Romantyzm powstał na przełomie XVIII i XIX wieku w Europie. Znacznie różnił się od epoki poprzedniej. W oświeceniu, ważne było to, co można zbadać i zmierzyć. Romantyzm, czerpał z wątków folklorystycznych. Czerpał informacje z podań ludowych, legend i baśni.
Przyjmował odczucia wewnętrzne jako wykładnik wiedzy. Wykorzystywał łączenie świata wewnętrznego z zewnętrznym. Ważnym elementem była natura. Romantycy dostrzegali ją jako żywy organizm, który czuje. Uważali, że człowiek jest z nią nierozerwalnie związany. Stworzyli pojęcie tzw. duszy natury. Odczytać ją mogli tylko poeci-filozofowie, mistycy i prosty lud.
W utworach romantycznych, natura pomagała człowiekowi, osądzała jego czyny. Dzięki niej można było, wysnuć prawdę, płynącą z utworu.
Przykładem może być ballada Adama Mickiewicza "Świteź". Przedstawia historię jeziora Świteź, które kryje w sobie tajemnicę. Dawno temu, na jego miejscu znajdowało się miasto. Kiedy zostały w nim tylko kobiety, dzieci i starcy, zostało napadnięte. Mieszkańcy, aby nie dostać się do niewoli pragnęli popełnić samobójstwo. Prosili Boga o pomoc, ten litując się nad nimi zalał cały gród wodą, a ludzi zamienił w wodne kwiaty. Atakujący rycerze odurzeni ich zapachem, rzucali się w otchłań jeziora.
W balladzie "Lilije", poznajemy historię niewiernej żony, która w obawie przed karą zabija męża i zakopuje go w lesie. Na jego grobie wyrastają piękne lilie. Do bratowej przyjeżdżają bracia męża, z pytaniem gdzie jest. Ona okłamuje ich, że nie wrócił z wyprawy wojennej. Postanawiają na niego zaczekać. Po kilku miesiącach postanawiają poprosić o małżeństwo kobietę. Uważają, że ich brat nie żyje. Bratowa nie może wybrać, którego z braci chce na męża. Prosi, aby upletli wianki. Ten, który wybierze, będzie oznaczał jej męża. Obydwaj wpletli lilie z grobu zamordowanego. Kiedy znajdują się w świątyni, pojawia się zjawa brata, oskarżając ich o morderstwo i zapomnienie. Natura wymierza sprawiedliwość. Następuje trzęsienie ziemi i cerkwia, wraz z winnymi znika.
Mamy tutaj przykład ingerencji natury, w życie człowieka. Potrafi ona odróżniać dobro od zła. Pokazuje również naukę, że za wyrządzoną krzywdę, należy się kara. Za popełnione winy, należy odpokutować.
