Powieść autorstwa Władysława Stanisława Reymonta pod tytułem "Chłopi" stanowi szczegółowy opis rocznego cyklu życia na wsi. W dużej mierze przyczynia się do tego zastosowana konwencja naturalizmu. Przedstawiony świat, w którym rozgrywa się akcja powieści, jest opisany z ogromną precyzją i dokładnością - autor z równą starannością oddaje obraz wiejskich domostw jak i okolicznych pól czy stanu pogody koncentrując uwagę na wszystkich szczegółach. Poszczególne pory roku są przedstawione poprzez typowy wizerunek przyrodniczych procesów oraz współgrające z nimi czynności mieszkańców wsi. Całe życie ludzi mieszkających w Lipcach podlega cyklom przyrody, która wyznacza powtarzający się okres pracy i należnego odpoczynku. Egzystencja jest całkowicie podporządkowana przyrodzie, ponieważ wiosną nie tylko rozpoczynają się obowiązki związane z pracą na roli, ale także jest to okres narodzin większości dzieci. Również uczucia i zachowania ludzi są uzależnione od natury - przykładem są Jagna, Antek i Boryna, który tuż przed śmiercią dokonuje symbolicznego zasiewu roli. Ziemia staje się dającą życie matką, która jest niezwykle istotna w życiu mieszkańców wsi.
Także wzorowany na przyrodniczym związku zwierząt tego samego gatunku jest solidaryzm społeczności wiejskiej. Jego wyrazem jest pomoc okazywana sąsiadom w czasie zbierania plonów, które przecież mają wyżywić wiele osób. Dlatego ci, którzy chcą jeść, muszą wcześniej pracować. Również zależności wewnątrz społeczności Lipiec są odwzorowaniem przyrodniczej hierarchii. Najważniejszą postacią jest Boryna - jako najbardziej wpływowy człowiek skupiający wokół siebie innych majętnych gospodarzy.
W zachowaniu niektórych bohaterów istotną rolę odgrywają czysto biologiczne popędy - najlepszym przykładem jest Jagna, ale także Antek, który ulega jej urokom.
Powieść nie szczędzi także drastycznych scen: walka chłopów i wojska, zamordowanie żołnierza przez Antka, samotna śmierć Kuby.