Co rozumiemy przez słowo szczęście? Dla niektórych ma bardzo dużą wartość, będące na najwyższym szczeblu hierarchii. Wszyscy ludzie dążą rożnymi drogami do jego osiągnięcia. Dlatego tez ta problematyka nie omija żadnego człowieka. W różny sposób ludzie osiągają szczęście, zależy to od tego jak wiele znaczy w ich egzystencji. Dla niektórych wystarczy bardzo mało żeby być szczęśliwym, są tacy, którzy nigdy nie mogą się nasycić, w swoim życiu wyznaczają sobie kolejne cele w celu ich zaspakajania oraz uszczęśliwiania siebie. W rożny sposób możemy definiować pojęcie szczęścia. Psychologia określa szczęście na cztery sposoby. Pierwszy sposób określa to pojęcie jako stan obiektywny, mówi o powodzeniach oraz sprzyjających wydarzeniach w naszym życiu, pomyślność jak nas spotyka i daje nam zadowolenie. Znaczenie subiektywne oraz psychologiczne postrzega w tym pozytywne przeżycia. Jeśli chodzi o znaczenie filozoficzne to składa się na nie największą ilość dobra, jaką człowiek w swojej egzystencji może zdobyć. Tak starożytne czasy rozumiały poczucie szczęścia, taki stan szczęśliwości nazywano eudajmonią, czyli zdobycie przez człowieka najwyższych dóbr. Średniowiecze nazywało taki stan beatitudą. To jak rozumieć pojęcie szczęścia powinno leżeć w kompetencjach filozofów, dlatego powstało wiele dzieł napisanych przez nich rozważających bardzo dokładnie to pojęcie. Etyka nikomachejska Arystotelesa wprowadza definicję tego pojęcia iż jest to zgodne działanie cnoty z duszą. To jest oczywiście działanie a nie coś statystycznego. Jest to coś, co towarzyszy codziennej egzystencji, nie obiekt, do którego dążymy pokonując wszelkie trudy i przeszkody. Angażowanie się w każdą czynność egzystencji, myślimy tu o pracy, miłości czy jedzeniu to także szczęście.

"Jak ludzie powinni się zachowywać", takie pytanie stawiano Arystotelesowi, to jego odpowiedź brzmiała, iż powinni to osiągnąć czynem. Krocząc przez swoją egzystencję winni się trzymać złotego środka wskazanego przez stoików. Arystoteles tą receptę do osiągnięcia szczęścia widział na przykład w egzystencji, która posiadałaby umiar na wszystko, chodzi przykładowo o jedzenie, przyjemności cielesne itp. Reasumując według niego ludzie szczęśliwi to ludzie, którzy znają umiar, szukają zawsze środka pomiędzy jedną skrajnością a drugą. Tylko tak czyniąc SA w stanie osiągnąć szczęście. Jeśli chodzi o kwestie etyczne to Arystoteles stawia zdecydowanie na zdrowy rozsądek. "Nikt nie może być szczęśliwy, cierpiąc", takie właśnie głosił Arystoteles poglądy, uważając, iż przyjemność musi być składnikiem egzystencji człowieka.

Lucjusz Anneusz Seneka podaje bardzo uniwersalną teorię, jeśli idzie o szczęście. Szczęście człowiek może osiągnąć przez odpowiednie kierowanie swoim życiem, musi osiągnąć taki stan, który będzie się zgadzał z jego etyką moralną, będzie się starał dążyć do celu, w jakim przyszedł na ten świat. Jego zdaniem szczęśliwy człowiek to taki, który żyje zgodnie z własną naturą i to jest właśnie warunek do osiągnięcia szczęścia. Seneka ludzkości nie podaje uniwersalnego środka by móc osiągnąć szczęście. Daje do zrozumienia natomiast, iż każdy jest indywidualnością i w inny sposób dąży do szczęścia. Ludzkość nie miałaby szans rozwoju, jeśli by każdy zajmował się tym samym, ciągle osiągnięty by był jeden poziom. Reasumując ludzie SA szczęśliwi, gdy każdy na swój własny sposób spełnia się w swojej egzystencji i dąży do celu, który chce zrealizować.

Marek Aureliusz przyjmuje podobną pozycje, jeśli chodzi o kwestię szczęścia. Jego zdaniem również człowiek powinien egzystować w zgodzie ze swoją własną naturą. Liczyła się jednak dla niego bardzo harmonia duszy, ciała, oraz celu egzystencji. Wszystkie te wymienione elementy są jednakowo ważne, nie można pominąć żadnej z nich.

Epoki się zmieniały z biegiem upływu czasu i zmieniały się światopoglądy, chodzi tu właśnie o taką wartość jak szczęście. Okres średniowiecza to szczególny przykład, panował wtedy teocentryzm stawiający Boga w centrum świata a więc i ludzkiego działania oraz procesu myślenia. Wiara chrześcijańska podporządkowała, więc sobie filozofię. Święty Augustyn to główny przedstawiciel w tej kwestii średniowiecza, mówiący, że tylko poznanie Najwyższego doprowadza człowieka do szczęścia. "Wejdź w siebie samego, we wnętrzu człowieka mieszka prawda", tak właśnie głosił Święty Augustyn. Jeśli potrafimy się cieszyć ze wszystkiego co jest tylko możliwe, na przykład z życia jako daru od Boga, ze zdrowia to wyznaczamy sobie szczęście. Negatywne strony egzystencji należy odrzucić, jak również rozczulanie się nad własną osobą.

Spinowa natomiast uważa, że jesteśmy szczęśliwi, gdy posiadamy jakiś stosunek do otaczającej nas rzeczywistości. To ustosunkowanie do świata jest w pewnym sensie emocjonalne a w pewnym racjonalne. Racjonalność mówi o takiej prawdzie, że to, co się zdarza nie zależy od człowieka, mówi o zdeterminowaniu, natomiast emocjonalność godzi się z tym faktem. Według Spinowy jako deterministy istota ludzka będzie szczęśliwa przez zrozumienie granic swoich możliwości ludzkich. Człowiek musi zrozumieć, iż pewne zdarzenia są konieczne, dlatego nie powinien się im przeciwstawiać, bo to i tak nic nie zmieni. Zasada użyteczności została stworzona przez Utylitarystów, głosili oni, iż słusznym działaniem jest takie gdzie w konsekwencji uszczęśliwi największą liczbę jednostek, one będą szczęśliwe w najwyższym tego słowa znaczeniu, to był zasada, którą się kierowali. Ich zdanie najbardziej wartościowe rzeczy wszechświata to przyjemności oraz uczucie szczęścia, wartość pozostałych zależy od tego czy doprowadzają szczęśliwego życia. Kant występował jako przeciwnik utylitaryzmu. Był zdania, że przyjemność oraz szczęście własne czy cudze to nie cel, do którego człowiek powinien dążyć, bo nigdy tak naprawdę tego nie osiągnie. Szczęście jego zdaniem jest bezwartościowe. To, co z pewnością posiada absolutna wartość, jeśli chodzi o wszechświat widział w dobrej woli.

The Conquest of Happiness (Zdobycie szczęścia), to dzieło Bernarda Russela przedstawia tu filozofię optymistyczną. Filozof ten widział nieszczęście w egzystencji człowieka, ale również widział i szczęście tłumacząc, że nie ma powodu metafizycznego uniemożliwiającego szczęście. Ludzie sami nieraz sprowadzają na siebie nieszczęście, sami nie rozumiejąc szczęścia. Filozof przedstawiał rady na osiągnięcie szczęścia. Wskazywał na źródła, które dają szczęście, chodzi tu o zmysłową przyjemność, myślał o uczuciach, rodzinie, pracy, zainteresowaniach spełniania się w nich oraz umiejętnością znalezienia umiaru pomiędzy skrajnościami. Człowiek szczęśliwy to człowiek, który nie zaznaje zazdrości rywalizuje nie jest zawistny.

Innym filozofem, który był raczej pesymistą, ale miał swoje zdanie na temat szczęścia to był Artur Schopenhauer. Wyznawał on zasadę rozsądku, umiaru, umiaru nawet w cieszeniu się z czegoś, wtedy odnajdziemy nasze szczęście. Zdanie jego należy unikać nieszczęścia i tego, co smutne. "Im jaśniej sobie ktoś uświadamia kruchość i marność wszystkich rzeczy, które są niczym sen, tym jaśniej uświadamia sobie również wiekuistość własnej istoty wewnętrznej-albowiem tylko poprzez kontrast z nią rozpoznajemy kruchość i marność rzeczy, tak jak spostrzec, że statek szybko płynie, pasażer może tylko wtedy, gdy patrzy na ląd a nie na sam statek".

Przeciw utylitaryzmowi stanęła Phillipa Foot, jej zdaniem, jeśli egzystencja nie jest przepełniona szczęściem to nie znaczy, że zostaje pozbawiona wartości jej przeżycia. Jej takim głównym wnioskiem jest to, że sama egzystencja ludzka to dobro w pełnym tego słowa znaczeniu, dobro dla człowieka, którego jest własnością. Szczęście dla niej jako sławnej, wybitnej osoby to jakaś drobna rzecz, wydarzenie, sytuacja przynosząca radość, zadowolenie, pogodę ducha, to, że świeci słońce. Taka była sentencja Hojna Locka na szczęście: "Szczęście jest zadowoleniem z życia wziętego w całości"

"Celem ludzkiego życia jest szczęście, któż jednak z nas wie,

jak je osiągnąć"

Te słowa napisał Jean Jaques Rousseau

"To człowiek człowiekowi najbardziej jest potrzebny do szczęścia"

Te słowa napisał Paul Holbach

"Ażeby być szczęśliwym, dodawaj do tego, co masz, lecz odejmuj od tego, co chcesz mieć"

To słowa Seneki

"Zadaj sobie pytanie, czy jesteś człowiekiem szczęśliwym, a przestaniesz nim być"

To słowa Johna Stuart Milla

"Szczęście jest stanem ducha, a więc nie może być trwałe"

To słowa Woltera

"Jedno jest w życiu szczęście - kochać i być kochanym"

Te słowa napisał George Sand

Bibliografia:

Richard H. Popkin, Avrum Stroll: "Filozofia"

Jenny Teichman, Katherine C. Evans: "Filozofia przewodnik dla początkujących"