MIĘŚNIE

tkanka mięśniowa - motoryczna tkanka zwierzęca, której komórki zawierają włókna kurczliwe. Charakteryzuje się ścisłym ułożeniem włókien mięśniowych, brakiem istoty międzykomórkowej. We wnętrzu włókna znajdują się miofibryle zbudowane z białek: fibrylarnej aktyny, tworzącej filamenty, i globularno-fibrylarnej miozyny, która jest tzw. białkiem kroczącym. Zespół aktynowo--miozynowy wraz z dodatkowymi białkami aktywująco-regulacyjnymi (troponina, tropomiozyna) tworzy białko kurczliwe. Mięśnie składają się z dużej ilości włókien mięśniowych, i jeśli prawie wszystkie włókna ulegną skurczeniu, to mięsień się skraca. Włókna mięśniowe są zebrane w pęczki, a zespół pęczków tworzy mięsień. Wyróżnia się trzy rodzaje tkanki mięśniowej: poprzecznie prążkowana szkieletowa, poprzecznie prążkowana serca i gładka. Tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa pochodzi z mezenchymy, zawiera dużą ilość pęczków miofibryli o regularnym układzie miozyny i aktyny ułożonych centralnie. Natomiast liczne spłaszczone jądra zostają zepchnięte na obrzeża. Komórki tej tkanki (włókna mięśniowe) są walcowate, wydłużone a ich podstawową jednostką strukturalno-czynnościową jest sarkomer. Ponieważ błony poprzeczne tych komórek zaniknęły, są one w rzeczywistości komórczakami, natomiast granice sarkomerów nie znajdują się w miejscu granic międzykomórkowych. Tkanka mięśniowa szkieletowa łączy poszczególne elementy szkieletu, umożliwia poruszanie się organizmu, unerwiona jest przez układ nerwowy somatyczny, dlatego działa zgodnie z wolą osobnika. Tkanka mięśniowa serca pochodzi z mezodermy, posiada rozgałęzione włókna mięśniowe, w których występuje jedno, centralnie położone jądro. Istnieją wyraźne granice między komórkami, tzw. wstawki. Miofibryle mają podobny układ jak w mięśniach szkieletowych. Mięsień sercowy jest silnie ukrwiony, unerwiony przez układ nerwowy wegetatywny, dlatego działa niezależnie od woli osobnika i pracuje przez całe jego życie. Komórki tkanki mięśniowej gładkiej pochodzą z mezenchymy, są wrzecionowatego kształtu, zawierają jedno centralnie ułożone jądro. Tkanka gładka buduje ściany przewodu pokarmowego i naczyń krwionośnych, unerwiona jest przez układ nerwowy wegetatywny, działa niezależnie od woli osobnika.