Miłosny wzorzec wykreowany przez Aleksandra Fredrę nie przystaje do modelu miłosnego, który popularyzowała literatura romantyczna. Miłość w wydaniu bohaterów Fredry nie jest uczuciem gwałtownym, porywającym, przynoszącym cierpienie, niszczącym kochanków. Fredrowskie postacie uczą się miłości, zabiegają o wzajemność uczucia, dojrzewają do miłosnego związku, dbają o niego. Nie wystarczy wzdychać, wielbić i cierpieć jak zwykli czynić to romantyczni kochankowie.

Wzorem romantycznej miłości jest historia nieszczęsnego Wertera i pięknej Lotty - bohaterów powieści "Cierpienia młodego Wertera". Tytułowa postać poprzez listy prezentuje swe losy skupione właśnie na miłości. Miłość romantyków:

  • jest celem ich życia, nadaje mu sens,
  • pojawia się niespodziewanie,
  • sprawia, że zakochany cierpi, nie może znieść miłosnych katuszy, nie znajduje spełnienia,
  • stają jej na drodze przeszkody,
  • jest przyczyną konfliktów społecznych,
  • potrafi niszczyć,
  • prowadzi nawet do śmierci,
  • pojawia się raz w życiu,
  • jest wieczna.

Romantycy potrafili oszaleć dla miłości, była dla nich najważniejsza, warta wszelkich wyrzeczeń. Przez nią cierpieli, odsuwali się od świata, odbierali sobie życie. Pojawiała się nagle i tylko raz. Mogła unieść zakochanych do nieba, by chwilę potem pogrążyć ich w mękach niespełnienia, rozstania, goryczy. Zawsze młodzi kochankowie wyznawali sobie wieczną miłość, lecz nie potrafili pokonać różnic majątkowych, dzielącego ich statusu społecznego i wszelkich innych przeszkód, które nigdy nie pozwalały na szczęśliwe zakończenie miłosnej historii.

Od tak tragicznej wizji miłości odrywają się dzieła Aleksandra Fredry. "Śluby panieńskie" to utwór, który od początku do końca przesycony jest radością zakochanych. Na przykładzie dwóch par autor przeanalizował narodziny miłości.. Dramat jest apoteozą uczucia, które zawładnęło sercami bohaterów, dając im w zamian niewymowne szczęście. Młodzi ludzie najpierw odrzucają nieznany stan miłosny, poczym nieśmiało zaczynają go poznawać, uczyć się go. Wprawiają się przy okazji w grach i podchodach miłosnych, ale wszystko zmierza do radosnego finału. Prawdziwa miłość triumfuje, przepełnia optymizmem całą akcję, jest siłą napędową dramatu. Podobnie jak romantycy Fredro przypisuje miłości wielką siłę i także stawia ją na piedestale, czyni z niej sens życia człowieka, o który trzeba walczyć. Miłość według Fredry to także uczucie, o które należy się troszczyć. Ukazuje je poprzez różnorodne etapy miłosnego zaangażowania. Miłość jego bohaterów jest realna, marzenia kochanków skupione są na byciu razem na co dzień, założeniu rodziny, spędzaniu ze sobą czasu i te pragnienia spełniają się.

Sposób wyznawania miłości, okazywania jej bywa różny - tak samo jak różne są charaktery zakochanych, które jednak uzupełniają się wzajemnie. To dwie części tego samego jabłka albo dwa serca przyciągane do siebie przez niezwykłą siłę. Fredro wyznawał modną w ówczesnym czasie teorię "magnetyzmu serc". Według niej dwie zakochane osoby łączyło wyjątkowe przyciąganie magnetyczne. Sprawia ono, że spotykają się "dusze stworzone dla siebie". Jest to miłość szczęśliwa, bo takie jest przeznaczenie kochanków. Autor neguje w ten sposób romantyczny wzorzec miłości tragicznej, niespełnionej, destrukcyjnej. Odsłania antyromantyczną stronę wielkiego uczucia, bez wielkich słów, bolesnych rozstań, samobójstw. Miłość staje się przez to bardziej prawdziwa, "życiowa", taka jak być powinna. Fredro zakwestionował również namiętność rodzącą się od pierwszego wejrzenia. Uważa, że kochać to znaczy poznawać, doceniać, rozumieć drugą osobę, cieszyć się jej obecnością. Prowadzi swoich zakochanych do ołtarza, by "żyli długo i szczęśliwie". Tymczasem romantycy twierdzili, iż małżeństwo to grób dla prawdziwej miłości. Romantycznym kochankom nie było dane zostać mężem i żoną. Pozostawało im tęsknić i cierpieć. Fredro wyśmiewa romantyczną postać Gustawa - jego Gucio to ucieleśnienie dobroci i spokoju. W żaden sposób nie przypomina Giaura, który pokochał na śmierć i życie. Miłość pchnęła go do morderstwa, jednak zemsta nie ukoiła jego rozpaczy z powodu straty ukochanej kobiety. Nie potrafi żyć bez niej, odsuwa się od ludzi, jest niepocieszony, rozgoryczony. Wraz z Leilą utracił chęć do życia i nic nie może tego zmienić.

Typowy, romantyczny bohater - Gustaw, bohater IV części "Dziadów", także jest nieszczęśliwym, beznadziejnie zakochanym, porzuconym i zrozpaczonym kochankiem, który trafi rozum z miłości. Jego ukochana Maryla nie mogła być jego z powodu różnic społecznych, które zniszczyły miłość kochanków. Niespełnione uczucie zawładnęło duszą bohatera, który jest przekonany, że w ukochanej odnalazł drugą połówkę duszy. Miłość traktuje jako dar boski, łączący kochanków na zawsze. Kiedy traci ukochaną kobietę, postanawia zakończyć życie - nie chce cierpieć, być samotny.