TWIERDZENIE:

Ukazanie w oparciu o teksty literackie średniowiecza, renesansu i pozytywizmu, współwystępowania tradycji starożytnych i chrześcijańskich z realiami życia codziennego oraz jej dylematami ludzi żyjących w danej epoce.

ZAŁOŻENIA:

Udowodnienie w oparciu o niektóre dzieła, stałego współistnienia w literaturze motywów, a także odniesień do kultury antycznej i chrześcijańskiej, które mają wydźwięk symboliczny w opisywaniu obyczajów oraz ludzkich postaw. Przedstawienie obecności tych nawiązań w odpowiednich epokach literackich:

- Średniowiecza, z jego symbolami - krzyżem oraz mieczem

- Renesansu, kiedy odkrywano starożytność

- Pozytywizmu, którego przedstawiciele występowali przeciw konserwatyzmowi, ortodoksyjności, a także żarliwej religijności.

WSTĘP:

Wypowiedź w charakterze rozprawki. Ukazanie powszechnego występowania i wykorzystywania wartości zawartych w starożytnej oraz chrześcijańskiej obyczajowości przez autorów tworzących w przeciągu wieków. Udowodnienie, że często wykorzystywano je dla przedstawienia rzeczywistości ludzi różnych epok.

ARGUMENTY:

Średniowiecze

- "Dzieje Tristana i Izoldy" - przykładem na ukazanie dworskiej miłości doskonałej, tragedia ludzka, której powodem był konflikt pomiędzy miłością i obowiązkami wynikającymi z małżeństwa oraz służby królowi, ukazanie rangi przeznaczenia.

- F. Villon - "Wielki Testament" - rozmyślania na temat przemijalności ludzkiego życia, przedstawiające demoralizację XVI - wiecznego społeczeństwa paryskiego.

Odrodzenie

- J. Kochanowski - "Odprawa posłów greckich" - odwołanie się do tradycji klasycznej - starożytnej tragedii greckiej, wykorzystanie nawiązania do legendy o "Wojnie Trojańskiej", gdzie obok wielkiego uczucia Parysa i Heleny, głównym bohaterem jest tu Troja oraz jej społeczeństwo. Utwór został napisany w dzień poprzedzający obrady sejmowe, w wyniku których zapadła decyzja o wojnie z Iwanem Groźnym. Opisane państwo jest tutaj symbolem Polski, która ulegnie zagładzie, jeżeli rządzący nią, będą przedkładali własne dobro nad dobro kraju.

- Piotr Skarga - "Kazania sejmowe" - jako gatunek utworu, autor wykorzystał kazanie, czyli przemówienia o charakterze dydaktyczno religijnym. Skarga połączył tu antyczną sztukę wymowy z biblijną stylistyką (stosuje wiele biblijnych cytatów). Jest to dzieło poruszające problemy polityczne występujące w Rzeczpospolitej, jak: demoralizacja społeczeństwa, niesprawiedliwe prawa, osłabienie władzy królewskiej.

Pozytywizm

- H. Sienkiewicz - "Trylogia", pisana dla rodaków "ku pokrzepieniu serc". Są tu ukazane, podobnie jak w eposie Homera, niewiarygodne przygody i czyny bohaterów, którzy zawsze pokonują przeszkody na swojej drodze.

- E. Orzeszkowa - "Nad Niemnem" - przedstawiona tu jest codzienna rzeczywistość generacji naznaczonej znamieniem klęski powstania styczniowego. Bohaterowie podtrzymują tradycje narodowe oraz chrześcijańskie, pielęgnują pamięć o zmarłych przodkach (dbałość o groby powstańców, mogiłę Jana i Cecylii).

PODSUMOWANIE ARGUMENTÓW I ZAKOŃCZENIE

W podsumowaniu pracy, zaznaczenie współwystępowania w literaturze odniesień zarówno do starożytności, jak i tradycji Biblijnych w połączeniu z problemami ludzi, osadzonych w odpowiednich epokach, różniących się od siebie założeniami oraz typami społecznymi. Stwierdzenie, że tak starożytność, jak i tradycja chrześcijańska, stanowią przebogatą i niewyczerpaną skarbnicę motywów dla autorów tworzących we wszystkich epokach.