Wzrastające kontakty międzynarodowe, wymiana doświadczeń, wpływ mody (np. popularność j. angielskiego, również ze względu na jego użyteczność komunikacyjną ) doprowadzają do powstawania zapożyczeń językowych. Najprościej mówiąc jest to zjawisko przechodzenia pewnych cech jednego języka do innego. Może dotyczyć pojedynczego słowa, zmiany semantycznej wyrazu lub zapożyczenia wyrażenia całego wyrażenia
Zapożyczenia wyrazowe pojawiają się wiec od samego początku rozwoju danego istnienia. Np. w polszczyźnie najwcześniejsze obce wpływy to bohemizmy (zapożyczenia z języka czeskiego) i latinizmy, in. makaronizmy (zapożyczenia z łaciny, obecnie również w tekstach literackich, m.in. w sarmackich "Pamiętnikach" Jana Chryzostoma Paska. Czy w wypowiedziach sienkiewiczowskiego bohatera Onufrego Zagłoby z "Trylogii"). Obecne popularne są zapożyczenia z języków zachodnioeuropejskich (anglicyzmy, galicyzmy, germanizmy), ale i amerykańskiego (amerykanizmy) i języków wschodnich (arabizmy, japonizmy, slawinizmy, tj. zapożyczenia z języka chińskiego). W dalszym ciągu używane są słowa starogreckie, (hellenizmy), łacińskie (makaronizmy). Popularne są również hebraizmy i latynizmy (zapożyczenia z języka łacińskiego), szczególnie ważne przy studiowaniu treści "Biblii".
Istnienie zapożyczeń, ich ciągłe narastanie i zmiany - to dowód naszych kontaktów kulturowych i polityczno- gospodarczych z różnymi narodami.
Najwięcej jest oczywiście zapożyczeń w postaci pojedynczych obcych słów (ratusz, msza, dżudo, tajfun). Anglojęzyczne zapożyczenia - projekt jest przykładem zmiany zasięgu semantycznego słowa rodzimego (projekt) pod wpływem obcego języka.
Polski "projekt" tłumaczymy w języku angielskim jako "draft", "design", natomiast angielski "project" to nasze przedsięwzięcie, zamierzenie. Pod wpływem podobieństwa brzmieniowego polski "projekt" i angielski "project" zostały ze sobą utożsamione. Warto w tym miejscu zauważyć, że przywołane wcześniej słowo "design" stało się podstawą słowotwórczą popularnego obecnie zapożyczenia "Designer" (tj. projektant).
Zapożyczamy chętnie całe wyrażenia obce, zmieniając ich pierwotne, etymologiczne znaczenie, np. angielskie "political correctness" tłumaczone jako "polityczna poprawność".
Zapożyczeń jest wiele, zmieniają się, rozwijają (wśród zapożyczeń fonetycznych wiele allofanów staje się np. pełnoprawnymi fonemami), dlatego istnieją różne ich typologie. Wyróżnia się pięć rodzajów zapożyczeń:
- właściwe - wyrazy są przyswajane pośrednio lub bezpośrednio z jakiegoś języka
- sztuczne - wyrazy tworzy się w danym języku ze składników obcej mowy
- bezpośrednie - samoistne i bezpośrednie przedostawanie się wyrazów z jednego języka do drugiego
- pośrednie - przenikanie wyrazów za pośrednictwem języków trzecich
- repliki - (kalki wyrazowe) tłumaczenie na dany język wyrazów lub związków frazeologicznych .
Najwięcej zastrzeżeń wśród językoznawców wzbudzają kalki językowe, np. "adresować problem" ( w znaczeniu - "zrobić coś w związku z problemem"). Podstawą tej repliki jest angielskie wyrażenie "adress a problem".
Obecnie nieomal bezwiednie posługujemy się różnorodnymi zapożyczeniami. Mówiąc: "torfu", "tajfun" wykorzystujemy sinologizmy, "dżudo", "origami", "seppuku" - to przykłady japonizmów, a tak popularne w liturgii - msza, kościół - to bohenizmy. Istnienie tych ostatnich w naszym języku wyjaśnia kontekst historyczny: Polska przyjęła chrześcijaństwo z Czech.
