Wiadomości ogólne:
Egipt (Arabska Republika Egiptu) jest to państwo leżące w północno-wschodniej Afryce nad Morzem Śródziemnym i Morzem Czerwonym. Zajmuje powierzchnię nieco ponad 1 mln km². Jego stolicą jest Kair, a innymi ważnymi miastami są: Aleksandria, Giza, Szubra al-Chaima, Port Said oraz Mehalla el-Kubra.
Kraj podzielony jest na 25 prowincji, tzw. muhafazatów.
Językiem urzędowym jest arabski, poza tym używany jest często angielski i francuski.
Narodową walutą jest funt egipski.
Warunki naturalne:
Egipt jest w przeważającej części krajem pustynnym. Jego środkiem przepływa jedna z najdłuższych rzek świata - Nil. Uchodzi on na terenie Egiptu do Morza Śródziemnego tworząc rozległą deltę, rozpościerającą się na przestrzeni około 25 tys. km².
Egipt dzieli się na sześć krain fizycznogeograficznych:
- dolina Nilu,
- delta Nilu,
- wybrzeże Morza Śródziemnego,
- Pustynia Zachodnia,
- Pustynia Wschodnia,
- Półwysep Synaj.
Egipt leży w strefie klimatu zwrotnikowego skrajnie suchego. Jedynie północne wybrzeża są łagodzone przez masy morskiego powietrza śródziemnomorskiego. Średnia temperatura lipca wynosi od 23ºC na północy kraju do 33ºC na południu, natomiast stycznia - od 13ºC na północy do 17ºC na południu. Roczna suma opadów na północy osiąga 200 mm, natomiast na południu opady prawie całkowicie zanikają.
Ludność:
Liczba ludności Egiptu wynosi ok. 74,8 mln, a średnia gęstość zaludnienia - 74,6 os/km². Rozmieszczenie ludności jest jednak bardzo nierównomierne. Na zurbanizowanych obszarach doliny Nilu i wybrzeża Morza Śródziemnego gęstość zaludnienia sięga nieraz powyżej 1500 os/km², natomiast wiele terenów pustynnych jest w ogóle niezamieszkałych.
Największą grupą ludnościową są arabscy Egipcjanie, tzw. fellachowie, którzy stanowią ok. 99% społeczeństwa, poza tym po obszarach pustynnych wędrują nieliczne plemiona Berberów, a na południu kraju, w dolinie górnego Nilu, spotkać można osady ludności czarnej.
Główną grupę religijną tworzą muzułmanie (sunnici), którzy stanowią 94% ludności Egiptu, ponadto mieszkają tu chrześcijanie koptyjscy i inni.
Historia:
Tereny doliny i delty Nilu są kolebką cywilizacji starożytnego Egiptu, którego koniec istnienia określa się na 641 r. Został on wówczas podbity przez Arabów i całkowicie zislamizowany. Znajdował się on kolejno pod rządami dynastii Omajjadów, Abbasydów, Fatymidów i Ajjubidów, które trwały do połowy XVIII wieku. W latach 1250 - 1517 tereny te znajdowały się pod panowaniem mameluków, a w 1517 podbite zostały przez Turków. W połowie wieku XVIII Egiptem zainteresowały się Francja i Anglia, które w drugiej połowie wieku XIX-go rywalizowały o wpływy w tym kraju, aż do 1876 roku, kiedy to ustanowiono międzynarodową kontrolę nad dochodami uzyskiwanymi w Egipcie. W roku 1881 wybuchło powstanie, którego prowodyrem był Arabi Pasza, a w jego konsekwencji w kraju wzrosły wpływy Anglii. Pod protektoratem angielskim Egipt znajdował się podczas trwania I wojny światowej i później, aż do roku 1922, kiedy to ogłoszono jego niepodległość. Rządy objął wówczas król Fuad I. Podczas II wojny światowej terytorium Egiptu było jedną z angielskich baz wojskowych. Po zakończeniu wojny kraj ten toczył liczne spory terytorialne z Izraelem, które zakończyły się podpisaniem układu pokojowego w Camp David w 1978 roku. Następnego roku, w Waszyngtonie podpisano kolejny traktat, na którego mocy Izrael musiał wycofać swoje wojska z Półwyspu Synaj, a Egipt musiał uznać istnienie państwa żydowskiego.
W 1956 roku odbyła się zamach stanu dokonany przez Wolnych Oficerów pod dowództwem G. A. Nasera. W dwa lata później, w 1958 roku, doszło do powstania Zjednoczonej Republiki Arabskej, która rozpadła się w roku 1961. W 1982 roku Egiptowi udało się odzyskać pozostałą część Półwyspu Synaj okupowanego dotąd przez Izrael.
Ustrój polityczny:
Egipt jest republiką, z głową państwa w osobie prezydenta. Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament oraz Zgromadzenie Narodowe z 454 członkami.
Gospodarka:
Egipt jest jednym z najlepiej rozwiniętych gospodarczo krajów Afryki. Posiada bogate złoża surowców naturalnych, m. in.: ropę naftową, gaz ziemny, rudy żelaza, cynku, ołowiu, mangan, fosforany, wapień, gips, talk i azbest.
Najlepiej rozwiniętą gospodarczo częścią kraju jest region delty Nilu, między miastami, położony w zasięgu trzech miast - Kairu, Aleksandrii i Suezu.
Przemysł:
Bardzo dobrze rozwiniętą gałęzią przemysłu jest w Egipcie przemysł chemiczny, zwłaszcza nawozów sztucznych, farmaceutyczny i włókien syntetycznych. Ponadto dobrze rozwija się przemysł włókienniczy i odzieżowy.
W kraju znajduje się kilka montowni samochodów, umieszczonych tu przez zagraniczne koncerny. Produkuje się w nich: samochody ciężarowe, autobusy, traktory i maszyny rolnicze. Ponadto rozwija się produkcja lokomotyw i wagonów kolejowych, a także silników spalinowych i elektrycznych, sprzęt elektrotechniczny i artykuły konsumpcyjne, takie jak: sprzęt radiowy i telewizyjny, lodówki, pralki, klimatyzatory, rowery i motocykle.
Obecnie postępuje rozbudowa i modernizacja przemysłu energetycznego, opartego głównie na ropie naftowej i gazie ziemnym. Buduje się także pierwsze w kraju elektrownie jądrowe. Na południu kraju, na Nilu, wzniesiono w 1970 roku Wielką Tamę, przy której działa hydroelektrownia.
Rolnictwo:
Egipskie rolnictwo nie jest w stanie zapewnić wyżywienia wszystkim mieszkańcom kraju. Wpływ mają na to niekorzystne warunki klimatyczne. Uprawa rozwija się jedynie w dolinie i delcie Nilu, gdzie, dzięki żyznym nanosom materiału aluwialnego osiąga się duże zbiory. Prowadzi się ponadto sztuczne nawadnianie terenów położonych w większej odległości od rzeki. Niestety wzniesienie tamy na górnym Nilu zahamowało w ostatnim czasie dostawy żyznych namułów na tereny wyżej położone.
W Egipcie uprawia się przede wszystkim: ryż, trzcinę cukrową, pszenicę, kukurydzę, jęczmień, proso, lucernę, fasolę, ziemniaki, warzywa i owoce. Podstawową rośliną przemysłową kraju jest z kolei bawełna.
Hodowla jest w Egipcie bardzo słabo rozwinięta, a to ze względu na ograniczoną powierzchnię łąk i pastwisk.
Transport:
Najlepiej rozwiniętą sieć transportową posiadają dolina i delta Nilu. Nil, sam w sobie, jest także ważnym komunikacyjnym szlakiem wodnym. Tereny delty przecinają ponadto liczne kanały, również będące szlakami komunikacyjnymi.
W Egipcie znajduje się także kilka portów lotniczych.
Handel zagraniczny:
Do głównych towarów eksportowych Egiptu należą: ropa naftowa, paliwa i gaz ziemny, które stanowią 53,8% wartości eksportu, następnie przędza bawełniana (8,4%), odzież (7,8%) oraz ryż (3%).
Głównymi towarami importowymi są natomiast: produkty chemiczne (8,8%), pszenica (6,4%), drewno (5,5%), mięso oraz inne produkty żywnościowe, a także maszyny i sprzęt inwestycyjny i papier.
Najważniejszymi partnerami handlowymi Egiptu są: USA, Francja, Włochy, kraje byłego Związku Radzieckiego oraz Japonia.
Struktura zatrudnienia:
W strukturze zatrudnienia w Egipcie wyraźnie dominuje rolnictwo, które skupia ok. 40% zawodowo czynnych, na następnym miejscu są usługi i handel - ok. 37%, a na końcu przemysł - ok. 23%.