Choroby pasożytnicze są chorobami wywoływanymi przez pasożyty, takie jak nicienie, tasiemce, przywry, pierwotniaki. Choroby te mogą dotykać ludzi, zwierząt a także roślin. Pasożyty można podzielić na endopasożyty czyli pasożyty wewnętrzne, które bytują we wnętrzu organizmu żywiciela, oraz ektopasożyty, czyli pasożyty zewnętrzne, gdy przebywają na zewnątrz, na powierzchni organizmu. Przykładem endopasożyta jest tasiemiec, który przebywa w układzie pokarmowym, a ektopasożyta wszy bytujące we włosach i żywiące się krwią. Istnieją pasożyty, które bytują na żywicielu stale bądź określony okres czasu, są takie, które maja jednego żywiciela i takie, które maja ich wielu, tzn. aby mógł zajść pełny cykl rozwojowy pasożyt taki musi zmienić żywiciela. Powszechnie znanymi pasożytami są tasiemce, glista ludzka, kleszcze, pijawki, pchły i wszy oraz owsiki i motylica wątrobowa. Pasożyt wnika do organizmu żywiciela stosując stała strategię na tyle skuteczną, że żywiciel nie orientuje się o wniknięciu pasożyta. Układ immunologiczny także reaguje dopiero wtedy, gdy pasożyt jest juz w organizmie dość długo, lub gdy zaczął się rozmnażać. Na przykład larwy włośnia spiralnego atakują mięśnie szkieletowe i potrafią tam przetrwać wiele lat nie usuwane przez układ odpornościowy. Larwy glisty wędrują z jelita do krwi, potem do układu oddechowego i znów do jelita, lecz już jako dorosłe osobniki. W między czasie wyrządzają wiele szkód w organizmie żywiciela, jednak zanim układ odpornościowy zareaguje, larwy się przemieszczają w inne miejsce. Niektóre pasożyty wykorzystują do rozprzestrzeniania w organizmie żywiciela komórki jego krwi. Są także drobnoustroje, które potrafią stać się niezauważalne dla komórek układu odpornościowego zmieniając antygeny powierzchniowe tak, aby przeciwciała nie mogły ich złapać. Objawy inwazji pasożyta bywają bardzo różne i zależą od rodzaju pasożyta i sposobu wniknięcia. Bywają pasożyty, których obecność doprowadza do ogromnych szkód w organizmie, a są takie - szczególnie zewnętrzne jak wszy czy owsiki, które są raczej uciążliwe, nie stanowią jednak większego zagrożenia dla żywiciela.
W leczeniu organizmu zajętego przez pasożyty największy nacisk kładzie się na zlikwidowanie pasożyta. Jeśli pasożyt urośnie do dużych rozmiarów lub jest umiejscowiony w niebezpiecznym miejscu, np. w mózgu lub gałce ocznej, stosuje się leczenie operacyjne. Zdarza się także, że efekt działania pasożyta wymaga przeprowadzenia zabiegu. Leki farmakologiczne są zwykle toksyczne, jednak pozwalają w pełni wyleczyć organizm z pasożytów. Wiele rodzajów pasożytów nie wymaga ciężkiego leczenia. Przykłady chorób wywoływanych przez pasożyty to lamblioza, toksoplazmoza, tasiemczyca. Aby zapobiec infekcji pasożytami, jak również ograniczyć ich rozprzestrzenianie, należy przestrzegać podstawowe zasady higieny osobistej oraz myć dokładnie owoce i warzywa, jeśli mają być zjedzone na surowo. Posiłki należy przygotowywać w odpowiednich warunkach, dbając o higienę, trzeba także używać wody zdatnej do picia, która powinna być przegotowana. Mięso musi pochodzić ze znanych bezpiecznych ubojni, gdzie mamy pewność że zostało przebadane. Nie należy spożywać surowego mięsa. W razie ryzyka należy unikać kontaktów ze zwierzętami, a nawet profilaktycznie przyjąć leki. Jeśli ktoś obserwuje u siebie objawy infekcji pasożytniczej, powinien zostać w miarę możliwości odizolowany i poddany leczeniu. Trzeba wówczas zwrócić uwagę na źródło inwazji, sposób, w jaki pasożyt się przenosi i kto mógł zostać zarażony. Wszystkie te osoby powinny zostać natychmiast poddane odpowiedniemu leczeniu, aby uniknąć rozprzestrzenienia się pasożyta. Jeśli źródłem inwazji były artykuły spożywcze powinno to zostać zgłoszone do specjalnych służb, które zbadają możliwość zarażenia także innych ludzi.
