Opowiadania z Doliny Muminków - charakterystyka bohaterów
Muminki to sympatyczne białe trolle z ogonkami. Swoim wyglądem przypominają nieco hipopotamy.
Włóczykij – najlepszy przyjaciel Muminka; uwielbia podróże i grę na harmonijce; sam układa melodie; pali fajkę; jest samotnikiem, ceni wspomnienia, a nie rzeczy materialne; lubi jeść przy ognisku i spać w namiocie; zimą rusza na północ, a wczesną wiosną wraca do Doliny Muminków; często służy radą pozostałym bohaterom; nie mówi Muminkowi prawdy o smoku, ponieważ nie chce sprawiać mu przykrości.
Ti-ti-uu – stworzonko o brązowym futerku i przerażonych oczach, które Włóczykij spotyka, wracając z północy, nadaje stworzonku imię, chociaż początkowo jest mu niechętny; stworzonko jest zafascynowane Włóczykijem, kocha muzykę; kiedy otrzymuje imię, jego życie się zmienia, pragnie żyć pełną piersią i nie ma już czasu dla Włóczykija.
Średni Homek – ma bujną wyobraźnię; uwielbia zmyślać, dopiero gdy Mała Mi zaczyna postępować tak jak on, bohater rozumie, że straszył młodszego brata i że nieładnie jest zmyślać.
Mała Mi – Mimbla niewielkich rozmiarów; ciekawska, nieco ironiczna, bezpośrednia, a czasem złośliwa; straszy Homka oraz docina Nini (później okazuje się, że są one do siebie bardzo podobne).
Filifionka – ma chude nogi i czerwoną czapkę, do której zlatują trzmiele; mieszka sama w dużym, brzydkim domu nad brzegiem morza; pewien Paszczak okłamuje ją, że kiedyś mieszkała w nim jej babcia; bohaterka jest sentymentalna; liczy się, że zdaniem rodziny; choć nie lubi tego domu i okolicy, nie chce się wyprowadzić, z obawy, co pomyślą o niej najbliżsi; przeczuwa najgorsze; jej lęk znika, gdy to, co najgorsze się wydarza, okazuje się, że strach był w niej, a nie na zewnątrz; po zniszczeniu domu przez tajfun, bohaterka czuje się wolna i szczęśliwa, zaczyna się śmiać
Gapsa – znajoma (prawdopodobnie sąsiadka Filifionki); uważa się za wielką damę; nie rozumie lęków bohaterki, lecz zatroskana przybywa, gdy tajfun niszczy dom Filifionki.
Paszczak – pochodzi z bocznej linii Paszczaków; posiada licznych krewnych; jego rodzina jest właścicielem lunaparku, w którym bohater od lat dziurkuje (sprawdza) bilety, chociaż nie ma ochoty tego robić; nie potrafi odmawiać; nie jest asertywny; marzy o emeryturze i ciszy; wszystko zmienia się, gdy lunapark zostaje zniszczony przez deszcz; bohater chce spełnić swoje marzenie i zbudować dom dla lalek; rezygnuje, gdy odnajduje własne miejsce na ziemi – ogród; ma dobre serce; wpuszcza dzieci wielokrotnie w ramach tego samego biletu – naprawia sprzęty z lunaparku i odbudowuje go w ogrodzie, już na własnych zasadach.
Nini – niewidzialne dziecko, które traci widzialną postać ze strachu przed ironiczną ciotką; tajemnicza kuracja Mamy w końcu rozumie, że Muminka (według receptury babci), cierpliwość i serdeczność Muminków sprawia, że dziecko znów jest widzialne, a nawet gryzie w ogon Tatę Muminka, czym budzi podziw Małej Mi i śmieje się po raz pierwszy w życiu.
Too-ti – mieszka nad morzem, przyprowadziła niewidzialne dziecko (Nini) do Muminków i opowiada jego historię.
Mama Muminka – opiekuńcza, mądra i serdeczna; to ona odnajduje receptę na niewidzialność Nini, i szyje dla niej różową sukienkę; jest wyrozumiała, kiedy Tatuś Muminka znika bez śladu i pociesza Muminka, gdy ten wypuszcza smoka; każdego wieczoru zostawia przy łóżkach najbliższych szklankę soku jabłko i cukierek.
Tata Muminka – nieco roztargniony, rzadko rozstaje się ze swoim cylindrem; szuka informacji w encyklopedii na temat smoków; pewnego dnia znika bez śladu, wyruszając w podróż z Hatifnatami, którymi jest zafascynowany; w końcu zdaje sobie sprawę, że nie jest jednym z nich i że najważniejsza jest dla niego rodzina.
Muminek – syn Taty i Mamy Muminka; przyjaciel Włóczykija; odnajduje ostatniego smoka, lecz rozumie, że zwierzę przywiązało się do Włóczykija i pozwala mu odlecieć.
Panna Migotka – przyjaciółka Muminka; pojawia się epizodycznie w opowiadaniach „Historia o ostatnim smoku na świecie” oraz „Wigilia”.
Hatifnaty – tajemnicze białe stworzenia o równie białych oczach, które czasem stają się żółte; machają łapkami, gdy grzmi; są małomówne; Paszczak jest do nich uprzedzony.
Sniff – małe stworzenie, bardzo przywiązane do swojego pluszowego pieska – Cedryka; nie rozumie morału płynącego z opowieści Włóczykija.