Związki pracownicze
Konstytucja z roku 1997, wprowadziła prawo zrzeszania się w związki zawodowe. Zgodnie, z definicją, zawartą w podręczniku "wiedza o społeczeństwie" pod redakcją K.A. Wojtaszczyka, "Związki zawodowe, są dobrowolnymi organizacjami ludzi pracy, powołanymi do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych. W swojej działalności statutowej są niezależne od pracodawców, administracji państwowej, samorządu terytorialnego oraz od innych organizacji".
Związki zawodowe, posiadają prawo do rokowań, prowadzonych z pracodawcami, prawo do zawierania umów i porozumień, a także prowadzenia rokowań, w sporach pomiędzy pracownikami, a pracodawcą. Wszystkie związki, są równe wobec obowiązującego w Polsce prawa. Muszą być też jednakowo traktowane zarówno przez pracodawców, jak i przedstawicieli rządu, samorządu terytorialnego i innych władz państwowych.
Głównym zadaniem związków zawodowych jest obrona praw pracowników. Wśród nich, wymienić należy przede wszystkim: godność, sprawy materialne oraz prawo moralne. Ponadto, stoją one na straży przestrzegania gwarantowanych przez pracodawcę warunków do pracy, w tym ubezpieczenia i podstawowego zaplecza socjalnego. Warto dodać, że zadaniem związków zawodowych, jest reprezentowanie wszystkich pracowników, niezależnie od tego, czy są oni jego członkami. Oznacza to, ze w wypadku celowego i nagminnego łamania praw, stałego pogarszania się warunków pracy, czy też warunków finansowych, mają możliwość otwartego protestu. Może on przybierać różne formy. Do najczęstszych należy oflagowanie budynku i wszczęcie masowej akcji protestacyjnej. W sytuacji dramatycznej, może dojść do strajków grupowych oraz głodowych.
Warto dodać, że związki zawodowe, mogła łączyć się zrzeczenia, zwane też federacjami, które mają charakter ogólnokrajowy. Opisywane ogólnokrajowe federacje, mogą wejść w skład organizacji międzyzwiązkowych, czyli konfederacji. Do najpopularniejszych tego typu związków, zaliczyć należy: Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ), NSZZ "Solidarność" , NSZZ "Solidarność" Rolników Indywidualnych". Prężnie działają też organizacje związkowe i federacje. Można tutaj wymienić chociażby Związek Nauczycielstwa Polskiego."
Organizacje Pracodawców
Pierwsze, spontaniczne organizacje pracodawców, zaczęły powstawać już w okresie pierwszych przemian, zapoczątkowanych rokiem 1989. Ostateczna jednak formę, nadała im ustawa z roku 1991, która zezwoliła im - podobne jak związkom zawodowym - na łączenie się w federacje i konfederacje, nadała status samorządnych i niezależnych od władzy państwowej. Jednocześnie zakazała im, prowadzenia działalności zmierzającej do ograniczania praw pracowników, zrzeszonych w związkach zawodowych. Do najpopularniejszej tego typu organizacji, należy Konfederacja pracodawców Polskich. Niestety, nie ma jeszcze takiej instytucji, w której zasiadaliby przedstawiciele związków pracowniczych i organizacji pracodawczych, którzy uzgadnialiby wspólną drogę w respektowaniu własnych interesów.
