Nieświadome, nieuzasadnione odstępstwo od obowiązującej normy językowej nazywamy błędem językowym. Najbardziej rażące są te błędy, które naruszają elementarne zasady gramatyczne i stylistyczne, przez co czynią wypowiedz niezrozumiałą, niejasną.
Błędy językowe możemy podzielić na:
- BŁĘDY ZEWNĘTRZNOJĘZYKOWE (błędy zapisu)
- Błędy ortograficzne - niewłaściwe litery i dwuznaki (rz-ż, ó-u itp.); niewłaściwa pisownia łączna lub rozdzielna; złe użycie małej i wielkiej litery.
- Błędy interpunkcyjne - brak lub niewłaściwe użycie znaku interpunkcyjnego.
- Błędy graficzne - przestawianie, opuszczanie lub zamiana liter; złe, nieczytelne łączenie liter w wyrazie; błędne dzielenie wyrazów.
- BŁĘDY WEWNĄTRZJĘZYKOWE
- Błędy systemowe (językowe)
- błędy gramatyczne
- składniowe - niepoprawne konstrukcje składniowe; błędy w szyku zdania; błędy w budowaniu związku zgody i rządu; niepoprawne użycie imiesłowowego równoważnika zdania;
- fleksyjne - użycie niewłaściwej formy gramatycznej; odmienianie wyrazów nieodmiennych;
- błędy leksykalne
- słownikowe - użycie wyrazu w złym znaczeniu;
- frazeologiczne - użycie związku frazeologicznego w złym znaczeniu; stworzenie połączenia wyrazowego nie mającego miejsca w naszej kulturze; kontaminacja - czyli skrzyżowanie dwóch różnych związków frazeologicznych;
- słowotwórcze - użycie konstrukcji zbudowanej niezgodnie z polskim modelem słowotwórczym;
- błędy fonetyczne - powstają wtedy, gdy niepoprawnie wymawiamy głoski lub grupy spółgłoskowe, niepoprawnie akcentujemy wyrazy.
- Błędy użycia (stylistyczne) - polegają na niewłaściwym doborze środków stylistycznych do charakteru wypowiedzi np.: używanie kolokwializmów w oficjalnym przemówieniu. Do błędów stylistycznych zaliczymy również używanie tego samego wyrazu w bliskim sąsiedztwie i przeładowanie tekstu zapożyczeniami.
