Bohaterami kultur najwcześniejszych w rozwoju cywilizacji europejskiej- a więc antyku i średniowiecza były istoty uznawane za najwyższe i najważniejsze- bogowie (w kulturze judeochrześcijańskiej jeden Bóg) i ludzie oraz zachodzące między nimi nawzajem oraz wewnątrz każdej z grup relacje. Te relacje to rządzące postępowaniem ludzi uczucia takie jak wierność, lojalność, pokora, wszystkie one jednak włączają się w ogólny obraz kulturowych obrazów miłości- do konkretnego człowieka, władcy, ogólnie pojętej ludzkości, Boga.
Wiele jest przedstawień miłości Boga- Stwórcy do człowieka- najdoskonalszego boskiego dzieła. Do takich przedstawień zaliczyć należy np. mitologiczną opowieść o pełnej poświęceń miłości Prometeusza- według części mitów i podań to on właśnie był ojcem ludzkości, lepiąc człowieka z gliny rozrobionej z własnymi łzami, który nie bacząc na gniew innych bogów daje ludziom światło i ciepło ucząc ich obchodzić się ze skradzionym niebiańskim płomieniem, uczy ich pracy rzemieślniczej i rolniczej, wreszcie, zapewnia im lepszą część zbiorów i mięsa, które do tej pory przejmowali dla siebie bogowie. Za swoje poświęcenie dla dobra ludzkości ponosi najwyższą karę- wieczne cierpienie w górach Kaukazu. Podobny motyw spotykamy również w kulturze judeochrześcijańskiej. Chodzi tu oczywiście o postać Boga Ojca, który z miłości do człowieka stwarza piękny świat, zwierzęta i samego człowieka na swój obraz i podobieństwo czyniąc go władcą świata i wszelkiego żywego stworzenia. Bóg Ojciec z miłości do ludzi posyła także wśród nich swojego syna- Chrystusa wydając go na mękę i śmierć. Chrystus w swoim poświęceniu, zgodzie na cierpienie i straszliwą śmierć przypomina postać mitycznego herosa- Prometeusza. On także, aby zbawić ludzkość z ciemności i chłodu- rozumianego tu oczywiście metaforycznie jako życie w grzechu i zamkniętą drogę do zbawienia i oglądania boskiej światłości- zgadza się umrzeć w mękach za odkupienie ludzkości.
Niezwykle ważna w tym świetle okazuje się więc miłość człowieka od Boga, miłość rozumiana jako pełne posłuszeństwo, oddanie, wierność. Człowiek, istota niedoskonała i omylna nigdy oczywiście nie potrafił osiągnąć absolutnej miłości jaką Stwórca obdarzył samego człowieka. Jednak ludzka słabość, brak siły i odporności na ból, śmierć czyniły ich miłość do Boga tym cenniejszą. Tak przecież patrzymy na biblijną postać Abrahama, który gotów jest zabić w ofierze swojego ukochanego syna Izaaka, bo takie życzenie miał Bóg. Jak widać miłość do Boga jest tutaj ważniejsza od jakiejkolwiek innej miłości, czy to do żony, czy to dziecka. Bóg wystawia człowieka na próby chcąc przekonać się o sile jego wiary. Dlatego każe Abrahamowi zabić syna, wycofując się w ostatniej chwili i nagradzając wiernego Abrahama długim życiem i licznym potomstwem, dlatego też wystawia na straszliwą próbę Hioba, odbierając mu majątek, zabijając rodzinę i bydło. Hiob pozostaje jednak wierny, wierzy w sprawiedliwość boską i ta wiara zostaje również nagrodzona. Motywy pełnej poświęceń wierności Bogu były niezwykle ważnym motywem kultury średniowiecznej. Walka za wiarę, za Boga przełożyła się jednak także na relacje ziemskie, na relacje rycerz- król, władca. Pięknym przykładem wiernej, poddańczej miłości może być postać średniowiecznego rycerza- Rolanda, który umiera za Boga i króla (Karola Wielkiego), obu oddając należny hołd.
Miłość do Boga oraz wierność jego nakazom rodzą również miłość do ludzi. Tak rozumiana miłość do drugiego człowieka zawierała by się w pojęciu miłosierdzia i związana jest z najważniejszym przykazaniem nowotestamentowym, podstawowym dla całego chrystianizmu- przykazaniem miłości bliźniego. Postaci realizujące ową miłość jest oczywiście św. Franciszek, który miłością obdarzył wszelkie boże stworzenie, nie tylko ludzi, ale zwierzęta i ptaki, do których wygłaszał nawet kazania. Pięknym nowotestamentowym przykładem miłosierdzia jest także przypowieść o miłosiernym Samarytaninie, którego miłość do ludzi wynosi się ponad podziały narodowe, konflikty między nacjami.
Obok tych obrazów miłości- a więc miłości między Bogiem i człowiekiem oraz człowiekiem do całej ludzkości pojawiają się także oczywiście motywy uczuć między konkretnymi ludźmi- rodzicem a dzieckiem, kobietą a mężczyzną, między przyjaciółmi. Przykłady takich uczuć w kulturze antycznej i średniowiecznej to np. Achilles i Patroklos- przyjaciele walczący pod Troją w "Iliadzie", miłość rodzicielska ojca do biblijnego syna marnotrawnego. Najpiękniejsze motywy miłosne między mężczyzną a kobietą to mitologiczna miłość Orfeusza i Eurydyki oraz średniowieczny romans Tristana i Izoldy, uwikłany dodatkowo w problematykę wierności i miłości do władcy.
