1) WŁADCA IDEALNY:
"Kronika polska" Anonim tzw. Gall
- wzór władcy - Bolesław Chrobry
- wzór władcy - Bolesław Krzywousty
"Pieśń o Rolandzie"
- wzór władcy - Karol Wileki
"Pieśń o Rycerzach okrągłego stołu"
- wzór władcy - Król Artur
"Dzieje Tristana i Izoldy"
- wzór władcy - Król Marek
Charakteryzuje się:
- wielką religijnością
- jest sprawiedliwym rządzącym
- jest pełen pokory
- troszczy się o swój lud
- traktuje wszystkich jednakowo
- prezentuje postawę ojca narodu
- jest ostrożny przy oskarżaniu
- najistotniejsza jest dla niego chwała Kościoła oraz dobro własnego państwa
- rozumny
- mężny oraz dzielny wojownik
2) RYCERZ IDEALNY:
"Pieśń o Rolandzie"
- wzór rycerza - Roland
"Dzieje Tristana i Izoldy"
- Wzór rycerza - Tristan
"Pieśń o Rycerzach okrągłego stołu"
- wzór rycerza - m. in. Lancelot
Jego cechy charakterystyczne:
-szlachetność
- męstwo
- wierność Bogu i królowi
- staje w obronie wiary, ojczyzny oraz Ukochanej
- głęboko wierzący
- żarliwy patriota
- kieruje się honorem
- postępuje zgodnie z rycerskim kodeksem
- mężny i dzielny wojownik
- doskonale włada mieczem
- gardzi zdradą i zdrajcami
- najistotniejsze wartości stanowią dla niego cnota, wiara, honor
3) WZORZEC ŚWIĘTGO - ASCETY:
"Legenda o św. Aleksym"
- wzór ascety - św. Aleksy
Cechy charakterystyczne:
- ślubował czystość
- pokornie przyjmuje ubóstwo oraz cierpienia
- we wszystkim szuka Boga, kontempluje
- odrzuca wszelkie fizyczne przyjemności
- stale udoskonala swoje wnętrze
- odrzuca dobra materialne
- umartwia się dobrowolnie
- medytuje
- stale rozmyśla o Stwórcy
- prowadzi życie męczennika
- św. Szymon Słupnik
- umartwiał ciało poprzez pędzenie żywota na słupach
-dobrowolne męczeństwo i pokora
Hagiografia (żywoty Świętych)
- Św. Franciszek z Asyżu
- Św. Sebastian
- Św. Jerzy
- Św. Kinga
Charakterystyczne cechy:
- uwielbienie Boga oraz wszelkiego stworzenia
- wzorzec godny naśladowania
- bezgraniczne ukochanie wszelkich istot Bożych (Św. Franciszek z Asyżu)
- radość czerpana ze świata, żywota, znojów pracy ziemskiej (Św. Franciszek z Asyżu)
- cnotliwość oraz czystość ciała (Św. Kinga)
- głęboka wiara chrześcijańska (Św. Jerzy, Św. Sebastian)
4) WZORZEC GOSPODARZA IDEALNEGO:
"Żywot człowieka poczciwego", autorstwa Mikołaja Reja
Charakteryzuje go:
- troska o majątek
- prowadzenie życia w zgodzie z Boskimi przykazaniami
- prowadzenie życia w zgodzie z prawami przyrody
- potrafi radować się swoim życiem
- prawy obywatel
- człowiek rozumny, wykształcony
- nie boi się śmierci, gdyż rozumie jej istotę