Spis treści:
- Kim byli Trzej Królowie?
- Trzej Królowie w Ewangelii
- Magowie, Mędrcy, Monarchowie?
- Mirra i kadzidło – czym są?
- Złoto – nie tylko symbol bogactwa
Kim byli Trzej Królowie?
Zgodnie z tradycją chrześcijańską, Trzem Królom drogę do Jezusa wskazała Gwiazda Betlejemska. Dzisiaj jest to symbol, ale współcześni astrologowie mówią, że w czasie narodzin Jezusa na niebie rzeczywiście można było dostrzec wyjątkowe zagęszczenie ciał niebieskich.
Trzej Królowie w Ewangelii
Jedyna biblijna wzmianka o królach, którzy pokłonili się Jezusowi, pochodzi z Ewangelii według św. Mateusza: „Gdy zaś Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto Mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy i pytali: «Gdzie jest nowo narodzony król żydowski? Ujrzeliśmy bowiem jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać mu pokłon»” (Mt 2,1-12). Ewangelista nie precyzuje jednak, ilu królów powitało nowonarodzonego Boga. Co więcej, dalsza część tekstu mówi o tym, że królowie przybyli do domu, a nie do stajenki – jak mówią inne fragmenty dotyczące narodzin Jezusa. Z dalszych fragmentów Biblii nie dowiadujemy się więc, ilu władców przybyło, by złożyć pokłon Dzieciątku. Liczba 3 wzięła się od darów: złota, kadzidła i mirry – choć przecież nigdzie nie jest powiedziane, w jakich ilościach je przyniesiono i czy tylko takie podarunki złożono u stóp Jezusa.
Magowie, Mędrcy, Monarchowie?
Trzech Królów nazywa się różnie – monarchami, magami i mędrcami. Skąd taka różnorodność nazw? Wynika ona przede wszystkim z niewiadomej – źródła historyczne nie są zgodne co do tego, kim mogli być królowie. Dosłowne tłumaczenie Ewangelii wskazuje na określenie „magowie”, które wzięto od greckiego słowa magos oraz łacińskiego magus. Greckie magos pochodzi z kolei od staroperskiego słowa maguŝ, które oznaczało kastę religijną – należący do niej kapłani słynęli ze znajomości astrologii. W starożytności była ona dziedziną na styku nauki, dlatego magowie byli utożsamiani z mędrcami. Na pewno byli osobami zamożnymi – na to wskazują bardzo kosztowne dary, które przynieśli nowonarodzonemu Dzieciątku.
Królom przypisuje się dzisiaj imiona: Kacper, Melchior i Baltazar, choć przez wieki wywoływało to wiele emocji. Skąd wiadomo, jakie nosili imiona, jeżeli nie znano ich tożsamości? Jednym ze źródeł, w których się pojawiają, jest grecki manuskrypt, sporządzony w Aleksandrii około 500 roku, przetłumaczony na łacinę pod tytułem „Excerpta Latina Barbari”. Imiona mędrców różnią się jednak w zależności od regionu, który zamieszkują chrześcijanie. Na przykład w Syrii nazywają się: Larvandada, Gushnasapha i Hormisdasa, zaś w Etiopii mówi się na nich: Hor, Karsudan i Basanater.
Przeczytaj również: Tajemnice Trzech Króli. Co wiemy o Mędrcach ze Wschodu?
Mirra i kadzidło – czym są?
Według tradycji Trzej Królowie przynieśli malutkiemu Jezuskowi hojne dary: mirrę, kadzidło i złoto.
Mirra to pachnąca żywica wydzielana przez korę krzewu Commiphora Myrrha Engler – balsamowca mirry. Ma konsystencję przypominającą skrystalizowany miód, niezwykle przyjemny zapach i gorzki, korzenny smak. Starożytni Egipcjanie używali mirry do wytwarzania olejków wykorzystywanych przy balsamowaniu ciał. Mirrę dodawano do wina, co wzmacniało trunek i powodowało, że pijący był lekko oszołomiony.
Kadzidło to substancja otrzymywana z żywicy oilbanum, czyli trudnego w uprawie kadzidłowca. Miało ono formę jasnożółtych grudek, które podczas spalania wydzielały charakterystyczną, cytrusową woń. Kadzidło palono w świątyniach i wierzono, że unoszący się dym wędruje wraz z modlitwą do konkretnego bóstwa.
Złoto to drogocenny kruszec, od wieków uznawany za jeden z najszlachetniejszych metali.
Dary przyniesione przez królów miały znaczenie nie tylko dosłowne, ale przede wszystkim symboliczne. Kadzidło, kojarzące się z kultem, oznaczało uznanie Jezusa za Boga. Z kolei mirra, będąca kosmetykiem i pachnidłem, symbolizowała jego człowieczeństwo, a nawet była w pewnym sensie zwiastunem jego męczeńskiej śmierci.
Złoto – nie tylko symbol bogactwa
W przypadku daru Trzech Króli złoto miało oznaczać uznanie Jezusa za Boga i oddanie mu należnego hołdu.
Złoto stało się symbolem władzy, a także boskiego kultu. O złocie czytamy w już w biblijnej Księdze Rodzaju. Eden przedstawiony jest jako miejsce, w którym znajduje się źródło rzeki, opływającej krainę obfitującą w najwyższej jakości złoża złota. Podczas ucieczki Izraelitów z Egiptu zgodnie z nakazem Boga powstała Arka Przymierza, pokryta szczerym złotem. Z kolei królestwo Salomona opływało w złocie, a władca cieszący się ogromnym autorytetem stał się symbolem mądrości. Salomon odziedziczył po ojcu, królu Dawidzie, 3 tysiące talentów złota (około 100 ton) a później systematycznie powiększał swój skarbiec. Biblia mówi także o wielkich zasobach złota w krainie Ofir, której dotąd nie odkryto.
Ustalenie prawdziwej tożsamości Trzech Króli jest problematyczne już w samym założeniu, że odpowiedzi można szukać w Biblii. Przez niektórych jest ona bowiem interpretowana nie jako źródło historyczne czy kronika, ale księga o znaczeniu metaforycznym, której dosłownie analizować się nie da. Stąd też nie można dzisiaj jasno odpowiedzieć na pytanie, jak wyglądali trzej mędrcy, skąd pochodzili i gdzie udali się po odwiedzinach u Jezusa. A warto pamiętać, że choć Herod nakazał im wrócić do siebie i wskazać, gdzie leży dziecko, a we śnie dostali ostrzeżenie, by udać się do swoich krajów inną drogą.
Przeczytaj również: Kolędy czy kolędnicy? Trudno stwierdzić, co było pierwsze
Źródła: ciekawostkihistoryczne.pl, biblia.deon.pl, mennicamazovia.pl, bryk.pl
Oprac. Redakcja
Odpowiedzi do zadań z podręczników do historii znajdziesz tutaj:
Rozwiązania zadań z zeszytu ćwiczeń do historii
Historia – rozwiązania zadań z podręcznika
Rozwiązania zadań z podręcznika do historii
