Spis treści:

Ustawa Kamilka ma chronić małoletnich przed przemocą 

Ustawa Kamilka, znana również jako lex Kamilek, to przepisy, które mają na celu wzmocnienie ochrony dzieci przed przemocą i zaniedbaniem.

Uchwalona 28 lipca 2023 r. ustawa powstała w odpowiedzi na tragedię ośmioletniego Kamilka z Częstochowy, który zmarł zakatowany przez ojczyma. Nowe przepisy weszły w życie już 15 lutego 2024, jednak w przypadku części rozwiązań wyznaczono 6-miesięczny okres przejściowy, który upłynął w połowie sierpnia. 

Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz innych ustaw wprowadza nowe obowiązki dla osób pracujących z dziećmi. Muszą one przedstawić zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, aby móc podjąć zatrudnienie w instytucjach zajmujących się opieką nad dziećmi. Od 15 sierpnia 2024 r. obowiązują również standardy ochrony małoletnich, które mają pomóc w szybkim rozpoznawaniu i reagowaniu na sygnały świadczące o możliwym zagrożeniu bezpieczeństwa dziecka. Standardy te muszą wdrożyć m.in. szkoły, przedszkola, placówki opiekuńcze, sportowe i artystyczne. 

Wprowadzenie ustawy ma na celu zapobieganie tragediom podobnym do tej, która stała się tragiczną inspiracją do jej powstania, oraz zwiększenie odpowiedzialności instytucji, które mają kontakt z dziećmi.

Przeczytaj: Nauczyciel znajomym ucznia na Facebooku? Od 1 września to niezgodne z prawem

Kiedy rodzic musi mieć zaświadczenie o niekaralności? 

Kwestia, która budzi obecnie najwięcej kontrowersji to obowiązek przedstawienia zaświadczenia o niekaralności przez osoby sprawujące opiekę lub uczestniczące w procesie edukacji dzieci. Dotyczy to przede wszystkim nauczycieli i innych osób zatrudnionych w placówkach oświatowych, jednak obowiązek weryfikacji w Krajowym Rejestrze Karnym może rozciągać się także na rodziców – np. podczas opieki na wycieczce szkolnej. 

Z powodu problemów z interpretacją nowych przepisów, które zgłaszają m.in. dyrektorzy szkół, Polska Agencja Prasowa poprosiła o wyjaśnienia dwa ministerstwa – edukacji i sprawiedliwości. Poniżej przedstawiamy stanowiska obu tych instytucji. 

W przypadku rodziców, którzy mają opiekować się uczniami podczas szkolnej wycieczki "na początku roku szkolnego warto utworzyć listę rodziców [...] i przed dopuszczeniem ich do działalności dokonać sprawdzeń wynikających z ustawy". 

"W przypadku osoby, która opiekuje się dziećmi, nawet nieodpłatnie, na WF-ie, wycieczce, innym wyjeździe na takich zasadach jak nauczyciel, mamy do czynienia z działalnością związaną z opieką. Nie ma znaczenia, czy osoba ta jest rodzicem, czy wolontariuszem" – wyjaśnia Ministerstwo Sprawiedliwości.

Sprawdź: Kiedy dziecko może samo wracać ze szkoły? Wyjaśniamy zawiłości prawne

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku gości, którzy odwiedzają szkołę w ramach wykładu, spotkania z ciekawym człowiekiem, wspólnego czytania lektur czy innych wydarzeń, gdzie przez cały czas obecny jest także nauczyciel (dzieci nie pozostają pod opieką gościa). W tej sytuacji zaświadczenie o niekaralności nie jest wymagane. 

Zaświadczenie o niekaralności nie jest też wymagane od osób upoważnionych do odbioru dziecka przez rodziców. Ministerstwo Edukacji wskazuje, że w ustawie zawarte są wyłączenia i nie trzeba sprawdzać w rejestrach ani oczekiwać zaświadczenia z KRK od członka rodziny dziecka lub osoby znanej osobiście rodzicowi. 

Źródła: pap.pl; portaloswiatowy.pl; brpd.gov.pl

Redakcja

Czytaj także:

"Chcemy uniknąć nauki zdalnej". Kurator o powrocie do szkół po powodzi

Edukacja obywatelska w szkołach. MEN pokazało projekt podstawy programowej

Konkurs wpłat na radę rodziców. Takie zachęty oburzają i powodują konflikty?