Skurcz przedsionków trwający 0,11 sekundy powoduje wtłoczenie krwi z przedsionków do komór: z prawego przedsionka do prawej komory i z lewego przedsionka do lewej komory. Po skurczu przedsionków następuje zamknięcie zastawek przedsionkowo-komorowych, które zapobiegają cofaniu się krwi z komór do przedsionków. Przedsionki rozkurczają się i napływa do nich krew z żył. Komory kurczą się, co powoduje wepchnięcie krwi do tętnic. Krew z tętnic nie cofa się do komór dzięki zastawkom komorowo-tętniczym. Skurcz komór trwa ok. 0,3 s. Po skurczach następuje krótka (ok. 0,4 s) faza spoczynku (rozkurczu). Wszystkie części serca są wtedy rozkurczone, a krew napływa żyłami do przedsionków. Pod koniec fazy spoczynku wszystkie jamy serca są wypełnione krwią. Następuje ponowny skurcz przedsionków. Pomiędzy prawą komorą i prawym przedsionkiem znajduje się zastawka trójdzielna; pomiędzy lewym przedsionkiem, a lewą komorą znajduje się zastawka dwudzielna. Pomiędzy komorami, a tętnicami z nich wychodzącymi znajdują się zastawki półksiężycowate, zbudowane z trzech płatków. W czasie skurczu komór pod wpływem ciśnienia krwi panującego w komorach zostają otwarte zastawki komorowo-tętnicze. Komory wypełnione krwią łącznie zawierają ok. 200 ml krwi (niepełna szklanka). W czasie skurczu komór ciśnienie krwi wyrzucanej z lewej komory jest 5 razy większe od ciśnienia krwi w prawej komorze, choć objętości krwi w obu komorach są takie same.
Serce zbudowane jest z włókien mięśniowych, podobnych do tych, które tworzą mięśnie poprzecznie prążkowane. Jednak włókienka mięśniowe serca zawierają wstawki poprzeczne i są zdolne do częstych skurczów, nie męczą się tak szybko, jak włókienka mięsni poprzecznie prążkowanych, które są zdolne do silnego skurczu, ale w krótkim czasie. Regularne skurcze mięśni sercowych umożliwiają zmiany objętości przedsionków i komór. Kurczące się przedziały serca wypychają krew, co powoduje jej obieg w organizmie. Za samoczynne kurczenie się serca odpowiedzialne są węzły: zatokowo-przedsionkowy i przedsionkowo-komorowy oraz pęczek Hissa. Są to skupienia specjalnych włókienek wzbudzających i przewodzących impuls elektryczny, wzbudzający skurcz mięśniówki serca. Tak więc serce jest doskonałą i niezmordowaną maszyną, która dzięki swej ciężkiej i nieustannej pracy umożliwia nam życie.
