1. Komedia.

Komedia, to według "Słownika wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych" W. Kopalińskiego: " jeden z podstawowych gatunków dramatu, obejmujący utwory o nastroju wesołym, charakterze lekkim, często satyryczno-obyczajowym, o akcji żywej, pełnej perypetii, kończącej się pomyślnie". Rozróżniamy różne rodzaje komedii. Jedną z nich, jest komedia sytuacji, gdzie komizm powstaje przez zaaranżowana sytuację, odmiana tej komedii jest komedia intrygi, której komizm polega na aranżacji wydarzeń, napięcie narasta, jednak wszystko kończy się szczęśliwie. Wyróżniamy również komedię charakterów, środki komiczne, służą wyeksponowaniu cech charakteru, które wyjaskrawione, tworzą cechę komizmu.

Elementem komedii, jest komizm. W Encyklopedii PWN czytamy, że komizm to: "kategoria estetyczna, określająca właściwości zjawisk zdolnych wywołać śmiech oraz okoliczności, w jakich dochodzi do powstania tej reakcji; istnieje wiele poglądów w kwestii źródeł efektu komicznego, na ogół przyjmuje się, że jego istota polega na ujawnianiu zaskakującej sprzeczności, kontrastu, będących wynikiem przedstawienia osób, sytuacji odbiegających od oczekiwań odbiorcy". Wyróżniamy różne rodzaje komizmu. Jednym z nich jest komizm elementarny, który wynika ze śmieszności sytuacji. Komizm złożony, który składa się a różnych elementów, wywołujących sytuację komiczną. Często, zajmuje się krytyką osób, wartości. Do niego należy np. satyra, groteska.

"Śluby panieńskie", Aleksandra Fredro to komedia, której podtytuł brzmi "Magnetyzm serca". Mesmeryzm, czyli właśnie magnetyzm, to popularna w XVIII wieku teoria dr Mesmera, mówiąca o tym, że na świecie istnieje uniwersalny fluid, który wydobywa się z człowieka i działa na innych ludzi, niczym magnes. Ludzie, przyciągnięci w ten sposób, nie potrafią oprzeć się swojemu uczuciu, wobec drugiej osoby. Nie ma na to uczucie wpływu pozycja społeczne, wykształcenie czy sytuacja majątkowa. Fredro, uważał, że ludzie powinni sami wybierać sobie małżonka. Krytykował kojarzenie małżeństw przez rodzinę, która miała często na uwadze inne względy, niż uczucia osoby, która w stan małżeński wstępowała.

Komedia realizowała również schemat tzw. komedii miłości, wywodzącej się z dramatu francuskiego, francuskiego jej twórcą jest Pierre Marivaux. Komedie miłości, opisywały uczucie, od jego powstania do zakończenia węzłem małżeńskim.

Fredro polemizował z romantykami, kwestę miłości. Nie chciał pokazywać jej, jako nieszczęśliwego uczucia, które przez cały czas trwania, przynosi tylko ból i cierpienie. Krytykował postać bohatera romantycznego, który przeżywał swoją miłość bardziej platonicznie, we własnym umyśle. To powodowało, że nie poznawał dobrze obiektu uczuć. Dodawał mu cechy, które mogły wcale nie istnieć. Kiedy miłość nie spełniała się, romantyczny bohater, nie widząc możliwości dalszego życia, próbował często popełnić samobójstwo. Fredro, w swojej komedii, pokazuje, że warto o swoja miłość walczyć. W jego utworze główny bohater jest przeciwieństwem typowego romantyka. Lubi i umie, dobrze się bawić. Ma świetny kontakt z otoczeniem. Łatwo nawiązuje kontakty z ludźmi. Wierzy, że można zakochać się kilka razy. Nie rozpacza z powodu uczucia. Miły jest dla niego stan kawalerski, nie śpieszy się do małżeństwa. Kiedy czuje, że jest zakochany, knuje intrygę, aby za wszelką cenę doprowadzić do szczęśliwego zakończenia, czyli obietnicy małżeństwa.

Fredro też przeciwstawia postać Gucia, postaci Gustawa z IV cz. "Dziadów" Adama Mickiewicza. Uwielbia flirt, umie kokietować kobiety. Albin, przypomina bardziej Gustawa. Radost, mówi do niego: "Nie bądź Gustawem". Albin, jest ironicznym przedstawieniem bohatera werterowskiego - Wertera. Kiedy Klara, nie odwzajemnia jego uczuć, Albin płacze, wzdycha i jęczy. Myśli też, o samobójstwie. Również postacie kobiece Klara i Aniela, są wykreowane, jako osoby, które same pragną decydować o swoim losie. Przysięgają tzw. śluby panieńskie, - że nigdy się nie wyjdą za mąż. Klara jest emancypantką, chce sama o sobie decydować. Inaczej niż u romantyków, kończy się historia miłosna. Szczęśliwa i pełna optymizmu, niespotykana w literaturze romantycznej, nie prowadzi do samobójstwa.

2. Sąd nad powstaniem w "Kordianie" Juliusza Słowackiego.

Juliusz Słowacki, napisał "Kordiana" w 1833 roku w Genewie. Kiedy wybuchło powstanie listopadowe w 1830 roku, poeta był obecny w Warszawie. Stworzył w tym czasie trzy utwory patriotyczne, które miały zagrzewać powstańców do walki. Były to: "Hymn", "Oda do wolności", "Kulik". Pierwszy raz spotkał się z bardzo pozytywnym odbiorem swojej twórczości. W marcu 1831 roku, poeta wyjechał do Londynu z misja dyplomatyczną rządu powstańczego. Ze względu na utwory patriotyczne, jakie napisał po powstaniu, nie mógł wrócić do kraju i do końca życia przebywał na emigracji. Po upadku powstania listopadowego, zastanawiał się nad przyczyna klęski zrywu narodowego. W utworze "Kordian", chciał między innymi, pokazać własną koncepcję walki o wolność, a także skrytykować mesjanistyczny pogląd Mickiewicza dotyczący Polski, na arenie dziejów Europy. Przedstawił również opinie o przywódcach powstania. Utwór, ukazywał aktualne problemy polityczne, oraz moralne romantyków.

W Przygotowaniu opisuje noc 31 grudnia 1799 roku. Jest to czas przełomu wieków. Szatan przygotowuje w tym czasie, dla jednego z państw przywódców i dygnitarzy na nadchodzące stulecie. Z diabelskiego kotła wyłaniają ludzie, którzy będą kierowali Polską. Słowacki, przedstawia następujące postacie:

- gen. Józef Chłopicki, stary "nie do boju, nie do trudu".

- Adam Czartoryski "mimo czary wyszedł jakiś człowiek godny".

- Piotr Skrzynecki "Chodem raka przewini".

- Julian Niemcewicz " poeta - rycerz - starzec - nic".

- Joachim Lelewel "Sfinks, co prawi zagadki".

- gen. Krukowiecki "kraj przedany on wyda pod miecz".

Główny bohater Kordian, poszukuje sensu życia. Jako 15 młodzieniec, przeżył zawód miłosny. Próbował popełnić samobójstwo. Został odratowany. Podróżuje po Europie, aby zastanowić się nad sensem życia. Ta podróż skłania go do refleksji, że światem rządzi pieniądz, miłość ma różne oblicza, upada jego wiara w etykę Kościoła. Na szczycie Mont Blanc, objawia mu się idea, godna jego życia. Postanawia uwolnić ojczyznę z ucisku i niewoli. Postanawia walczyć o dobro kraju. W Polsce następuje koronacja cara Mikołaja I. W podziemiach katedry spiskowcy zastanawiają się nad przeprowadzeniem zamachu. Po głosowaniu, rezygnują z tego przedsięwzięcia. Kordian postanawia sam zabić cara, korzystając z możliwości, jaką daje mu nocna warta w pałacu. Kiedy idzie w stronę komnaty Mikołaja I, opadają go wizje Imaginacja i Strach. Widzi w swojej wyobraźni, krwawe sceny mordu. Bohater nie wytrzymuje psychicznie takiej presji i pada zemdlony. Później, kiedy zostaje złapany, jego czyn wydaje się tak niedorzeczny, że car każe zamknąć go w szpitalu psychiatrycznym. Tam pojawia się Szatan, pod postacią Doktora. Pokazuje mu dwóch innych pacjentów, którzy tak jak Kordian chcą uratować świat. Jeden uważa, że jest krzyżem, na którym umarł Chrystus, drugi, że trzyma niebo, aby nie spadło ludziom na głowy. Doktor delikatnie sugeruje, że może myśl Kordiana, o ratowaniu samotnie ojczyzny jest równie niedorzeczna. Słowacki, pokazuje w ten sposób, że jest przeciwny działaniu pojedynczego człowieka, uważa, że powinna działać zorganizowana grupa. Nie należy również czekać bezczynnie na Mesjasza, który przyjdzie i uratuje kraj. Jest to przeciwieństwo wizji Mickiewicza. Słowacki twierdził, że tak przedstawiona postawa, powoduje, że naród czeka biernie na cud. Uważał także, że Polacy nie byli przygotowani na powstanie, bardziej chcieli się zemścić, niż odzyskać niepodległość. Nie mieli wizji, co dalej zrobić z odzyskaną wolnością. Olbrzymią winę ponoszą również przywódcy powstania. Polska potrzebuje silnego człowieka, który przewodziłby krajem. Nie może być poetą, jak sugerował Mickiewicz w III cz. " Dziadów", ponieważ jest za słaby psychicznie. Jego olbrzymia wrażliwość, nie pozwala mu dokonać zdecydowanych działań. Walczy głównie w swoim wyimaginowanym świecie, który nie przekłada się na świat zewnętrzny. Kordian przedstawia pokolenie romantyków, którzy nie potrafili podjąć zdecydowanego działania i skutecznie doprowadzić go do końca.

3. Pojęcia.

- werteryzm - pojęcie wywodzi się z utworu Johanna Wolfganga Goethego "Cierpienia młodego Wertera". Jest to stan ducha, która wyraża ból istnienia, niechęć życia. To taka postawa życiowa, która nie pozwala dobrze kontaktować się z innymi ludźmi. Postawa człowieka jest pełna rezygnacji. Bohater werteryczny, przeżywa nieszczęśliwą miłość, która nie pozwala mu żyć dalej. To uczucie jest tak destrukcyjne, że doprowadza go, do samobójstwa.

- bajronizm - pojęcie wywodzące się z utworów George'a Byrona. Pojęcie to pokazuje stan zachowania i cechy charakteru, które cechowało zanegowanie zwyczajnego życia. Bohater podróżuje po świecie, w poszukiwaniu bratniej duszy, która zrozumie jego psychikę. Pragnie świata, który nie dzieli ludzi na warstwy społeczne. Bajronistę cechowała samotność. Był niezrozumiany przez ludzi.

- poemat dygresyjny - " to utwór dłuższy od powieści poetyckiej. Cechuje go prosta fabuła, najczęściej oparta na wątku podróży bohatera. Główną rolę odgrywa narrator, a nie bohater. Narrator wykorzystuje losy bohatera, do wypowiedzenia własnych refleksji - dygresji. Często zwraca się do czytelnika, dyskutuje z nim, przedstawia mu swoje argumenty, a potem wraca do opowiadania kolejnych losów bohatera". Przykładem może być "Beniowski" Juliusza Słowackiego. Wątek historyczny, jest tylko pretekstem do wypowiedzi o charakterze biograficznym. Bohaterem staje się przede wszystkim sam Słowacki. Raz pokazuje się jako gawędziarz, raz jak genialny twórca. Swoje wypowiedzi kieruje do konkretnych osób np. Adama Mickiewicza. Innym przykładem jest "Giaur", czy "Don Juan" George'a Byrona.

4. Czy poeta może się żenić?

W "Nie - Boskiej komedii" Zygmunta Krasińskiego, poznajemy głównego bohatera Hrabiego Henryka, który jest poetą. W dzień ślubu z Marią, wydaje mu się, że bierze za żonę kobietę, z którą chce spędzić resztę życia. Rodzi im się syn Orcio. Henryk, widzi w nocy zjawę Dziewicy, która jest symbolem poezji doskonałej. Maria próbuje mu wytłumaczyć, że to co widzi to kłębowisko węży, jednak mąż widzi przecudne zjawisko. W dzień chrztu, poeta porzuca swoja rodzinę i biegnie za widmem w góry. Nie potrafi zostawić jej i żyć w rodzinie. Kiedy poznaje, że Dziewica, jest tylko ułudą, chce rzucić się w przepaść. Ratuje go chwiał chrztu Orcia. Przez swoją miłość do poezji, stracił rodzinę. Doprowadził do śmierci swojej żony. Z przerażeniem zauważa, że jego syn ma syndrom poetyckiego geniuszu. Chłopiec układa własne modlitwy, często słyszy głos zmarłej matki. Wie, że również jest skazany na nieszczęśliwe życie. Nie będzie potrafił żyć w normalnym, codziennym życiu. Będzie ciągle egzystował, na przemian w świecie wewnętrznym i zewnętrznym. Fikcja, będzie się przeplatała w jego życiu z rzeczywistością.

5. "Nie - Boska komedia", jako dramat polityczny.

Zygmunt Krasiński, przedstawia w dramacie dwa obozy: rewolucjonistów i arystokratów. Obóz rewolucjonistów, składa się z chłopów, rzemieślników, robotników, całej ludności pracującej. Skierowany jest przeciwko "Bogom, królom i panom". Program polityczny to "Chleba nam, chleba, chleba! - Śmierć panom, śmierć kupcom - chleba, chleba". Ludzie pragnęli zaspokoić głód i dokonać zemsty na arystokracji.

Obóz arystokracji, schował się w Okopach św. Trójcy. Zgromadzili się w nim baronowie, hrabiowie, książęta i bankierzy. Zarzuty, jakie przedstawia im Pankracy, to: okrucieństwo, obłuda, ucisk poddanych, pasożytnictwo, rozwiązłość. Zachowanie arystokracji w okopach, to zdrada, złamanie przysięgi, pragnienie uratowania własnego życia, za każdą cenę. Honorowy, okazuje się tylko Hrabia Henryk.

Żaden obóz nie wygrywa, ponieważ po obu stronach odnaleźć można morderstwa, chęć działania na swoją korzyść. Strach i nienawiść, jako główna motywacja do działania. Wniosek, pojawiający się w utworze - rewolucja przyniesie ludziom zagładę.