Romanizm to jeden ze stylów w średniowiecznej sztuce, który rozwijał się od X do XIII wieku najpierw we Włoszech, a potem także i na całym kontynencie europejskim. Głównym założeniem było uzależnienie sztuki zarówno od Kościoła, jak i władzy. To tłumaczy, dlaczego treść dzieł sztuki była ukazaniem głównie wydarzeń biblijnych.
Jeśli chodzi o architekturę tego okresu, to przeważały budowle o charakterze sakralnym: kościoły, bazyliki lub klasztory, ze świeckich natomiast - zamki warowne. Wykorzystywano w nich takie materiały budowlane jak: kamień i drewno. Budowle tamtego czasu odznaczały się niezwykłą monumentalnością, ściany były grube i sprawiały przez to wrażenie masywnych. Światła było mało w środku, gdyż jedynym jego źródłem były niewielkie i wysoko umieszczone okna. W świeckich budowlach miały one okiennice z drewna, natomiast w sakralnych - dodatkowo przysłonięte jeszcze witrażami. Pozostając jeszcze przy kościołach, wspomnieć należy, iż stawiane były one na planie krzyża, miały zwartą budowę, ale podobnie jak i świeckie budynki, sprawiały wrażenie zimnych, ciemnych i ponurych.
Z kolei w rzeźbie i malarstwie dominowały: drewno, kamień wapienny, złoto, brąz oraz skóra. Tutaj także przeważały treści zaczerpnięte z Biblii. Jak już wspomniano powyżej, miały charakter drewniany, kamienny lub polimerowany. Zatrzymując się bliżej na malarstwie, stwierdzić trzeba, iż główną jego cechą była statyczność, poza tym nie oddawano szczegółowo przedstawianych postaci i przedmiotów. Prawie w ogóle nie skupiano się na uczuciach, drugim planie, perspektywie i światłocieniu. Wykorzystywanym do malowideł materiałem był pergamin. Nacisk kładziono natomiast na podkreślenie konturu ukazywanych treści oraz płaskie plamy. Równolegle z architekturą, rzeźbą i malarstwem rozwijało się rzemiosło artystyczne, takie jak: ludwisarstwo, złotnictwo oraz kowalstwo. Przykładowe zabytki z tamtego okresu to: kościół w Strzelnie, kolegiata w Tumie pod Łęczycą, Katedra w Gnieźnie (chodzi głównie o drzwi tamtejsze), kościół w Poitier we Francji.
Drugim, obok romanizmu stylem w średniowiecznej sztuce, był gotyk. Rozwijał się on od XII do XV wieku. Nazwa stylu jest pozostałością po nazwie plemienia germańskiego - Gotów, które zniszczyło Rzym. Rodzaje budowli były podobne jak we wcześniejszym okresie: głównie kościoły i zamki. Inne nieco były materiały budowlane, pojawiła się cegła a nawet wapień w krajach nad Morzem Śródziemnomorskim. Zasadniczą różnicą była architektura budowli. Miały one wysoki, strzelisty kształt. Wewnątrz było jasno, przestronnie dzięki dużym oknom, w których często znajdowały się witraże. Charakterystyczną cechą były sklepienia filarowo - żebrowe. Owe filary były wysokie i smukłe. Równie wysokie ściany były podtrzymywane przez tzw. łuki przyporowe o ostrym kształcie i skarpy. Nad głównym wejściem widniała rozeta - okrągłe okno. Wieżyczki na dachu także były smukłe i zakończone krzyżem lub szpikulcem, co dodatkowo sprawiało, że świątynia była wyższa niż w rzeczywistości.
Jeśli chodzi o rzeźbę, to przeważała kamienna nad drewnianą. Z kolei malarstwo praktykowano na deskach, tzw. malarstwo tablicowe. Dominowało realistyczne ukazywanie postaci z naciskiem na wierne odtworzenie kształtów i ruchów.
