Nauczanie - planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami mająca na celu wywołanie pożądanych trwałych zmian w ich postępowaniu, dyspozycjach i całej osobowości pod wpływem uczenia się, opanowywania wiedzy, przeżywania wartości
i działań praktycznych. Jest działalnością intencjonalną, to znaczy, że jego intencją jest wywołanie uczenia się jako czynności podmiotowej samych uczniów, stąd też niektórzy dydaktycy określają nauczanie jako kierowanie uczeniem się.
Rodzaje nauczania: całościowe i elementarne; przedmiotowe - skupione na treściach, podające, problemowe, programowe, wielopoziomowe.
Uczenie się - proces w którego toku na podstawie doświadczenia, poznania
i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte. Uczenie się jest jedną z podstawowych form działalności ludzkiej.
Fazy procesu uczenia się:
- Rozpoczęcie: motywacja do uczenia się, umiejętność koncentracji
- Rozpoznanie: próba rozpoznania przez ucznia tego co już wie i umie
- Zrozumienie: umiejętność określenia celów uczenia się
- Działanie: zmierzanie do wcześniej wyznaczonego celu, inicjowanie konkretnej aktywności.
Kształcenie - ogół czynności i procesów umożliwiający ludziom poznanie przyrody, społeczeństwa i kultury, a zarazem uczestnictwo w ich przekształcaniu, jak również osiągnięcie możliwie wszechstronnego rozwoju sprawności fizycznych i umysłowych, zdolności i uzdolnień, zainteresowań i zamiłowań, przekonań i postaw oraz zdobycie pożądanych kwalifikacji zawodowych.
Kształcenie może być ogólne, które sprzyja opanowaniu wiadomości i sprawności niezbędnych wszystkim jednostkom, niezależnie od ich przyszłego zawodu; i kształcenie specjalne, czyli zawodowe, zapewniające zdobycie kwalifikacji w zakresie jakiejś specjalności.
Kształcenie spełnia funkcję poznawczą (dostarcza wiedzy) i praktyczną
(uczy wykorzystać tą wiedzę).
Czytanie to proces służący uczeniu się i kształceniu, czyli zdobywaniu wiedzy, informacji. Czytanie wymaga wcześniejszego poznania liter i nauczenia
się ich odczytywania. Czytając potrzebna jest koncentracja, myślenie o tym, co się czyta,
a lepszemu zapamiętaniu służy robienie notatek w postaci planów, tabelek, wykresów,
czy też krótkich opisów lub podkreśleń.
Etapy czytania:
- Czytanie wstępne - pobieżne przeglądnięcie spisu treści, przewertowanie materiału, zauważenie najważniejszych tematów, punktów
- Czytanie drugie - przeczytanie całości w sposób dokładny, ewentualne zrobienie notatek
- Czytanie ostatnie - wrócenie do wybranych fragmentów, ponowne
- ich przeczytanie i analiza.