Literaturę grecką poprzedza czas, w którym aojdowie wędrowali po Grecji i przy pomocy instrumentu, opiewali bohaterskie czyny. Mit, powstał później. Jest to "opowieść narracyjna, wyjaśniająca w postaci alegorycznej lub symbolicznej zjawiska natury lub życia ludzkiego, zgodnie z wierzeniami zawartymi w dawnych religiach. Bohaterami mitów, są postacie obdarzone nadprzyrodzonymi cechami".
W starożytności ludzie, dzięki mitom poznali niezrozumiałe zjawiska przyrody, uporządkowali wierzenia religijne, zapamiętywali obrzędy. Poznawali pochodzenie bogów, wiedzieli, jak powstał świat, człowiek. Mity przekazywały informacje o historii rodów.
Mity, opowiadały o tym, jak powstał człowiek i świat, ale również umożliwiały odnalezienie się, w zaistniałej rzeczywistości, pozwalały ja interpretować, zrozumieć. Religia starożytna, miała charakter politeistyczny. Wierzono w wielu bogów. Dzięki mitom, ludzie mogli lepiej ich poznać i zapamiętać. Miały one wpływ, na sztukę i architekturę. Wybudowano świątynie na cześć bogów, rzeźbiono posągi, malowano freski. Powstał teatr starożytny, inspirowany świętami ku czci boga Dionizosa. Dał on podwaliny dla teatrów późniejszych. Powstały nowe gatunki literackie: tragedia, komedia, dramat satyrowy.
Starożytni, z mitów czerpali wiedzę na temat otaczającego ich świata. Przykładem, może być mit " Demeter i Kora", w którym ukazana jest zmienność pór roku. Bogini Demeter, była córka pary pierwszych bogów: Kronosa i Rei. Z Zeusem miała córkę Korę, którą bardzo kochała. Pewnego dnia, dziewczyna zniknęła. Porwał ją za zgoda Zeusa, pan świata umarłych Hades. Nikt nie wiedział, co stało się z Korą. Demeter, nie mogła odnaleźć swego dziecka. W końcu za namową bogini Hekate, udała się do Heliosa, boga słońca, aby spytać go, czy z góry nie widział, co się stało z Korą. Helios, powiedział, kto jest winny porwaniu i że Zeus, o wszystkim wiedział. Oburzona Demeter, postanowiła, że nie wróci na Olimp, dopóki nie odzyska córki. Zesłała na ziemię nieurodzaj i stała się na ziemi piastunką królewicza, na dworze Keleosa. Kiedy ludziom zaczął zagrażać głód, Zeus, rozkazał Hadesowi, aby oddał córkę Demeter. Pan świata umarłych, musiał się podporządkować, jednak poczęstował już Korę, owocem granatu, pokarmem zmarłych, przez co nie mogła wrócić na ziemię na stałe. Była powiązana ze światem umarłych na zawsze. Odtąd dziewczyna wracała do matki, na dziewięć miesięcy w roku, a na pozostałe trzy wracała do Hadesa, jako jego żona Persefona.
W ten sposób mit wyjaśnił ludziom, przemijanie pór roku.
Mity, uczyły także, jak należy postępować w życiu. Co jest traktowane jako naganne, a co należy czynić. Przykładem może być mit o "Syzyfie". Syzyf, był królem Koryntu, a zarazem ulubieńcem bogów. Często zapraszano go na Olimp, gdzie chętnie powierzano mu tajemnicę.
Syzyf, miał jednak pewna słabość. To, co usłyszał od bogów, przekazywał dalej ludziom. Pewnego razu, powiedział ludziom to, co Zeus mówił mu w największej tajemnicy. To bardzo rozgniewało Zeusa i rozkazał wysłać do Syzyfa, Tanatosa, bożka śmierci. Król Koryntu, podstępnie uwięził go i żył dalej. Wreszcie upomniał się o swego posłańca Hades, ponieważ ludzie przestali przychodzić do świata zmarłych. Ares, uwolnił Tanatosa i Syzyf znalazł się nad brzegiem Styksu. Wcześniej powiedział żonie, żeby nie chowała jego zwłok. Teraz lamentował, że przez małżonkę nie może przepłynąć na drugi brzeg, ponieważ jego ciało jest pozostawione bez ceremonii pogrzebowej. Bogowie, pozwolili mu powrócić na ziemie. Syzyf, kiedy wrócił, do swojego królestwa, nie miał wcale zamiaru wracać, do podziemi. Żył szczęśliwie, jeszcze wiele lat. W końcu bogowie, przypomnieli sobie o nim. Postanowili ukarać go za nieposłuszeństwo i podstępy wobec nich. Sprowadzono, go do Hadesu. Od tej pory, musiał wtaczać na górę olbrzymi kamień, który tuz przy wierzchołku staczał się z powrotem na dół. Praca Syzyfa, nigdy się nie kończyła. Nie mógł też wyrwać się z tego nieustającego zajęcia.
Mity były dla starożytnych tym, czym dla nas są pisma religijne. Były ogólnie znane, szanowane i otoczone czcią. Przekazywały prawdy moralne i wiadomości, z którymi człowiek utożsamiał się. Dzięki nim wiedział, że człowiek nie ma wpływu na swoje przeznaczenie i los. To dawało mu pewność, że jego życie jest z góry określone, i jego działanie nie może go zmienić. Przykładem może być mit o rodzie Labdakidów. Edyp, pragnąc ominąć swoje przeznaczenie coraz bardziej się do niego zbliżał. Jego poczynania nieustannie, go do niego zbliżały. Wyrocznia przekazała mu, że zabije ojca i ożeni się z matką. Nie wiedział, że ludzie, których traktuje jako swoich rodziców, są parą królewską, która przyjęła go, jako swojego syna, jednak jego prawdziwi rodzice porzucili go. Edyp wybiera wyjazd z rodzinnego domu, aby przepowiednia nie spełniała się, jednak na drodze podczas podróży spotyka mężczyznę, który wędruje ze służbą. Między nimi dochodzi do sprzeczki i bójki. Edyp zabiła starszego człowieka, który był jego ojcem. Udaje się do Teb, tam odgaduje zagadkę Sfinksa, zostaje królem Teb, bierze za żonę Jokastę, wdowę po Laosie i w ten sposób żeni się z matką. Kiedy Teby nawiedza klęska i nieszczęścia, w końcu dowiaduje się straszliwej prawdy. Uświadamia sobie, że wyszedł naprzeciw przeznaczeniu.
W czasach współczesnych, mity są zbiorem ludzkich zachowań, postaw i pasji. Są składnikami dzieł literackich, malarskich, muzycznych. Prometeusz, stał się archetypem człowieka, który stara się pomóc innym ludziom bezinteresownie. Poświęca swoje życie dla dobra innych. Ikar, jest archetypem buntownika, który poświęci nawet życie, dla chwili przyjemności, uniesienia i przekroczenia ludzkich granic. Używamy także związków frazeologicznych, zaczerpniętych z mitów. "Nić Ariadny", to w przenośni wyjście z trudnej sytuacji, "puszka Pandory", to źródło nieszczęść, kłopotów, "syzyfowa praca", to bezowocna, daremna, ciężka praca.
W literaturze, pojawiają się wątki zaczerpnięte z mitów. Tak, jak Biblia, mity są źródłem inspiracji dla wielu twórców również w czasach współczesnych.
