Spis treści:
- Czym jest skarb ze Słuszkowa?
- Co składało się na skarb ze Słuszkowa?
- Kto odkrył skarb ze Słuszkowa?
- Gdzie jest skarb ze Słuszkowa?
- Skarb ze Słuszkowa II
Co to jest skarb ze Słuszkowa?
To z pewnością jedno z największych odkryć dotyczących średniowiecznej Polski. W 1935 roku w niewielkiej wsi Słuszkowo w województwie wielkopolskim podczas prac polowych wykopano aż 10 kilogramów drogocennych monet i ozdób. Źródła podają, że znalezisko liczyło aż 13 061 przedmiotów!
Co zawierał skarb ze Słuszkowa?
Skarb ze Słuszkowa składał się głównie z monet. Co ciekawe, nie były to wyłącznie monety, którymi posługiwano się na tych ziemiach. Lista jest imponująca – skarb zawierał denary krzyżowe angielskie, czeskie, morawskie, niemieckie, węgierskie, arabskie dirhemy, a nawet monety skandynawskie i duńskie! Znaleziono również fragmenty kosztownych ozdób oraz tzw. placki srebra.
Dlaczego właśnie Słuszków? Uznany badacz prof. Jusupović sugeruje, że jest to związane z niedaleką odległością od kościoła pw. św. Wojciecha w Kościelcu Kaliskim, powstałego w pierwszej połowie XII wieku, jak również od zbudowanego w podobnym czasie romańskiego kościoła pw. Wszystkich Świętych w Dzierzbinie.
Istotna jest także sama lokalizacja wioski. Mimo że pierwsze wzmianki o Słuszkowie pochodzą dopiero z XV wieku, to już wcześniej na tych ziemiach funkcjonowały wykształcone skupiska osadnicze. Ich rola wzrosła, gdy zaczęły się tam przecinać szlaki handlowe łączące Śląsk z Kaliszem, Kruszwicą i Kujawami oraz ostatecznie – z Bałtykiem. Dowodem na to jest fakt, że skarb ze Słuszkowa nie był jedynym znalezionym na tym terenie. Skarby kruszcowe odkryto także w pobliskich miejscowościach – Zbiersku, Mycielinie, Ogorzelczynie i Koninie Grójcu.
Przeczytaj również: Miasto Aniołów w Polsce. Nazywają to miejsce oazą spokoju
Kto odkrył skarb ze Słuszkowa?
Kto odkrył skarb ze Słuszkowa? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna – istnieje kilka relacji na temat tego zdarzenia. Według pierwszej z nich na skarb natrafiła Janina Karpińska podczas orki. Monety znajdowały się w glinianym naczyniu pod leżącym kamieniem. Wiadomość szybko przekazała swojemu ojcu, Andrzejowi.
Druga wersja zdarzeń mówi, że monety znajdowały się pod kamieniem na granicy pomiędzy terenami należącymi do trzech różnych właścicieli, a odkrycia dokonali Andrzej Karpiński (ojciec Jadwigi) oraz Andrzej Szymański.
Z kolei Janina i Tadeusz Przygodzcy, krewni Karpińskich, wyznali w latach 80. XX wieku, że monety znajdowały się przy szosie na trasie Kościelec – Dzierzbin, obecnie przykrytej dodatkową nawierzchnią.
Nie wiemy, jak było naprawdę, jednak z pewnością w znalezieniu skarbu miał udział ktoś z rodziny Karpińskich. To nazwisko przewija się przez wszystkie wersje opowieści.
Gdzie znajdują się skarby ze Słuszkowa?
Instytucje państwowe dowiedziały się o istnieniu skarbu dopiero po zakończeniu II wojny światowej dzięki Janinie i Tadeuszowi Przygodzkim. W 1958 roku skarb ze Słuszkowa został zakupiony przez Komitet Jubileuszowy Obchodów XVIII wieków Kalisza i wstępnie opracowany. A dziś – gdzie znajdują się skarby ze Słuszkowa? Następnie trafił do miejscowego muzeum – obecnie jest to Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej.
Przeczytaj również: Mieszkańcy tej wyspy przetrwali „koniec świata”. Do dziś trudno się tam dostać
Na tym nie koniec – skarb ze Słuszkowa II
Odkrycia roku 1935 nie dawały spokoju archeologom zaciekawionym wiekopomnym znaleziskiem. Stąd decyzja, aby przeprowadzić w Słuszkowie bardziej zaawansowane poszukiwania z zastosowaniem wykrywacza metali.
Powrót okazał się strzałem w dziesiątkę! Odnaleziono wtedy tzw. skarb ze Słuszkowa II – najpierw kilka denarów krzyżowych takich samych jak z 1935 roku, a następnie częściowo uszkodzone naczynie.
Prawdziwa sensacja znajdowała się jednak na głębokości 30 cm. Było to naczynie z wieloma srebrnymi i złotymi kosztownościami. Skarb Słuszków II leżał na polu w pobliżu szosy Kościelec – Dzierzbin i liczył aż 6500 przedmiotów! Zawartość dzbana przypominała skarb Słuszków I – były to denary krzyżowe węgierskie, a także czeskie i morawskie.
Badaczy najbardziej zafascynowały jednak dwie złote obrączki i dwa złote pierścienie. Na jednej z obrączek znajduje się hasło zapisane cyrylicą – „Panie, pomóż służebnicy swojej Marii”.
Według jednego z profesorów należała ona do księżniczki ruskiej o imieniu Maria, córki księcia kijowskiego Światopełka Izjasławowicza. Siostrą Marii była Zbysława – żona Bolesława Krzywoustego, piastowskiego księcia Polski w latach 1107–1138. Kolejna z hipotez głosi, że skarb należał do Dobroniegi Marii – żony Kazimierza Odnowiciela i matki Władysława Hermana.
Skarb ze Słuszkowa jest osnuty mgłą tajemnicy. Nawet jeśli nigdy nie zostanie ona rozwiana, to i tak znalezisko z małej wsi pod Kaliszem należy do najbardziej sensacyjnych odkryć archeologicznych, jakich kiedykolwiek dokonano w Polsce.
Rozwiąż nasze quizy:
QUIZ ortograficzny. Czy wiesz, jak zapisać te rzadko używane wyrazy?
Bardzo trudny QUIZ z wiedzy ogólnej. Nieliczni zdobywają 100 proc.
QUIZ: Byłeś uczniem w PRL? Z łatwością odpowiesz na te pytania, choć przy 9. może być różnie
