Typ pierścienice jest uważany za jeden z najbardziej progresywnych typów zwierząt, gdyż charakteryzuje się cechami, które umożliwiły rozwój najbardziej zaawansowanych bezkręgowców. Typ ten dzieli się na 3 gromady: wieloszczety, skąposzczety oraz pijawki. Pierścienice charakteryzują się dwuboczną symetrią ciała. Ich wydłużone ciało podzielone jest na części zwane segmentami lub metamerami. U pierścienic zwykle mamy do czynienia z segmentacją (metamerią) homonomiczną, czyli poszczególne segmenty są do siebie podobne. Natomiast segmentacja jest zarówno zewnętrzna, co widać gołym okiem, jak i wewnętrzna. Jej wykształcenie na tym etapie dało możliwość kolejnym typom zwierząt trójpodziału ciała na głowę, tułów oraz odwłok.
U zwierząt tych pojawiła się wtórna jama ciała - celoma, powstała w mezodermie, oddzielająca układ pokarmowy od ściany ciała.
Pierścienice jako pierwsze wykształciły parapodia - wyrostki segmentów umożliwiające poruszanie się.
Budowa pierścienic na przykładzie dżdżownicy
Ciało dżdżownicy pokryte jest worem powłokowo - mięśniowym, złożonym z nabłonka oraz mięśni okrężnych i podłużnych. Wtórna jama ciała (celoma) jest podzielona przegrodami (na segmenty) i wypełniona jest płynem.
Układ nerwowy zbudowany jest z parzystych zwojów nadprzełykowych i podprzełykowych połączonych obrączką okołoprzełykową oraz łańcuszka brzusznego, złożonego z par zwojów powtarzających się w każdym segmencie, połączonych spoidłami poprzecznymi. Układ taki nosi nazwę drabinkowego i podobnie jak inne jest zgodny z ogólną segmentacją ciała.
U pierścienic po raz pierwszy pojawia się układ krwionośny. Składa się z 2 naczyń podłużnych: brzusznego i grzbietowego, połączonych naczyniami poprzecznymi w każdym segmencie. Przy czym naczynie grzbietowe jest kurczliwe i pompuje krew od tyłu ciała ku przodowi. Układ krwionośny jest zamknięty i umożliwia krążenie na obszarze całego ciała.
Dżdżownica należy do glebożerców. Jej układ pokarmowy składa się z 3 części: jelita przedniego, środkowego i tylnego. Jelito przednie zaczyna się jamą gębową, dalej znajduje się gardziel i przełyk, do którego uchodzą gruczoły ślinowe. Kolejnym odcinkiem jest jelito środkowe, w którym występuje podłużny fałd (tyflosolis), zwiększający powierzchnię chłonną jelita. Końcowy odcinek przewodu pokarmowego tworzy jelito tylne zakończone otworem odbytowym.
Układ wydalniczydżdżownicy tworzą metanefrydia. Są to typowe narządy wydalnicze pierścienic. Występują parami po obu stronach każdego segmentu. Zasadniczą ich częścią jest orzęsiony lejek, przechodzący kanalikiem do drugiego segmentu i uchodzi na zewnątrz otworkiem wydalniczym.
Rozmnażanie przebiega odmiennie u różnych gromad. Dżdżownice są obojnakami, jednak występuje u nich zapłodnienie krzyżowe. U skąposzczetów i pijawek rozwój jest prosty, bez stadium larwy. U wieloszczetów natomiast występuje rozdzielność płciowa. Dymorfizm płciowy jest jednak słabo zaznaczony. W rozwoju pozazarodkowym zaś występuje larwa zwana trochoforą. Jest to planktoniczna, orzęsiona larwa o kulistym kształcie z wykształconym już układem pokarmowym i wydalniczym oraz z prostym układem nerwowym. Larwa, po pewnym czasie przekształca się w postać dorosłą.
