W skład układu krążenia wchodzi serce, które pełni w organizmie funkcję pompy tłoczącej krew na cały nasz organizm oraz naczynia krwionośne, które składają się z żył i tętnic.
W kraju najwięcej wydatków spowodowanych jest obecnością oprócz nowotworów, chorób układy krążenia. Choroby układu krążenia są chorobami społecznymi. W dużym stopniu wpływają one na spadek wartość biologiczną społeczeństwa. Około 50 procent zgonów w Polsce spowodowanych jest chorobami serca oraz naczyń krwionośnych. Około 100 tysięcy osób w Polsce umiera w wyniku chorób układu krążenia.
Głównymi przyczynami chorób serca jest nieprawidłowy styl życia. W dzisiejszych czasach rozwojowi tych chorób towarzyszy ciągły stres, nerwowość, brak aktywnego trybu życia. Wielu ludzi stosuje dietę, która posiada znaczne ilości cukrów oraz tłuszczów. Miażdżyca tętnic spowodowana jest nagminnym paleniem tytoniu oraz nerwową pracą. Miażdżyca jest choroba, w powstaniu której dużą rolę odgrywa dziedziczenie zaburzonej gospodarki lipidowej. W ścianach tętnic następuje zaleganie substancji lipidowych, przeważnie cholesterolu. Zaburzony układ krzepnięcia krwi powoduje odkładanie się włóknika, który jest przyczyna powstania stwardnienia oraz zmniejszenia światła tętnic. Wszystko to prowadzi do niedokrwienia narządów. Gdy dojdzie do zamknięcia światła tętnicy wówczas następuje zanik doprowadzania krwi do danego narządu. Zawał serca jest spowodowany brakiem krwi w sercu, dotyczy ta choroba mięśnia sercowego pozbawionego dopływu krwi. Następuje tu zanik przepływu krwi w tętnicy wieńcowej, powstają wówczas liczne zakrzepy. Do zawału serca prowadzi choroba wieńcowa, która z kolei jest spowodowana miażdżycą naczyń wieńcowych. Cechą charakterystyczna tej choroby są bóle zamostkowe, które odczuwalne są ku górze i w lewej kończynie górnej. Te objawy powstają na skutek wysiłku fizycznego oraz emocji. Do choroba wieńcowej przyczynia się również :
- siedzący tryb życia
- stres
- nadciśnienie tętnicze, objawiające się ciśnieniu tętniczym krwi podwyższonym ponad normę fizjologiczną, nie leczone może spowodować pojawienie się choroby nadciśnieniowej. Główne jej objawy to: bóle głowy, głownie w okolicy potylicznej, zachwiania snu, udar mózgu, niewydolność nerek oraz pogorszenie wzroku.
- palenie tytoniu
- otyłość
- zachwiania gospodarki tłuszczowej i cukrowej
- zwiększona krzepliwość krwi.
Praktycznie ciśnienie krwi mierzy się w letnicy ramiennej za pomocą aparatu - sfingomanometru. Prawidłowa wartość ciśnienia skurczowego zawarta jest w granicach 14,8 kPa (110 mm Hg) do 20 kPa (150 mm Hg), a ciśnienia rozkurczowego - 8,9 kPa (65 mm Hg) do 12,3 kPa (95 mm Hg).
Wady serca mogą pochodzić od różnorakich zakażeń, które są spowodowane przez mikroorganizmy chorobotwórcze, głównie bakterie. Bakteryjne zapalenie wsierdzia czy też kiła jest przyczyna pojawienia się wady zastawki serca. Także do chorób układu krążenia przyczynia się choroba reumatyczna wywołana paciorkowcem.
Anemia jest jedna z chorób układu krążenia, która jest spowodowana różnymi czynnikami. Nazywana jest również niedokrwistością. Tą choroba może wystąpić przy spożywaniu pokarmy ze zbyt małą ilością żelaza w artykułach spożywczych, złym wchłanianiem przewodu pokarmowego, lub duża utratą krwi. Krew w tym przypadku tracona jest na skutek występowania bardzo licznych krwotoków. Bardzo ważna jest również obecność w organizmie odpowiedniej ilości witamin takich jak: kwasu foliowego, witaminy B 12. Benzen jest to substancja która może również przyczynić się do wystąpienia choroby, gdyż wraz z promieniami jonizującymi powoduje bardzo groźne uszkodzenie szpiku kostnego. Wiele innych rozpuszczalników może spowodować znaczny spadek liczby komórek krwi.
Białaczka jest bardzo poważna choroba układu krążenia. Banan jest również pod nazwą leukemii. Pod czas tej choroby następuje w szpiku kostnym silny podział komórek macierzystych leukocytów. Te podziały są nieodwracalne i niekontrolowane. Takie podziały występują również w śledzionie, węzłach chłonnych. Pod czas tej choroby we krwi obwodowej tworzą się złośliwe komórki białaczkowe.
Ważnym składnikiem diagnostyki zdrowotnej jest przeprowadzenie laboratoryjnych badań krwi.
Profilaktyka chorób układu krążenia obejmuje przede wszystkim:
- odpowiednią dietę
- uregulowany tryb życia i pracy
- niepalenie tytoniu
- dieta niskokaloryczna u osób otyłych
- leczenie farmakologiczne
- aktywność fizyczna.
Statystyki mówią, że na obszarze całej Europy duża ilość zgonów spowodowana jest chorobami układu sercowo-naczyniowego. Około 20 procent Zgonów spowodowanych jest paleniem tytoniu. Brak aktywności fizycznej odpowiada za 40 procent zgonów. Nieprawidłowa dieta doprowadza nas do nadwagi a następnie do otyłości oraz chorób układu krążenia. Prawidłowa dieta mogłaby uchronić przed śmiercią prawie 60 tysięcy osób rocznie pomiędzy 35 a 65 rokiem życia.