Spis treści:

Piotr Wysocki – bohater powstania listopadowego 

Piotr Wysocki urodził się w 1797 roku, gdy powstawały Legiony Polskie we Włoszech. Pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Uczył się w warszawskiej szkole pijarów. W 1818 roku wstąpił do Wojska Polskiego, a kilka lat później przyjęto go do Szkoły Podchorążych Piechoty mieszczącej się w Łazienkach Królewskich

Sprzysiężenie Wysockiego zaczął budować, gdy był już podporucznikiem i instruktorem musztry. Głównym celem tej konspiracyjnej organizacji było wywołanie powstania. 

Wybuch powstania listopadowego wyznaczono na 29 listopada na godzinę 18. Spiskowcy nie zrealizowali planu. Nie powiodła się próba pojmania księcia Konstantego. Umówiony sygnał, czyli podpalenie browaru na Solcu, nie był widoczny dla wszystkich konspiratorów, ale zaalarmował Rosjan. 

Wojciech_Kossak,_Noc_Listopadowa
Wojciech Kossak, Noc Listopadowa / fot. domena publiczna

Piotr Wysocki po wybuchu powstania był kapitanem i adiutantem naczelnego wodza Michała Radziwiłła. Brał udział w wielu militarnych starciach podczas powstania listopadowego. W 1831 r. odznaczono go Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari. Wpadł w ręce Rosjan we wrześniu 1831 roku. 

Przeczytaj również: Szukasz darmowych odpowiedzi do podręczników z historii? Poznaj nowy serwis edukacyjny!

Wyrok śmierci czy zesłanie?

Rosjanie skazali Piotra Wysockiego na śmierć przez ćwiartowanie. Jednak ten wyrok cofnęli. Władze rosyjskie uznały, że proces bohatera powstania listopadowego podkreśli przegraną Polaków. W akcie oskarżenia został on opisany jako „herszt i główny podżegacz rokoszu”. W wyniku procesu po raz kolejny skazano go na śmierć. Tym razem Wysocki miał zginąć przez powieszenie. Znów nie wykonano wyroku. Paradoksalnie życie Piotra Wysockiego uratował car. Okazał łaskę, aby poprawić swój wizerunek w oczach opinii publicznej. 

Piotr Wysocki
Mural z wizerunkiem Piotra Wysockiego
/ fot. Adam Burakowski/REPORTER

Piotr Wysocki miał spędzić dwadzieścia lat na Syberii. Próbował zbiec i wrócić na ziemie polskie, ale został pojmany i skazany na chłostę. Skatowano go tak, że rany dokuczały mu ponoć do końca życia. Wyrok wydłużono jeszcze o kolejne trzy lata.  

Dzięki odwilży posewastopolskiej Wysocki mógł wrócić z wygnania, ale nie dostał zgody na powrót do Warszawy. Byłemu powstańcowi listopadowemu zaproponowano pensję emerytowanego porucznika gwardii. Piotr Wysocki odrzucił taką możliwość. Nie został z niczym, bo od lokalnych ziemian otrzymał gospodarstwo w Warce, gdzie zamieszkał. 

Przeczytaj również: Bohaterzy i antybohaterzy narodowi. Z kogo jesteśmy dumni, a kogo się wstydzimy? Raport IPN

Piotr Wysocki – bohater narodowy

Piotr Wysocki pojawił się w III części „Dziadów” Adama Mickiewicza i „Nocy listopadowej” Stanisława Wyspiańskiego. Napisał pamiętnik, w którym przedstawił wydarzenia ze swojej perspektywy. Dlatego trudno uwierzyć, że później nie poparł powstania styczniowego. 

Zmarł w 1875 roku, ale władze nie chciały, aby pogrzeb stał się okazją do demonstracji. Mimo to podczas uroczystości żałobnej pojawiło się wiele osób. Wysocki często powtarzał słowa: „Wszystko dla ojczyzny – nic dla mnie”. Dlatego znalazły się one na jego grobie w Warce. 

Źródła: blog.lazienki-krolewskie.pl, dzieje.pl, encyklopedia.pwn.pl, lazienki-krolewskie.pl, bryk.pl 

Oprac. Monika Wąs

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z historii znajdziesz tutaj:

Historia – rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń

Odpowiedzi do zadań z podręcznika do historii

Ćwiczenia z wyjaśnieniami – podręcznik do historii