Spis treści:

Kto był autorem eksperymentu deprywacyjnego?

Jedną z zagadek nauki przez długi czas było to, jakim językiem porozumiewali się między sobą Adam i Ewa. Samego istnienia takiego języka nie podawano w wątpliwość. Badacze prześcigali się w pomysłach – czy była to łacina, greka, a może hebrajski lub arabski?

Pierwszą próbą poznania języka pierwotnego był eksperyment przeprowadzony z polecenia faraona Psametyka I w VI w. p.n.e. Zamknięto wtedy w odosobnieniu dwóch małych chłopców, całkowicie pozbawiając ich dostępu do mowy. Mieli kontakt jedynie z kozami – świeże mleko zaspokajało ich głód.

Po dwóch latach dzieci wypuszczono. Pierwszym dźwiękiem, jaki podobno od nich usłyszano, było coś na kształt słowa „bekos” – co oznaczało w języku frygijskim „chleb”. Stąd przypuszczenie, że to właśnie frygijski jest podstawowym językiem człowieka.

Na tym jednak nie koniec. Eksperyment Psametyka stał się inspiracją dla kolejnych badaczy. W XIII wieku cesarz rzymski Fryderyk II Hohenstauf pragnął zgłębić tematykę mowy u niemowląt. W tym celu przeprowadził eksperyment, który dziś uznawany jest za brutalny i nieetyczny.

Co oznacza sama nazwa „eksperyment deprywacyjny”? Deprywacja to stan, w którym jednostka odczuwa ciągłe niezaspokojenie potrzeby psychologicznej lub biologicznej. Generuje to ogromny stres oraz budzi poczucie zagrożenia. Do takich potrzeb można zaliczyć m.in. bliską więź z drugą osobą.

Przeczytaj również: Niebieskoocy kontra brązowoocy. Co mówi o nas eksperyment Jane Elliot?

Eksperyment deprywacyjny – przebieg

O przeprowadzeniu eksperymentu deprywacyjnego wiadomo dziś dzięki kronice franciszkańskiej. Spisał ją w XIII wieku zakonnik, Salimbene de Adam da Parma. W księgach opisał on historię Włoch i Francji za panowania cesarza Fryderyka II oraz dzieje swojego zakonu. Na czym polegał eksperyment deprywacyjny? Zasady eksperymentu były proste. Fryderyk II rozkazał odebrać kilku matkom dzieci zaraz po porodzie. Noworodki zostały przekazane obcym kobietom. Rolą nowych opiekunek było wyłącznie karmienie i kąpanie dzieci – żadnej z nich nie wolno było odzywać się do swojego podopiecznego ani się z nim bawić. Cesarz miał nadzieję dowiedzieć się w ten sposób, jak brzmi wrodzony język człowieka. Pozornie niemowlakom nic nie brakowało – było im ciepło i nie doskwierał im głód.

176823786_m
Eksperyment deprywacyjny pokazuje, jak istotna jest bliskość w rozwoju dziecka /123RF/PICSEL

 

Eksperyment deprywacyjny – skutki     

W teorii badanie było proste. Franciszkanin pisał jednak w swoich kronikach, że cesarz Fryderyk nigdy nie poznał wyniku swojego nieludzkiego eksperymentu. Wszystkie dzieci biorące w nim udział zmarły w pierwszym roku życia. Kronikarz wskazał przyczynę ich śmierci – uważał, że dzieci nie mogły żyć bez uśmiechu, klaskania w ręce i pochlebstw.

Warto wspomnieć, że wiarygodność tych kronik bywa podważana. Badacze wskazują, że cesarz był skłócony z Kościołem i została na niego nałożona ekskomunika – stąd w księdze można znaleźć wiele historii stawiających cesarza w złym świetle. Dokładność opisu eksperymentu oraz potwierdzona w innych źródłach fascynacja Fryderyka II nauką pozwalają jednak przypuszczać, że odbył się on naprawdę.

Przeczytaj również: Dylemat wagonika. Test na to, czy jesteś psychopatą?

Eksperyment deprywacyjny – wnioski

Mimo że badanie miało na celu ustalenie pierwotnego języka ludzkości, to jego wyniki pokazały coś zupełnie innego. Okazało się, że potrzeba bliskości jest tak samo kluczowa dla rozwoju człowieka, jak np. zaspokajanie głodu.

Pierwszych dwanaście miesięcy życia dziecka to w pewnym sensie przedłużenie okresu płodowego. Oba te okresy są tak samo ważne. W łonie matki wykształcają się podstawowe elementy biologiczne naszego organizmu. Z kolei zaraz po narodzeniu zaczyna się formować psychika małego człowieka. Jedną z podstawowych potrzeb emocjonalnych jest wtedy umiejętność nawiązywania więzi.

Przerażający eksperyment Fryderyka II utwierdza w przekonaniu, że oziębłość w pierwszej fazie życia jest bardzo niebezpieczna także w wymiarze fizycznym. Ludzie potrzebują dotyku, słów i obecności drugiego człowieka – szczególnie we wczesnym dzieciństwie. 

 

Odpowiedzi do zadań z podręczników z historii znajdziesz tutaj:

Historia. Podróże w czasie. Klasa 6. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi

Wczoraj i dziś. Klasa 6. Podręcznik. Historia - rozwiązania i odpowiedzi

Podróże w czasie. Klasa 7. Podręcznik. Historia - rozwiązania i podręcznik