NAZWISKA  ŻEŃSKIE I NAZWISKA

Nazwiska wywodzą się od imion, zawodów,  pochodzenia, od rodów

XV-XVIw - nazwiska pojawiają się na ziemiach polskich. Nazwisko dotyczy tylko szlachty; -ski, -jii

ok. XVII-XVIIIw - nazwiska dotykają mieszczaństwa i chłopstwa

renesans/barok - obowiązek posiadania nazwiska (prawo zwyczajowe)

Zaborcy normują u nas obowiązek posiadania nazwiska.

Nazwisko - odrębna jednostka językowa i historyczna, obowiązkowa, dziedziczona i niezmieniana w swojej formie słowotwórczej, graficznej, fonetycznej. W Polsce od XIXw na zasadzie prawa stanowionego.

Nazwy żeńskie - nazwy feminatywne . Obejmują nazwy istot żywych płci żeńskiej, tworzonych od rzeczowników męskich za pomocą formantów: -ica, -yca, -ka (formant ekspansywny, przerzuca się na obiekty nieżywe), -yni, -ini (morderca-morderczyni).

Nazwiska żeńskie - zwykle tworzone od nazwisk męskich, różnią się końcówką rodzajową, podlegają dwóm grupom odmiany.

Ograniczania wewnątrzjęzykowe mogące wystąpić w związku z tworzeniem, lub odmianą nazwisk żeńskich:

  • wielofunkcyjność formantu: ograniczenie dystrybucji formantu „ka”. Formant ten jest homonimiczny (służy do tworzenia nazw czynności, narzędzi, cech osobowych).
  • ograniczenie fonetyczne - zbitki spółgłoskowe, alternacje, nie tworzymy nazw żeńskich zakończonych na „log”

Formant zerowy występuje, gdy nie ma końcówki rodzajowej (zero morfologiczne).

Słowo homonimiczne  - tak samo brzmi, ale ma inne znaczenie (wieloznaczność): zamek, babka

alienacja - obcość, wymiana z tzw. „e” ruchomym

Zbitki spółgłoskowe: architekt-architektka (pani architekt)

Końcówka „log” tworzy rzeczy o negatywnym wartościowaniu, jeśli chcemy stworzyć z tego formę żeńską:  socjolog-socjolożka

Grupy odmiany nazwisk żeńskich:

  1. odmiana przymiotnikowa: -ska, -zka, -cka, -owa, -enia, -a
  2. rzeczownikowa: -ina, -ana, -ówna
  3. nieodmienne (używana z formą „pani”, zwykle z zakończeniem samogłoskowym, a także na spółgłoskę: „Salonii”, „Holland”)

tytuł zawodowy - system certyfikatów i tytułów dla osób, które dowiodły, iż posiadają wiedzę na dany temat i poza wiedzą posiadają umiejętności, np. licencjat, magister, lekarz

tytuł naukowy - przyznanie zaświadczenia tytularnego o określonej wiedzy i umiejętnościach. W Polsce występuje tylko jeden - profesor.

DOKTOR jest stopniem naukowym.

dr habilitowany - stopień przejściowy pomiędzy doktorem, a profesorem, „mianowany ze stanowiska”

-> stanowisko, a nie tytuł profesora