W oświeceniu absolutyzm najpierw się narodził w Europie około lat 50-tych w XVII wieku. Był to rodzaj zcentralizowanej władzy, która znajduje się w rękach jednego człowieka, który chciał możliwości swojej władzy wykorzystać dla dobra społeczeństwa. Władcy wierzyli, że naród im poddany jest bezsilny, bezbronny i dlatego oni nim kierują, jako ludzie światli, prawi i zdolni podjąć się tego typu wyzwania, czyli władzy nad całym krajem.

Państwami autorytarnymi byli: Austria z władcą Józefem II i Marią Teresą, Prusy za czasów Fryderyka II, a także po części Rosja pod rządami carycy Katarzyny II.

Znaczna część światopoglądów, które wpływały na kształtowanie się pojęcia władzy pochodziło z Anglii i Francji. Należały do nich między innymi: humanitaryzm, wolterianizm i utylitaryzm. Podobny wpływa miały również racjonalizm oraz ateizm, które były niebezpiecznymi prądami.

Utylitaryzm to doktryna etyczna, która mówi, iż praca na rzecz innych społeczeństwa lub jednostki powinna pełnić najważniejszy cel moralny w dążeniu wszystkich ku dobru osobistemu, bo to sprzyja zwiększeniu się bogactwa społecznego. Miarą wartości człowieka ma więc być jego użyteczność społeczna. największym problemem tej doktryny było połączenie dobra jednostki i społecznego. Istniały dwie koncepcje:

1. naturalna, mówiąca o tym, że człowiek realizuje swoje egoistyczne cele ale służy jednocześnie innym ludziom,

2. sztuczna, która zakładała, że poprzez odpowiednie prawa i wychowanie jednostka może służyć innym przy jednoczesnym zaspokajaniu własnych potrzeby.

Założenie utylitaryzmu zakładało dążenie do bycia użytecznym wobec innych, a trzeba pamiętać także o szczęściu powszechnym, które rozumiane tu jest jak szczęcie dla dużej liczby ludzi na ziemi. Podstawy utylitaryzmu określił Hume, które dawały człowiekowi oświecenia możliwość życia zgodnie z duchem epoki po to, by odnaleźć swoje miejsce na ziemi - nie wolno żyć bez Boga, tylko dla innych ludzi, aby nieść dobro i pożytek powszechny. Miały się temu przysłużyć także zracjonalizowane zasady ekonomiczne. Utylitaryzm przywiązywał dużą wagę do literatury, która miała przyczynić się do oświecenia ludzi.

Kolejną ważną koncepcja oświeceniową jest humanitaryzm. Jego naczelną zasadą była niepodważalna reguła równości i braterstwa, zaś ogromną rolę odgrywała godność człowieka. Człowiek, bez wątpienia stał się w oświeceniu głównym celem zainteresowania sztuki, nauki, filozofii. Chciano pomóc mu w cierpieniu i ciężkiej doli, zaoszczędzić mu dalszych trosk i zapewnić wolność i odpowiednie warunki wszechstronnego rozwoju.

- pojęcie "Tabula rasa", którego autorem jest John Locke; Uważał on, że umysł człowieka zaraz po narodzeniu jest jakby czystą tablicą, nie zapisaną kartą, która w wyniku nabywania doświadczenia napełnia się. Pojecie to odnosi się do niewinności człowieka.

Bardzo cenionym poglądem we Francji były myśli Woltera, którego prawdziwe nazwisko to Francois Maria Arouet. Jest jednym z czołowych filozofów i literatów francuskich. To typowy przedstawiciel epoki, wybitny intelektualista, który pragnie swobody przekonań, jest racjonalistą (ale nie ateistą), głosił konieczność zmierzania do szczęścia.

Poglądy Woltera miały ogromny wpływ na oświecenie, czego dowodem jest utworzenie pojęcia wolterianizm, czyli wszystkie przejawy myśli pisarza objawiające się w dziedzinie literatury, filozofii, publicystyki. Ale wolterianizm to nie tylko światopogląd, ale również forma literacka w postaci powiastki filozoficznej, która najczęściej była używana przez Woltera do propagowania swoich poglądów. Jest to również rodzaj zachowania, osobowość człowieka, która charakteryzuje się wolnomyślicielstwem, odwagą w głoszeniu swoich poglądów. Niestety poglądy tego twórcy nie cieszyły się dużą popularnością w Polsce w XVIII wieku. Ślady wolterianizmu zauważyć można w twórczości Trembeckiego i Jakuba Jasińskiego.

Czasy oświeceniowe były okresem rozwoju wolnomyślicielstwa, dlatego absolutyzm nie był powszechnie akceptowany, przeciwnie do demokracji rodzącej się w tym wieku również.

Jeżeli władcy absolutni naprawdę chcieliby czerpać do końca ze źródeł filozoficznych, to system absolutyzmu na pewno byłby jednym z lepszych sposób kierowania państwem. Niestety człowiek jest tylko człowiekiem i sugeruje się zazwyczaj swoim prywatnym interesem, dlatego bez żadnej kontroli łatwo ulega zachłanności.

Moim zdaniem epoka oświeceniowa to czasy, kiedy narodziło się wiele nowych idei, które miały wpływa nie tylko na powstanie absolutyzmu, ale na inne formy władzy, które przetrwały do dziś. Jeśliby władcy chociaż na chwilkę zagłębili się w słowa wielkich myślicieli, to na pewno zrobilibyśmy wielki krok do przodu.