Pokojowy Nobel dla Unii Europejskiej. Za co wyróżnioną tę organizację?

Nagroda Nobla dla organizacji? W 2012 roku Unia Europejska zdobyła Pokojową Nagrodę Nobla. Jakie zasługi zdecydowały o przyznaniu tego wyróżnienia? Sprawdź, co przesądziło o tej decyzji i dlaczego UE odegrała kluczową rolę w tworzeniu kontynentu pokoju.

Artykuł po raz pierwszy opublikowany 01.05.2024 r. został zaktualizowany 10.10.2024 r.

Spis treści:

Nagroda Nobla dla Unii Europejskiej
Ciekawostki o Unii Europejskiej
20 lat Polski w Unii Europejskiej

Nagroda Nobla dla Unii Europejskiej

Pokojową Nagrodę Nobla przyznaje się osobom, ale również organizacjom za działania na rzecz światowego pokoju. W 2012 roku otrzymała ją Unia Europejska. Za jej największą zasługę uznano przemiany zachodzące na kontynencie europejskim, odkąd organizacja ta zaczęła się formować i prężnie działać.

W uzasadnieniu napisano, że UE pomogła zmienić kontynent wojen w kontynent pokoju. Ogłaszając decyzję, Komitet Nagrody Nobla doprecyzował, że Unia Europejska przyczyniła się do utrzymania pokoju na terenie Europy oraz do rozwoju demokracji i praw człowieka.

W 2012 roku Unia Europejska miała dużą konkurencję – do Pokojowej Nagrody Nobla zgłoszono 231 nominacji, wśród których znalazły się aż 43 organizacje.

Ciekawostka! Organizacją, którą jeszcze wcześniej uhonorowano Pokojową Nagrodą Nobla, byli Lekarze Bez Granic. Otrzymała ją w 1999 roku.

Ciekawostki o Unii Europejskiej

Choć 1 maja 2024 toku mija 20 lat Polski w Unii Europejskiej, wciąż wiele faktów o tej organizacji może zaskakiwać. Powszechnie wiadomo, że powstała na mocy traktatu z Maastricht podpisanego 7 lutego 1992 roku. Cel, który postawili przed Unią jej założyciele był jeden: doprowadzić do tego, aby zjednoczona Europa była gwarantem pokoju. Czego być może nie wiesz o tej wyjątkowej organizacji?

Unia Europejska jest ostatnią udaną próbą zjednoczenia kontynentu – wcześniej istniały w Europie różne organizacje, które w pewnym sensie przyczyniły się do dzisiejszego zjednoczenia. Natomiast w swoich ówczesnych formach nie przetrwały próby czasu.
Flaga Unii Europejskiej, na której widnieje 12 gwiazd, nie odnosi się do liczby państw, będących w organizacji (choć był moment, że w UE rzeczywiście było tylko 12 krajów). Liczba 12 jest uznawana za symbol doskonałości i jedności, dlatego nie ma planów zmiany flagi wraz z rozszerzaniem się wspólnoty.
Maskotką Unii Europejskiej jest uśmiechnięta, niebieska stonoga o imieniu Syriusz. Nazwa maskotki nawiązuje do gwiazd na fladze. Syriusz jest bowiem najjaśniejszą gwiazdą w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa.
Językiem urzędowym UE jest… polski! Oczywiście niejedynym – w Unii panuje bowiem zasada, że z każdym rozszerzeniem wspólnoty o kolejny kraj, jego język staje się unijnym językiem urzędowym.
Polski rogal świętomarciński znajduje się na unijnej liście produktów regionalnych, które można wytwarzać tylko na podstawie konkretnej receptury i z określonych składników. W 2008 roku ten wypiek otrzymał certyfikat „Produktu o Chronionej Nazwie Pochodzenia w UE”.

Fragment unijnego rozporządzenia dot. rogala świętomarcińskiego / fot. eur-lex.europa.eu
Krajem, który wyjątkowo opiera się wstąpieniu do Unii Europejskiej, jest Norwegia. Wśród jej mieszkańców dwukrotnie przeprowadzono referendum (w 1972 i 1994 roku) i dwukrotnie Norwegowie opowiedzieli się za niedołączaniem do UE.
Brytyjski Brexit to pierwsze w historii wystąpienie kraju z Unii Europejskiej. W 2016 roku przeprowadzono w Wielkiej Brytanii referendum, w którym ponad połowa mieszkańców opowiedziała się za wyjściem z UE. 31 stycznia 2020 roku Zjednoczone Królestwo opuściło wspólnotę.
Nie każdy kraj może dołączyć do Unii Europejskiej, a przynajmniej nie w każdym momencie. Możliwość taką mają wyłącznie państwa suwerenne, wolne i demokratyczne, którego gospodarka jest zdolna do konkurowania na wolnym, jednolitym rynku wewnętrznym.

20 lat Polski w Unii Europejskiej

1 maja 2024 roku mija 20 lat od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Za największe korzyści dołączenia do wspólnoty uznaje się uzyskanie dostępu do rynku zbytu liczącego około 450 milionów mieszkańców, a wytwarzane przez Europejczyków PKB stanowi ponad 14 proc. PKB światowego. W związku z wejściem na jednolity rynek europejski zwiększyła się także atrakcyjność inwestycyjna Polski. Polacy zyskali także swobodę podróżowania i podejmowania pracy za granicą (na terenie wspólnoty).

Czytaj także: Unia Europejska – wszystko, co powinieneś wiedzieć

Nie można zapomnieć o unijnych dotacjach, których suma – od 1 maja 2004 do 31 kwietnia 2023 roku – wyniosła 240 mld euro brutto, co po odliczeniu wpłat do budżetu unijnego dało prawie 160 mld euro netto. Więcej danych podsumowujących 20 lat Polski w Unii Europejskiej można przeczytać w raporcie przygotowanym przez Fundację Wolności Gospodarczej.

W jakiej formie byłaby dziś polska gospodarka, gdyby nie Unia Europejska? Jak wielu studentów z Polski miałoby możliwość studiowania za granicą?

Choć bycie członkiem tak dużej wspólnoty wiąże się ze zobowiązaniami, korzyści z dołączenia do UE wydają się przewyższać „koszty” tej decyzji. W tym roku obchodzimy 20 lat Polski w UE – na terenie całego kraju odbywać się będą z tej okazji różne wydarzenia.