„Palce diabła”, czyli niezwykły okratek australijski. Gdzie szukać grzyba?

Na południu Polski coraz częściej zaczyna pojawiać się niezwykły i bardzo rzadki grzyb potocznie nazywany „palcami diabła”. Grzybiarze, którzy spotykają go na swojej drodze, chwalą się jego zdjęciami w internecie, bo rzeczywiście może on przypominać wyłaniającego się z ziemi potwora. Jak wygląda okratek australijski? Skąd wziął się w naszym kraju? I gdzie najlepiej go szukać?

Spis treści:

„Palce diabła” – wyjątkowy grzyb w Polsce
Skąd wziął się w Polsce okratek australijski?
Gdzie występuje okratek australijski?

„Palce diabła” – wyjątkowy grzyb w Polsce

Okratek australijski (Clathrus archeri) to grzyb z rodziny sromotnikowatych, często nazywany „palcami” diabła ze względu na swój specyficzny wygląd. Dojrzały owocnik grzyba ma bowiem czerwono-czarne, powykrzywiane na zewnątrz ramiona, które jednym przypominają dłonie czarta, innym macki ośmiornicy. Złe skojarzenia może budzić także jego niezwykle nieprzyjemny zapach zgnilizny, który wabi padlinożerne muchy roznoszące zarodniki. Grzyb owocuje od lipca do października, jest niejadalny, a w Polsce nie podlega ochronie.

Choć jest to bardzo rzadki w naszym kraju okaz, coraz więcej osób spotyka go podczas spacerów po lesie, a nawet znajduje na swoich podwórkach. Z zamieszczanych przez grzybiarzy w mediach społecznościowych zdjęć wynika, że ostatnio widziano go głównie w okolicach Śląska – m.in. Beskidzie Małym, Pszowie, Rydułtowach, ale również w innych częściach kraju – we wsiach Jeżowe i Lutcza na Podkarpaciu czy w małopolskich Myślenicach i Korzennej.

Przeczytaj również: Szukasz darmowych odpowiedzi do podręczników z biologii? Poznaj nowy serwis edukacyjny!

Skąd wziął się w Polsce okratek australijski?

Okratek australijski, jak wskazuje jego nazwa, pierwotnie pochodzi z Australii. Początkowo zamieszkiwał głównie wschodnią strefę tropikalną, ale z czasem zaczął się pojawiać również w innych rejonach – zawędrował do Afryki i Azji oraz obu Ameryk.

Do Europy trafił najprawdopodobniej przy okazji sprowadzania z Australii do ogrodów botanicznych roślin wraz z ziemią, w której mogły znajdować się jego zarodniki. Pierwszy raz zaobserwowano go we Francji w 1914 roku, a na terenie Polski w latach 70. w okolicach Biłgoraja.

Przeczytaj również: W Tatrach znaleziono grzyb jak z horroru. Jest niezwykle rzadki

Gdzie występuje okratek australijski?

Okratek australijski nadal jest w Polsce bardzo rzadki, ale zaczyna pojawiać się coraz częściej. Znacznie więcej jego stanowisk można spotkać na południu niż na północy kraju. Najwięcej z nich występuje w Karpatach, ale grzyb pojawia się też w Sudetach i Tatrach oraz w południowo-wschodniej części Polski.

Najlepiej szukać go na terenach z żyznymi glebami, w miejscach bogatych w materię organiczną, rozłożone drewno, ale także w lasach oraz różnego rodzaju zaroślach i sadach. Często był znajdowany w okolicach brzóz brodawkowatych, sosen zwyczajnych, topól i osik, a także wyższych traw, takich jak śmiałek darniowy i pogięty.