o znaczeniu drugorzędnym zatoka Campeche. Zatoka Meksykańska przez Cieśninę Jukatańską wymienia wody z Morzem Karaibskim, przez Cieśninę Florydzką - z otwartym oceanem. Zatoka zajmuje powierzchnię 1602 tys. km 2. Jej średnia głębokość wynosi 1522 m, zaś maksymalna dochodzi do 5203 m - jest nią głębia Sigsbee na zachodzie Basenu Meksykańskiego. Dno zatoki zajęte jest przez Basen Meksykański, posiadający kształt regularnej niecki. Drogą przez Cieśninę Jukatańską do Zatoki Meksykańskiej przedostaje się woda ogrzana ciepłym Prądem Karaibskim, powodując podniesienie się poziomu morza w zatoce i odpływ jej drogą przez Cieśninę Florydzką w postaci Prądu Florydzkiego. Wartość temperatury wód powierzchniowych zimą dochodzi do 18°C w północnej części zatoki do 24°C na południu, latem temperatura waha się od 28 do 29°C. Wielkość zasolenie wód zatoki to 36-36,7 promili. Zatoka Meksykańska położona jest na szlaku niszczycielskich cyklonów tropikalnych latem i jesienią. Obserwowane są pływy do wysokości 0,5-1,7 m. W wodach Zatoki Meksykańskiej giną takie rzeki jak: Missisipi, Rio Grande. W jej wodach uprawia się połowy ryb, ostryg i pereł, krewetek, gąbek. W jej części wydobywa się ropę naftową szybami z dna. Głównymi portami zatoki są: Houston, Nowy Orlean, Tampa, Hawana, Veracruz, Tampico.

• Zatoka Perska (Zatoka Arabska, arab. Al-Khal al-'Arab~) - jest zatoką na Oceanem Indyjskim, wcinającą się na około 930 km w głąb Azji Zachodniej, posiada połączenie przez cieśninę Ormuz z Zatoką Omańską (na Morzu Arabskim). Zajmuje powierzchnię 239 tys. km2. Jej średnia głębokość wynosi 42 m, a maksymalna aż 115 m (to miejsce u wejścia do cieśniny Ormuz). Zatoka posiada dość dobrze rozwiniętą linię brzegową, urozmaiconą licznymi przybrzeżnymi wyspami, otoczonymi barwnymi rafami koralowymi. Wody powierzchniowe dochodzą od 30-33°C w lecie oraz do 15-21°C w zimie. Wielkość zasolenia waha się od 41promili w części południowo - zachodniej do 37 promili w części wschodniej. Na jej wodach obserwowane są pływy o wysokości 1,7-4,7 m. W tej zatoce wody traci Szatt al-Arab. Na jej wodach popularny jest połów ryb i pereł oraz eksploatacja ropy naftowej z bogatych złóż podmorskich. Bardzo dobrze rozwija się tu żegluga - głównymi portami są: Kuwejt, Mina al-Ahmadi, Al-Manama, Ad-Dammam, Abu Zabi, Abadan, Chark.

• Zatoka Tajlandzka (Zatoka Syjamska, khmer. Czhuk-samot Thai, tajska Ao Thai, wietn. Vinh Thái LAN) - jest rozległą i płytką zatoką zachodniej części Oceanu Spokojnego, na obszarze południowo - zachodniej części Morza Południowochińskiego. Zatoka wcięta jest w ląd na odległość 720 km pomiędzy nasadą Półwyspu. Malajskiego a południowymi brzegami Półwyspu Indochińskiego. Wejście pomiędzy środkową część Półwyspu Malajskiego a południowym cyplem delty Mekongu jest szerokie na około 400 km. Linia brzegowa urozmaicona jest licznymi wyspami, płyciznami i skałami, w części zachodniej występują kolorowe rafy koralowe. Zatoka posiada średnią głębokość 84 m. Na jej wodach można zaobserwować pływy do wysokości około 4 m. Tu traci wody rzeka Menam., nad którą około 30 km od zatoki położony jest główny port i jednocześnie stolica Tajlandii - Bangkok.

• Zatoka Adeńska, (arab. Khalj 'Adan, ang. Aden Bay) - jest zatoką Morza Arabskiego (na Oceanie Indyjskim), rozdzielającą Półwysep Arabski i Somalijski, łącząc cieśninę Bab al-Mandab z Morzem Czerwonym. Jej głębokość dochodzi do 5390 m (w rowie Alula Fartak). Temperatura wody waha się w granicach 26-30°C, zaś zasolenie w granicach 33,5-36,5 promili. Głównymi portami są: Aden, Berbera.

• Zatoka Amundsena - jest zatoką na Morzu Beauforta (na Oceanie Arktycznym), pomiędzy wyspami Banksa i Wiktorii a brzegiem Kanady. Jej głębokość dochodzi do 258 m.

• Zatoka Anadyrska - jest zatoką Morza Beringa (na Oceanie Spokojnym), u brzegów Półwyspu Czukockiego. Jej głębokość dochodzi do 105 m. W niej wody traci rzeka Anadyr. Głównymi portami są: Anadyr, Prowidienija.

• Zatoka Bajdaracka - jest zatoką na Morzu Karskim (na Oceanie Arktycznym). Rozdziela Półwysep Jugorski i Jamał. Wcina się w ląd na długość 180 km. Jej głębokość dochodzi do 20 m. Charakterystyczna cecha tej zatoki jest to, że pokrywa ją lód nawet w letniej porze roku.

• Zatoka Bengalska - jest zatoką na Oceanie Indyjskim, pomiędzy Półwyspem Indyjskim i wyspą Cejlon a Półwyspem Indochińskim, Andamanami i Nikobarami. Zatoka zajmuje powierzchnię 2,2 mln km2. Jej głębokość dochodzi do 4 519 m. Temperatura wód waha się w granicach 25-29°C, zaś zasolenie w przedziale 3,0-3,4%. Na jej wodach zaobserwowano wysokie pływy nawet do 10,7 m. Do jej wód uchodzą Ganges z Brahmaputrą, Mahanadi, Godawari, Kriszna. Z dna eksploatowana jest ropa naftowa. Głównymi portami zatoki są: Kalkuta, Madras, Ćittagong.

• Zatoka Biskajska (franc. Golfe de Gascogne, hiszp. Golfo de Vizcaya) - jest otwartą zatoką na Oceanie Atlantyckim, rozdziela wybrzeże Francji i Półwysep Iberyjski. Zajmuje powierzchnię 194 tys. km2. Jej średnia głębokość dochodzi do 1725 m, zaś maksymalna do 5203 m (w Basenie Zachodnioeuropejkim). Temperatura wód powierzchniowych waha się od 10 do 12°C w ziemie oraz od 17 do 20°C latem, zaś zasolenie w granicach 32-35 promili. Zaobserwowano pływy do 6,7 m wysokości. Nawiedzana jest przez częste i silne sztormy. Tu uchodzą rzeki Loara, Garonna. Na jej wodach rozwija się rybołówstwo (sardynek, sardeli, tuńczyków) oraz hodowla ostryg. Głównymi portami zatoki są: Brest, Bordeaux, San Sebastián, Bilbao.

• Zatoka Botnicka - jest zatoką Morza Bałtyckiego, pomiędzy Szwecją i Finlandią o długości 668 km i zajmowanej powierzchni 112 tys. km2. Jej głębokość dochodzi do 294 m. Wartość temperatury zawiera się w przedziale od 15°C latem do -1°C zimą zaś zasolenie od 0,2 do 0,6%. Do jej wód uchodzą rzeki: Dal, Indals. Do głównych portów należą: Lule, Vaasa.

• Zatoka Bristolska - jest zatoka na Morzu Beringa (na Oceanie Spokojnym), usytuowana u nasady półwyspu. Alaska. Jej głębokość dochodzi do 65 m. Głównym portem morskim jest Dillingham.

• Zatoka Burgaska - jest zatoka na Morzu Czarnym, u wybrzeży Bułgarii. Jej długość wynosi 25 km. Głównymi kąpieliskami na jej wybrzeżu są: Pomorie, Sozopol, portem zaś Burgas.

• Zatoka Czauńska - jest zatoka na Morzu Wschodniosyberyjskim (na Oceanie Arktycznym). Wgłąb kontynentu wcina się na odległość 150 km. Jej głębokość dochodzi do 25 m. Posiada wyspę Ajon. Głównym portem jest Pewek.

• Zatoka Czerska - jest zatoką Morza Barentsa (na Oceanie Arktycznym), u wybrzeży Rosji. Zatoka wcięta jest w ląd na odległość 150 km. Jej głębokość dochodzi do 33 m. Posiada jedną wyspę Kołgujew.

• Zatoka Dwińska - jest zatoką na Morzu Białym (na Oceanie Arktycznym), wciętą w ląd na odległość 93 km. Jej głębokość dochodzi do 120 m. W jej wodach swe wody traci rzeka Dwina. Najbardziej znanymi portami tej zatoki są: Siewierodwińsk i Archangielsk.

• Zatoka Fałszywa (Valsbaai) - jest zatoką na Oceanie Atlantyckim, u wybrzeży RPA, położoną w kierunku wschodnim od Przylądka Dobrej Nadziei. Jest szeroka na 50 km a głęboka nawet na 100 m. Głównym portem jest Strand.

• Zatoka Fińska - jest zatoka na Morzu Bałtyckim, rozdziela Finlandię i Estonię. Jej długość wynosi 420 km, zaś powierzchnia 29,5 tys. km2. Jej brzegi urozmaicone są łańcuchami wysp przybrzeżnych. Jej maksymalna głębokość wynosi 123 m. Głównymi portami są: Helsinki, Petersburg, Tallin.

• Zatoka Franklina - jest zatoką na Morzu Beauforta (na Oceanie Arktycznym), u wybrzeży Kanady. Zatoka stanowi część Zatoki Amundsena. Zatoka wcięta jest w ląd na odległość 150 km. U wejścia jej szerokość dochodzi do 128 km. Urozmaicona jest licznymi wysepkami. Największa głębia ma głębokość 500 m.

• Zatoka Gdańska - jest zatoką na Morzu Bałtyckim, u wybrzeży Polski i obwodu kaliningradzkiego Federacji Rosyjskiej. Jest wcięta w ląd na odległość 74 km pomiędzy Mierzeją Helską a półwyspem Sambia. Sąsiaduje z zachodu z Zatoką Pucką a z południowego - wschodu z Zalewem Wiślanym. Jej wejście szerokie jest na 107 km a głębokość dochodzi do 118 m. Do niej uchodzą Wisła i Pregoła. Głównymi portami są: Gdańsk, Gdynia, Hel, Bałtyjsk, Kaliningrad.

• Zatoka Genueńska - jest zatoką na Morzu Liguryjskim (na Morzu Śródziemnym), u wybrzeży Włoch. Jej głębokość dochodzi do 1500 m. Słynie z kąpielisk na Rivierzedi Levante. Głównymi portami są: Genua, Savona.

• Zatoka Geografa - jest zatoka na Oceanie Indyjskim, na południowo - zachodnim wybrzeżu Australii. Jej połączenie z morzem jest szerokie na 64 km. Posiada maksymalną głębokość 50 m. Głównym portem jest Bunbury.

• Zatoka Gwinejska (ang. Gulf of Guinea, franc. Golfe de Gunie) - jest otwartą zatoką na Oceanie Atlantyckim u zachodnich brzegów Afryki, pomiędzy przylądkami Palmas i Lopez. Zajmuje powierzchnię 753 tys. km2, średnią głębokość równą 2676 m, oraz maksymalną głębokość 5207 m (zachodnia część). Przez jej wody przepływa ciepły Prąd Gwinejski, będący przedłużeniem Północnorównikowego Prądu Wstecznego. Zatoka posiada wyspy: Bioko, Książęcą, Św. Tomasza. W jej wodach nikną rzeki: Niger, Wolta, Ogowe. Głównymi portami są: Abidżan, Akra, Lagos, Port Harcourt, Libreville.

• Zatoka Gdańska - jest zatoką Morza Karskiego (na Oceanie Arktycznym), u wybrzeży Rosji. Wcięta jest w kontynent na długość 200 km. Jej głębokość jest niewielka, bo jedynie 8 m.

• Zatoka Honduraska - jest zatoką na Morzu Karaibskim (na Oceanie Atlantyckim), u wybrzeży Belize, Gwatemali i Hondurasu. Jej głębokość dochodzi do 3700 m, w Rowie Kajmańskim. W jej wodach nikną rzeki: Motagua, Ulúa. Głównymi portami są Puerto Cortés, Puerto Barrios.

• Zatoka Hudsona - jest zatoką na Oceanie Arktycznym, u wybrzeży Kanady. Zatoka przez Cieśninę Hudsona połączona jest z Morzem Labradorskim (na Oceanie Atlantyckim). Zajmuje powierzchnię 848 tys. km2 (z Zatoką Jamesa). Jej długość wynosi 1400 km, a głębokość do 301 m. Zaobserwowane pływy posiadają wysokość do 8 m. Do niej uchodzą m.in. rzeki: Churchill, Nelson. Głównymi portami są: Churchill, Port Nelson.

• Zatoka Jenisejska - jest zatoką na Morzu Karskim (na Oceanie Arktycznym). Jest zatoką wciętą w ląd na 225 km u wybrzeży Syberii. Posiada połączenie z oceanem na długość 150 km. Jej głębokość wynosi nawet 20 m. Kończy tu swój bieg Jenisej. Dwa główne porty to: Dikson, Karaul.

• Zatoka Kadyksu - jest zatoką Oceanu Atlantyckiego, u wybrzeży Portugalii i Hiszpanii. Jest połączona z otwartym morzem na długości 190 km. Jej głębokość sięga do 501 m. Kończy tu swój bieg Gwardiana i Gwadalkiwir. Głównymi portami są Kadyks, Huelva.

• Zatoka Kalifornijska (Golfo de Kalifornia) - jest zatoką na Oceanie Spokojnym u brzegów Ameryki Północnej. Barierą dla wód morskich jest Półwysep Kalifornijski. Zatoka zajmuje 180 tys. km2 powierzchni, jej długość wynosi 1240 km, a szerokość nawet 220 km. Jej średnia głębokość wynosi około 750 m, zaś maksymalna sięga 3292 m. Jej wody urozmaicone są licznymi wyspami, z których największe to: Tiburón, Angel de la Guarda. Tu kończy swój bieg rzeka Kolorado. Na wodach zatoki rozwija się połów ryb i pereł. Głównymi portami są: La Paz, Guaymas, Topolobampo, Puerto Penasco.

• Zatoka Kambajska - jest zatoką na Morzu Arabskim (części Oceanu Indyjskiego), u wybrzeży Indii. Jest wcięta w ląd na odległość 250 km pomiędzy półwyspami Kathijawar i Indyjskim. Jej głębokość dochodzi do 36 m. Wysokość pływów zmierzono do 11,9 m. Tu kończą swój bieg rzeki: Sabarmati, Mahi, Narmada, Tapti. Głównymi portami są: Surat, Bhaunagar, Bharuć.

• Zatoka Karkinicka - jest zatoką na Morzu Czarnym, u wybrzeży Ukrainy. Sięga głęboko w ląd na odległość 118 km u nasady Półwyspu Krymskiego. Jej głębokość sięga do 36 m. Głównym portem jest Skadowsk.

• Zatoka Kolońska - jest zatoka na Morzu Bałtyckim, na obszarze niemieckiego wybrzeża Półwyspu Jutlandzkiego. Jest częścią Cieśnin Duńskich. Jej głębokość sięga 36 m. Z jej dna wydobywa się ropę naftową. Głównymi portami są: Kilonia, Flensburg.

• Zatoka Koryncka - jest zatoką Morza Jońskiego (części Morza Śródziemnego), u brzegów Grecji. Sięga głęboko w ląd, bo aż na odległość 130 km pomiędzy Półwyspami Bałkańskim i Peloponez. Połączenie z morzem jest długie na 35 km (u wejścia 3 km). Jej głębokość sięga 935 m. Kanał Koryncki łączy ją z Zatoką Sarońską (na Morzu Egejskim). Głównymi portami są: Patras, Korynt.

• Zatoka Kotorska - jest zatoka Adriatyku (Morza Śródziemnego). Zagłębiona w ląd na odległość 22,5 km u wybrzeży Czarnogóry (w Jugosławii), Wejście do niej jest szerokie na 3 km. Jej głębokość sięga 45 m. Głównymi portami są: Kotor, Hercegnovi, Tivat.

• Zatoka Liaotuńska - jest zatoką na Morzu Żółtym (części Oceanu Spokojnego), u wybrzeży Chin. Zatoka zagłębiona jest w ląd na odległość 220 km. Wejście do morza ma szerokość 175 km a sama zatoka ma głębokość do 50 m. Urozmaicona jest licznymi wyspami. Wysokość pływów wód wynosi 4,5 m. Tu kończą bieg rzeki Liao He. Głównymi portami są: Qinhuangdao, Yingkou.

• Zatoka Liverpoolska - jest zatoką na Morzu Irlandzkim (części Oceanu Atlantyckiego), u wybrzeży Wielkiej Brytanii, Zatoka posiada długość 9 km, szerokość około 20 km. Uchodzi tu estuarium rzeki Jersey. Notowane pływy osiągają wysokość nawet 10,2 m. Pod dnem zatoki ciągną się tunele kolejowe. Główny port to Liverpool.

• Zatoka Lubeka - jest zatoką na Morzu Bałtyckim, u wybrzeży Niemiec. Stanowi wewnętrzną część Zatoki Meklemburskiej. Wcina się w ląd na odległość 27 km, szerokość wejście do zatoki wynosi około 21,5 km. Największa głębia ma 27 m. Do niej uchodzi rzeka Trale. Głównym portem jest Travemünde.

• Zatoka Meklemburska - jest również zatoką na Morzu Bałtyckim, u wybrzeży Niemiec. Posiada długość 80 km oraz szerokość wejścia do 50 km. Największa głębokość to 27 m. Do głównych portów należą: Rostock, Wismar, Travemünde (będący awanportem Lubeki).

• Zatoka Melville`a - jest zatoką na Morzu Baffina (części Oceanu Arktycznego), u wybrzeży Grenlandii. Jej szerokość wejście ma długość około 300 km. Największa głębia ma około 100 m głębokości. Pływają po niej licznie góry lodowe.

• Zatoka Mezeńska - jest zatoką na Morzu Białym ( części Oceanu Arktycznego), przy półwyspie Kanin. Jej wymiary to: długość 105 km, szerokość 97 km, maksymalna głębokość 25 m. Zaobserwowano na niej wysokie pływy dochodzące do 12 m. Tu wody traci rzeka Mezeń. Najważniejszym portem jest Mezeń.

• Zatoka Moskitów - jest zatoką na Morzu Karaibskim (części Atlantyku), u wybrzeży Panamy. Połączenie z morzem jest szerokie na 370 km. Największa głębokość dochodzi do 1188 m. Na płaskim brzegu usytuowany jest port San Cristóbal.

• Zatoka Narewka - jest zatoką na Bałtyku, w części Zatoki Fińskiej. Jest wcięta w ląd na odległość 37 km (Estonia). Szerokość wejścia wynosi 90 km a maksymalna głębokość 51 m. Do niej uchodzi rzeka Narwa.

• Zatoka Obska - jest zatoką Morza Karskiego (części Oceanu Arktycznego), u wybrzeży Rosji. Jej wcięcie pomiędzy półwyspy Jamał i Gdański jest długie na 800 km. Szerokość waha się w przedziale 30-90 km, ale posiada niewielką głębokość od 10 do 12 m. Do niej uchodzi Ob. Najważniejszymi portami są: Nowy Port, Salechard (w delcie Obu).

• Zatoka Oneska - jest zatoką na Morzu Białym (na Oceanie Arktycznym), u wybrzeży Rosji. Posiada długość 185 km oraz szerokość od 50 do 100 km. Maksymalna głębokość dochodzi do 36 m. Na jej wodach zaobserwowano pływy do wysokości 2,7 m. Tu niknie rzeka Onega. Głównymi portami są: Białomorsk (u wylotu kanału z Morza Bałtyckiego), Onega.

• Zatoka Panamska (Golfo de Panamá) -jest zatoką na Pacyfiku u zachodnich brzegów Panamy. Jej wejście szerokie jest na185 km, a maksymalna głębokość sięga 250 km. Zatoka posiada dobrze rozwiniętą linię brzegową z mniejszymi zatokami: Parita, San Miguel oraz licznymi wyspami, z których największą jest Isla del Rey, w Archipelagu Perłowym. Z północy zatoka posiada wejście do Kanału Panamskiego. Największym portem jest położony u wejścia do kanału Balboa.

• Zatoka Pomorska - jest zatoką na Morzu Bałtyckim, u wybrzeży Polski i Niemiec. Jest ona połączona poprzez cieśninę Dziwną, Świnę i Pianę z Zalewem Szczecińskim. Jej głębokość sięga 15 m. Głównymi portami są: Sassnitz, Świnoujście a kąpieliskami morskimi: Ahlbeck, Międzyzdroje, Świnoujście.

• Zatoka Ryska - jest zatoką Bałtyku, u wybrzeży Estonii i Łotwy o powierzchni 181 tys. km2 i głębokości do 62 m. Do niej uchodzą rzeki: Dźwina z Lelupą, Gauja. Głównymi kąpieliskami morskimi są: Jurmala, Marnawa a najważniejszym portem Ryga.

• Zatoka Salonicka - jest zatoką Morza Egejskiego (części Morza Śródziemnego), u wybrzeży Grecji, na zachód od Półwyspu Chalcydyckiego. Jest zatoką płytką, której północna część nosi nazwę Zatoki Termajskiej. Głównym kąpieliskiem morskim i portem są Saloniki.

• Zatoka Sarońska - jest zatoką na Morzu Egejskim (części Morza Śródziemnego), u wybrzeży Grecji. Wcięta jest w ląd na odległość 67 km pomiędzy Attyką i Peloponezem. Szerokość wejścia wynosi 50 km. Największymi wyspami są: Salamina, Egina. Jej głębokość dochodzi do 245 m. Najbardziej znane kąpielisko i jednocześnie port to Pireus.

• Zatoka Spencera - jest zatoką Oceanu Indyjskiego, na południowym wybrzeżu Australii w części Zatoki Australijskiej, pomiędzy półwyspami Eyre`a i Yorke. Szerokość wejścia wynosi 80 km, długość 300 km a największa głębokość dochodzi do 64 m. Jej wody ulegają pływom o wysokości do 3,6 m. Głównymi portami są: Port Pirie, Whyalla, Port Lincoln.

• Zatoka Sueska - jest zatoką na Morzu Czerwonym (na Oceanie Indyjskim), wcinającą się na odległość 325 km pomiędzy Afrykę i półwysep Synaj (w Azji). Jej szerokość waha się od 15 do 46 km a głębokość dochodzi do 80 m. Zatoka jest połączona poprzez Kanał Sueski z Morzem Śródziemnym. Najważniejszym portem jest Suez.

• Zatoka Szelichowa - jest zatoką Morza Ochockiego (na Pacyfiku), u wybrzeży Rosji, wcinającą się na odległość 650 km w nasadę Kamczatki. Szerokość wejście wynosi 130 km a głębokość dochodzi do 350 m. Jej pływy mają wysokość 13,2 m w Zat. Penżyńskiej. Głównymi portami są: Pałana, Jamsk.

• Zatoka Świn - jest zatoką Morza Karaibskiego, na zachód od Kuby; w dniach 17-19 IV 1961 odbył się tutaj nieudany desant emigrantów kubańskich w celu obalenia reżimu Fidela Castro. Przeprowadziły go służby specjalne USA.

• Zatoka Tangaroska - jest zatoką na Morzu Azowskim (części Morza Czarnego), u wybrzeży Rosji i Ukrainy, wciętą na około 140 km w ląd. Szerokość wejścia wynosi 31 km a największa głębokość do 5 m. Tu ginie rzeka Don. Najważniejszymi portami są: Taganrog, Rostów n. Donem, Mariupol, Jejsk.

• Zatoka Tarencka - jest zatoką Morza Jońskiego (nad Morzem Śródziemnym), we Włoszech, wciętą na 138 km pomiędzy półwyspami Salentyńskim i Kalabryjskim. Szerokość wejścia wynosi 133 km a głębokość dochodzi do 2657 m. Główne porty to: Tarent, Crotone, Gallipoli.

• Zatoka Tonkińska (Bac Bo) - jest zatoka na Morzu Południowochińskim (części Oceanu Spokojnego), pomiędzy Wietnamem a półwyspem Lejczou i Hajnan w Chinach. Posiada długość 330 km oraz szerokość wejście 241 km, zaś głębokość sięga do 82 m. Wysokość pływów wód wynosi 5,9 m. Tu traci wody rzeka Czerwona. Do głównych portów należą: Hajfong, Beihai

• Zatoka Triesteńska - jest zatoką na Adriatyku (Morzu Śródziemnym), u wybrzeży Włoch i Słowenii. Stanowi część Zatoki Weneckiej, wciętej na długość 40 km w ląd. Szerokość wejścia wynosi 35 km. Zatoka posiada dobrze rozwiniętą linię brzegową a jej głębokość sięga 25 m. Do niej uchodzi rzeka Isonzo. Największymi kąpieliskami i zarazem portami są: Triest, Monfalcone, Koper.

• Zatoka Walencka - jest zatoka na Morzu Śródziemnym, na wschodnich brzegach Hiszpanii. Jej głębokość sięga do 500 m. Tu uchodzi rzeka Júcar. Najwspanialsze kąpieliska znajdują się na Costa del Azahar. Główne porty to: Walencja, Castellón de la Plana.

• Zatoka Wenecka - jest zatoka nad Adriatykiem (części Morza Śródziemnego), we Włoszech, Słowenii i Chorwacji, wciętą na około 100 km w ląd. Jej szerokość wejście wynosi 87 km. Jej brzegi tworzą lagunę do głębokości 34 m. Tu kończą bieg: Pad, Adyga, Piawa, Isonzo. Na niej uprawiane jest rybołówstwo, żeglarstwo oraz żegluga promowa. Liczne kąpieliska z portami: Wenecją, Triestem, Koper, Pulą.

• Zatoka Wenezuelska (Maracaibo) - jest zatoką Morza Karaibskiego (na Atlantyku), u wybrzeży Wenezueli, wciętą na około 230 km pomiędzy półwyspami Guajira i Paraguaná. Szerokość wejścia wynosi 98 km. Łączy się cieśniną z jeziorem Maracaibo. W niej podziwiać można bajeczne skały i rafy koralowe. Maksymalna głębokość dochodzi do 71 m. Głównymi portami są: Maracaibo, Punta Cardón, Amuay.

• Zatoka Zachodniokoreańska - jest zatoką Morza Żółtego (części Pacyfiku), u wybrzeży Chin i Korei Północnej, wciętą na 175 km pomiędzy półwyspy: Liaotuński i Koreański. Jej szerokość wejścia wynosi 300 km. Posiada silnie rozwiniętą linię brzegową, z licznymi mieliznami i wyspami. Jej głębokość dochodzi do 57 m zaś wysokość pływów do 5,2 m. Tu kończy bieg rzeka Yalu Jiang. Na jej wodach uprawiane jest rybołówstwo. Główne porty to: Dalian, Lüshun, Nampho.

• Zatoka Pucka - jest płytką zatoką w zachodniej części Zatoki Gdańskiej (na Bałtyku) o powierzchni 364 km2 i głębokości dochodzącej do 54 m. Wskaźnik zasolenia kształtuje się na poziomie 0,6%. Z dna eksploatuje się bogate złoża soli potasowej. Tu kończy swój bieg rzeka Reda. Główne porty to: Gdynia, Puck, Hel, Jastarnia.

• Wielka Zatoka Australijska ( ang. Great Australian Bigot) - jest otwartą zatoką na Oceanie Indyjskim u południowych brzegów Australii, pomiędzy przylądkami West Cape Howe na zachodzie a Przylądkiem Południowo - Zachodnim na Tasmanii. Zajmuje powierzchnię około 1335 tys. km2 a jej maksymalna głębokość dochodzi do 5670 m w Basenie Południowoaustralijskim. Do niej uchodzi rzeka Murray. Głównymi portami są - Adelaide, Port Pirie.

• Zatoka Królowej Charlotty - jest zatoką na Pacyfiku, w Kanadzie pomiędzy Wyspami Królowej Charlotty a wyspą Vancouver. Jej głębokość dochodzi do 2000 m. Głównym portem jest Ocean Falls.

• Zatoka Królowej Maud - jest zatoką na Oceanie Arktycznym, w Kanadzie pomiędzy stałym lądem a wyspami: Wiktorii i Księcia Williama. Występują w niej liczne wyspy.

• Zatoka Piotra Wielkiego - jest zatoka na Morzu Japońskim (Pacyfik), u wybrzeży Kraju Nadmorskiego (w Rosji). Jej długość wynosi około 80 km a szerokość wejścia nawet 200 km. Występują w niej liczne wyspy i zatoki. Maksymalna głębokość dochodzi do około 150 m. Zatoka jest objęta ochroną rezerwatową. Głównymi portami są: Władywostok, Nachodka.

• Zatoka Świętego Wawrzyńca ( ang. Gulf of Saint Lawrence, franc. Golfe du Saint-Laurent) - jest zatoką na Atlantyku w Kanadzie, pomiędzy półwyspami Labrador i Nową Szkocją. Od otwartego morza oddzielają ją wyspy: Nowa Fundlandia i Cape Breton, łączą z nim cieśniny: Belle Isle, Cabota i Canso. Zajmuje powierzchnię 263 tys. km2. Posiada silnie rozwiniętą linię brzegową z licznymi zatokami, z których największe to: estuarium rzeki Św. Wawrzyńca, Chaleur, Saint George's oraz wyspami, z największą: Księcia Edwarda, Anticosti, oraz archipelagiem Îles de la Madeleine. Maksymalna głębokość dochodzi do 572 m. Wartość temperatury wód powierzchniowych spada poniżej -1°C w zimie a latem wzrasta do 15-20°C, wartość zasolenia waha się od 12-15 promili na zachodzie, wzrasta nawet do 32 promili w cieśninach. Zatokę pokrywa lód od grudnia do maja oraz pływają góry lodowe. Pływy morskie dochodzą do wysokości około 2 m ( nawet do 6 m przy ujściu Rzeki Św. Wawrzyńca). W zatoce rozwija się rybołówstwo. Zatoka jest ważnym szlakiem morskim, prowadzącym do Drogi Wodnej Św. Wawrzyńca i portów położonych nad Wielkimi Jeziorami. Głównymi portami w zatoce są: Quebec, Sept-Îles, Dalhousie, Charlottetown.