Wstęp
Rząd jako najwyższy organ w państwie musi dbać o sprawy pracowników. W jego ślady powinny pójść samorządy terytorialne, jako organy terenowe, które w sposób bezpośredni mają kontakt z pracownikami. Jednym z najważniejszych działań organów państwowych powinno być zwalczanie bezrobocia, właśnie w tym względzie pomoc samorządów ma kluczowe znaczenie.
Działania organów rządowych:
- zmniejszenie podatków, dla tych pracodawców którzy otwierają nowe miejsca pracy
- zmiana systemu kształcenia na bardziej efektywny
- minimalizacja biurokracji, jeżeli chodzi o sprawy związane z otwieraniem nowych przedsiębiorstw
- wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw
- prowadzenie przez państwo polityki proeksportowej mającej na celu zwiększenie produkcji i zatrudnienia
- zwolnienie z płacenia podatku od towarów i usług przy eksporcie
- redukcja godzin pracy
Działania organów samorządowych:
- przyciąganie zagranicznych inwestycji, a co za tym idzie i kapitału, lecz bez robienia sobie zbyt dużej nadziei jeżeli chodzi o możliwości tego typu inwestorów
- stawianie na małe i średnie przedsiębiorstwa oraz pomoc i współpraca z tymi jednostkami
- stwarzanie odpowiednich warunków, które przyciągną potencjalnych właścicieli do zakładania drobnych przedsiębiorstw na danym trenie
- rozsądne korzystanie z funduszy przekazanych przez Unię Europejską (np. z fundacji PHARE)
- rozpoczęcie działań zmierzających do zmniejszenia ilości osób wyjeżdżających z kraju do pracy, i staranie się aby to inwestorzy zagraniczni przyjeżdżali do naszego państwa i zakładali przedsiębiorstwa
- uruchomianie prac publicznych
Działania bezrobotnych
Bezrobotni aby zdobyć pracę muszą w tym celu podnosić swoje kwalifikacje i cały czas się szkolić. Organizowane są w tym celu, przez Urzędy Pracy, różnego rodzaju kursy. Obecnie tylko osoba posiadająca szeroki wachlarz umiejętności, poparty odpowiednimi zaświadczeniami i licencjami ma szanse na zdobycie satysfakcjonującej go pracy.
Projekty które zmniejszają liczbę bezrobotnych w kraju
Zmniejszenie kosztów zatrudnienia dla właścicieli przedsiębiorstw oferujących nowe miejsca pracy (bez naruszania stabilności budżetu państwa oraz ZUS-u)
Głównym założeniem projektu jest wprowadzenie wskaźnika który będzie przeliczał koszty pracy. Wskaźnik ten uzależniony on jest od wysokości zatrudnienia w danej firmie. Stałe zwiększenie zatrudnienia w firmie nie jest realne, dlatego ten wskaźnik będzie pokazywał po jakim okresie utrzymania pracownika w przedsiębiorstwie będzie korzystną inwestycją.
W jaki sposób działa tego typu wskaźnik kosztów?
Jeżeli pracodawca, zwiększy w swojej firmie zatrudnienie o 5%, to zgodnie ze wskaźnikiem będzie mógł wliczyć w koszty pracy105% ich rzeczywistego poziomu. Ten procent będzie rósł w miarę wzrostu zatrudnienia. W ten oto prosty sposób pracodawca będzie mógł tworzyć nowe miejsca pracy, zamiast lokowania swoich pieniędzy w bankach lub szukania w inny sposób ucieczki od kosztów. Dla pracodawcy znacznie korzystniejsze jest obecnie kupno nowej ciężarówki z homologacją niż równoważne kwotowo zatrudnienie 5-10 pracowników, którzy płacą podatki powodując tym samym zwiększenie budżetu państwa, nabywają w sklepach produkty napędzając w ten sposób gospodarkę kraju.
Bardzo ważnym aspektem tego rodzaju rozwiązania jest to, że pieniądze na nowe miejsca pracy będą skwapliwie poszukiwane przez pracodawców i wydawane tam gdzie są najbardziej potrzebne. Pieniądze wydane w ten sposób nie zostaną "utopione" w niepewnych inwestycjach, czy wydatkowane na niczego nie przynoszące szkolenia, lub koszty administracyjne. Realny koszt zatrudnienia może wykazać zwiększenie kosztów pracy, a co za tym idzie, praca na "czarno" będzie miała istotnego konkurenta, który w przyszłości może całkowicie zniwelować ten rodzaj nielegalnego zatrudnienia. Najbardziej pozytywną kwestią tego rodzaju działań będzie szybka akceptacja i poparcie ze strony związków zawodowych jak i organizacji pracodawców. Jedynie jakieś ewentualne zastrzeżenia i obawy może mieć Minister Finansów, który po przeprowadzeniu wszelkich możliwych analiz i symulacji oraz zrobieniu rachunku zysków i strat powinien przychylić się do założeń naszego planu. Wszyscy dobrze wiemy, że lepszym rozwiązaniem było by obniżenie podatków, jeżeli jednak ta opcja jest niewykonalna należy sięgnąć po inne rozwiązania.
Tego typu rozwiązanie może w bardzo znaczący sposób wpłynąć na wzrost zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Obecnie jeżeli pracodawca decyduje się na zatrudnienie osoby niepełnosprawnej to tylko dlatego, aby podatek, który odprowadza do państwa był mniejszy, a w zamian za to kupuje urządzenia i maszyny, pensja natomiast takiej osoby wynosi najniższą krajową. Zmiana tej sytuacji możliwa będzie, kiedy zastosowany zostanie wskaźnik pracy, który umożliwi pracodawcom wliczenie nawet 150% w koszty pracy. Taki, lub wyższy wskaźnik pracy, będzie uzależniony od wysokości wynagrodzenia dla osób niepełnosprawnych oraz ilości tego rodzaju pracowników. Głównym motywem który ma motywować pracodawców do zwiększania tego wskaźnika, jest następujący fakt: im większy wskaźnik tym mniejszy podatek odprowadzany do państwa. Czy takie rozwiązanie sprawy nie wydaje się prostsze?
Zastrzeżenia:
- stan zatrudnienia bierze się z 31 grudnia i następuje porównanie z rokiem uprzednim (firma musi działać na rynku ponad rok)
- uwzględniane są wszystkie umowy spisane z pracownikami zarówno na czas określony jaki i na stały okres zatrudnienia.
- pod uwagę nie bierze się pracowników przesuniętych z innych firm, jak również podmiotów zależnych oraz spółek
- maksymalne zatrudnienie, jakie może uzyskać pracodawca to 200%
Zalety:
- stosując tą metodę walki z bezrobociem jest duże prawdopodobieństwo, że wskaźnik zatrudnienia powiększy się, automatycznie obniżając bezrobocie.
- ryzyko dla budżetu państwa jest niewielkie
- realizacja projektu bez potrzeby zatrudniania w administracji dodatkowych osób, które będą kontrolować i realizować ten projekt.
- liczba podatników znacznie się zwiększy
- powstaną nowe miejsca pracy
- mało opłacalne stanie się zatrudnianie pracowników "na czarno"
- finansowanie zostanie odroczone na rok następny (zwrot podatku w przyszłym roku)
- zmniejszenie ubocznych skutków występujących wraz z bezrobociem (patologia społeczna, zwiększona przestępczość)
Wady:
- jedynym nasuwającym się minusem całego przedsięwzięcia jest niski wpływ podatku dochodowego do budżetu państwa
Nowelizacja kodeksu pracy
Znowelizowanie kodeksu pracy uaktualniając go o nowe rozwiązania, które umożliwiły by wzrost wydajności polskiej gospodarki, bardziej konkurencyjne przedsiębiorstwa oraz co za tym idzie, tworzenie nowych miejsc pracy. Obecny kodeks pracy zawiera stare sztywne przepisy, między innymi w sferze socjalnej, które uniemożliwiają pełny rozwój przedsiębiorstwom.
Propozycja wprowadzenia następujących zmian to:
- wprowadzenia do kodeksu pracy nowej umowy na czas określony, a mianowicie "umowy na zastępstwo"
- zniesienie przepisu który zobowiązuje pracodawcę do przedłużenia zatrudnienia na czas nieokreślony w momencie podpisywania trzeciej z kolei umowy na czas określony
- wprowadzenie przepisu, które pozwoli pracodawcy zwolnić pracownika w momencie niczym nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy
- zmniejszenie czasu wypłacania zasiłku chorobowego z 35 na 30 dni oraz zmiana jego wysokości na 75% (obecnie wynosi 80%)
- wprowadzenie nieobowiązkowego wypłacania odprawy emerytalnej przez małe nie za dobrze prosperujące przedsiębiorstwa
- ustanowienie maksymalnego czasu pracy w wysokości 16 godzin ( 8 godzin podstawowych + 4 godziny nadliczbowe), oraz zachowanie 42 godzin pracy tygodniowo
- zmniejszenie dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych z 50% za dwie pierwsze i 100% za kolejne, do odpowiedni 25 i 50%.
Zalety:
- duża efektywność, świadczy o tym sytuacja w innych państwach, które stosują taki system już od dawna
- możliwość większego rozwoju i elastyczności polskich firm
- nowelizacja przestarzałego kodeksu pracy
Wady:
- wystąpienie niedogodności dla zatrudnionych
Zmiana systemu podatkowego
- zastosowanie takich zmian w systemie podatkowym, które umożliwią pracownikowi zarabiającemu minimum socjalne nie płacenie podatków do skarbu państwa, a składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych były by pokrywane przez państwo
- wprowadzenie ulgi podatkowej wprost proporcjonalnej do wysokości zatrudnionych pracowników
Tabela, która prezentuje miesięczny koszt pracy dla pracodawcy według proponowanych zmian w systemie podatkowym dla 400 zł zwolnione od podatku; 30% wlicza się do dochodu 2200 zł i 50% jeżeli kwota będzie wyższa.
Dochód netto pracownika, nowy podatek dochodowy, nowy koszt pracy, aktualny podatek, aktualny koszt pracy, zysk kosztu pracy:
400
|
0
|
53
|
661
|
261
| |
500
|
43
|
609
|
77
|
842
|
233
|
600
|
85
|
816
|
100
|
1022
|
206
|
800
|
171
|
1234
|
147
|
1382
|
148
|
1000
|
258
|
1653
|
194
|
1743
|
90
|
1500
|
472
|
2695
|
311
|
2644
|
51
|
2000
|
880
|
4021
|
428
|
3545
|
476
|
3000
|
1880
|
6941
|
850
|
5621
|
1320
|
5000
|
3880
|
12781
|
1919
|
10102
|
2679
|
Nowy system podatkowy stwarza nowe możliwości, a mianowicie gdy pracownik zarabia 400 zł na rękę to pracodawca ponosi tylko ten jeden koszt 400 zł, a nawet mniej gdyż możliwe jest odliczenie tego wydatku od podatku. Dzięki takiemu rozwiązaniu sprawy maleje koszt utrzymania najtańszych pracowników, a wzrasta dla pracowników posiadających wyższe wynagrodzenia. Pracodawca, który posiada duże przedsiębiorstwo, nic na tym nie traci, natomiast właściciele małych przedsiębiorstw, którzy płacą swoim pracownikom niewysokie pensje, koszt pracy zmaleje, pozwalając na zatrudnienie dodatkowych pracowników i dalsze inwestycje. Dzięki zastosowaniu takich innowacyjnych rozwiązań 60% społeczeństwa skorzysta na tym, a konkretnie najbiedniejsza część, która zarabia najmniej. Głównym celem takiego rozwiązania, jest wywołanie u potencjalnego pracodawcy chęci zatrudnienia większej liczby osób w swojej firmie. Po przeanalizowaniu kosztów, taki pracodawca musi dojść do wniosku, że lepiej będzie zatrudnić trzy osoby płacąc im po 600 zł, niż dwóch po 800 zł, stawiając założenie, że zarabiając 600 zł pracuje po 6 godzin, a zarabiając 800 zł po 8 godzin.
Kolejną zaletą, jeżeli nie najważniejszą, była by opłacalność rejestracyjna pracownika, za którego państwo płaci składki na ubezpieczenia. Dobrym przykładem potwierdzającym te założenia jest praca opiekunki do dziecka, która za swoją pracę otrzymuje te przykładowe 400 zł miesięcznie, jest zarejestrowana jako osoba pracująca, ma opłacane składki na ubezpieczenie przez państwo, dodatkowo osoba fizyczna która ją zatrudnia może sobie poniesiony koszt odliczyć od podatku. Tego typu rozwiązanie może dotyczyć wszystkich drobnych rzemieślników (np. stróżów, sprzątaczki itp.).
Zalety:
- opłacalność pracodawcy zatrudnienia dodatkowych pracowników
- każdy kto wykazuje chęć podjęcia pracy ją uzyskuje (pracodawcy zależy na zatrudnieniu pracowników)
- opłacalność w rejestrowaniu pracowników
- najbiedniejsi są odciążeni kosztem średnio-bogatych i najbogatszych
Wady:
- duże obciążenie budżetu państwa oraz osób zarabiających powyżej 2000 - 3000 zł
- niewielka opłacalność zatrudnienia kogoś w pełnym wymiarze godzin
Zakończenie
Powstrzymywać rosnące bezrobocie można różnymi sposobami, na przykład gdy odnotuje się wzrost gospodarczy, jednocześnie zwiększa się ilość świadczonych usług oraz następuje zwiększenie produkcji, a obniżając poziom niektórych podatków i zmniejszając stopy kredytowe w bankach otrzymujemy większą ilość inwestycji oraz znacznie ożywiony popyt. Podstawowym czynnikiem potrzebnym w walce z bezrobociem, jest dobrze prosperująca administracja i prawo gospodarcze. Starając się zniwelować stan bezrobocia nie można podzielić kraju na rejony gorzej i lepiej rozwijające się. Środki z budżetu które przeznaczone są na tego rodzaju cele powinny zmniejszać różnice gospodarcze i w sposób globalny, w całym kraju jednocześnie walczyć z bezrobociem. Cały czas trzeba modernizować urzędy pracy, aby w sposób jeszcze bardziej efektywny pozyskiwały informacje od pracodawców o nowych miejscach pracy i aby kontakt z bezrobotnymi odbywał się w jeszcze lepszym stopniu. Największe zagrożenie niesie ze sobą bezrobocie chroniczne, charakteryzujące się tym, że podczas absencji zawodowej, która trwa kilka lat, maleje szansa na znalezienie pracy. Dlatego urzędy powinny prowadzić szereg szkoleń podnoszących kwalifikacje pracowników oraz kursy pozwalające na przekwalifikowanie i przygotowanie pracowników do podęcia innych stanowisk. Wszelka pomoc oferowana przez państwo takim osobą musi być bezpłatna. Bezrobocie cały czas jest w fazie zwyżkowej, a jego największe skoncentrowanie jest wśród kobiet, młodzieży i bezrobotnych długookresowych.
Wnioski
Skuteczna walka z bezrobociem musi opierać się na solidnych fundamentach państwowych, gdzie instytucje rządowe oraz samorządowe współpracują ze sobą i uzupełniają się wzajemnie. Konieczna jest w tym względzie nowelizacja przepisów prawnych pozwalających na zdecydowanie większe manewry przedsiębiorców, lecz nie można dokonywać jej w sposób szczątkowy gdyż takie załatwienie sprawy nie przyniesie pożądanych długotrwałych efektów. Należy dokonać dużego wysiłku aby znaleźć "złoty środek", który usatysfakcjonuje przedsiębiorców, podniesie pensje pracowników, zmniejszy bezrobocie oraz nie naruszy w znaczący sposób i tak mizernego budżetu państwa.