Głównymi kierunkami literacko-artystycznymi Młodej Polski były: symbolizm, dekadentyzm, ekspresjonizm, impresjonizm i naturalizm. Zwolennicy symbolizmu przy wykorzystaniu symboli oddawali trudne do wyrażenia słowem emocje i uczucia, często w metaforyczny sposób obrazowali pojęcia śmierci, wolności, niebytu. Głosiciele dekadentyzmu starali się ukazać pesymistyczne nastroje końca XIX wieku. Dlatego ich utwory wyrażają rezygnację i bierność człowieka. Ekspresjoniści przy łączeniu kontrastujących elementów pokazywali rozkładające się, chore formy. Twórcy impresjonizmu próbowali zobrazować chwilowe i ulotne wrażenia. Stworzony w pozytywizmie naturalizm zakładał próbę dogłębnego opisania świata i praw nim rządzących. Twórca tego kierunku - Zola uważał, że ludzkie zachowania determinuje instynkt.

Jednym z najwybitniejszych poetów epoki Młodej Polski był Jan Kasprowicz. Urodził się w 1870 roku w Szymborzu, zmarł w 1926 roku w Poroninie. Kasprowicz wywodził się z chłopskiej rodziny. Po skończeniu studiów przeprowadził się do Lwowa, tam wydał swój pierwszy tomik poezji w 1889 roku. Oprócz poezji tworzył również dramaty i utwory prozatorskie. Przykład Jana Kasprowicza i niejednorodność jego poezji doskonale obrazuje ewolucję postaw twórców młodopolskich.

Pierwszy okres twórczości Kasprowicza podejmuje tematykę społeczną i charakteryzuje się postawą tradycjonalistyczną poety. Wyrosły z wiejskiej biedoty Kasprowicz chciał być "rzecznikiem" tej warstwy społecznej, ponieważ w ten sposób chciał spłacił dług wobec grupy, z której pochodził. W jego pierwszych utworach nie brak szczegółowych opisów cieni i blasków życia na wsi. Dużą uwagę poświęca brzydocie, w której stara się dostrzec swoiste piękno. W sonetach "Z chałupy" Kasprowicz przedstawia krajobraz ziemi kujawskiej. Są to utwory naturalistyczne. Poeta tak opisuje wiejską rzeczywistość:

"Chaty rzędem na piaszczystych wzgórkach;

Za chatami krępy sad wiśniowy;(...)".

Kasprowicz nie sięga po upiększające środki, pragnie w najbardziej wiarygodny sposób oddać realia:

"Wierzby siwe poschylały głowy(...)

Płot się wali(...) ryczą chude krowy(...)".

Pierwsza zmiana w poezji Kasprowicza jest równoznaczna z powstaniem tomu "Krzak dzikiej róży". Dotychczasowy realizm i naturalizm wypiera symbolizm i impresjonizm. Wspólnym tematem sonetów jest obraz krwistoczerwonej dzikiej róży, która rośnie w sąsiedztwie limby powalonej przez burzę. Wpływ symbolizmu jest widoczny już w tym miejscu: Kasprowicz sięga po dwa symbole: pięknej róży i spróchniałej limby. Przytulony do skał kwiat jest bojaźliwy i kruchy, jedynym towarzyszem róży jest stara limba, którą czeka nieuchronna, ale rychła śmierć. Kwiat symbolizuje życie, limba - śmierć.

Opisowa część sonetów wykorzystuje techniki impresjonistyczne. Pierwszy sonet ukazuje statyczny, nieco senny krajobraz górski:

"W ciemnosmerczyńskich skał zwaliska,

Gdzie pawiookie drzemią stawy,

Krzak dzikiej róży pąs swój krwawy

Na plamy szarych złomów ciska".

W następnych utworach cyklu obraz jest bardziej ożywiony, podświetlony słońcem:

"Słońce w niebieskim lśni krysztale(...)

Świstak gdzieś świszcze spod kamienia".

Trzeci okres twórczości poety zaskakuje zbiorem hymnów, które śmiało można uznać za najwybitniejsze dokonania Kasprowicza. Poruszają one problematykę schyłku wieku, zawierają dekadenckie i katastroficzne nastroje. Pojawia się spadek zaufania do Boga. W utworach Kasprowicz odwołuje się do tradycyjnych hymnów kościelnych. Jednym z najbardziej przerażających hymnów jest "Dies irae", który zawiera apokaliptyczną wizję końca świata, czyli obraz Sądu Ostatecznego. Wszyscy ludzie są sądzeni przez groźnego Boga, który nie chce słuchać ich błagań o łaskę, dlatego giną. Najważniejszym tematem hymnu jest problem grzechu i winy, czyli dobra i zła. Poeta uważa, że Bóg nie powinien karać ludzi za grzechy, które sam stworzył. Ponadto stwierdza, że ojcem ludzi jest Szatan, do którego będzie należał triumf w dniu ostatecznym. Zbuntowany Kasprowicz zarzuca Bogu, że działa na niekorzyść człowieka:

"Przede mną przepaść, zrodzona przez winę,

przez grzech Twój, Boże!... Ginę! ginę! ginę!".

Twórczość Jana Kasprowicza jest bardzo zróżnicowana i można wyodrębnić kilka okresów. W każdym z nich dominuje odmienna tematyka i zastosowane środki artystyczne. Dlatego właśnie twórczość tego poety doskonale obrazuje zmienność młodopolskich postaw artystycznych.