Początki faszyzmu
Faszyzm był ideologią polityczną o podłożu totalnym, która głosiła hasła nacjonalistyczne i rasistowskie. Wyróżniamy faszyzm włoski i niemiecki.
Faszyzm włoski powstał w Italii w l.20 XX wieku. Słowo pochodzi od nazwy związku, którego założycielem był Benito Mussolini, główny ideolog ruchu - Fasci di Combattimento (Związek Bojowników). Początkowo faszyści głosili hasła wzmocnienia państwa i silnej władzy. Myślą przewodnia było odrzucenie mechanizmów demokratycznych, wrogość wobec liberalizmu i komunizmu. Z czasem ideologia rozprzestrzeniła się w całej Europie Zachodniej (przede wszystkim w Niemczech i Austrii).
Mechanizmy władzy faszystowskiej
Droga faszystów do najważniejszych stanowisk politycznych w państwie trwała jakiś czas. Na początku zorganizowani oni byli w strukturach partyjnych, jednocześnie tworząc zaplecze militarne tzw. bojówki, które odpowiadały za rozprawianie się z wrogami politycznymi a z czasem zaczęły terroryzować obywateli. Zyskiwali popularność wśród wyborców gdyż w swoich hasłach nawoływali do obalenia starego porządku i ściślejszej kontroli w kraju. Gdy osiągnięto cel i zdobyto władzę, faszyści zajęli się likwidowaniem opozycji i wprowadzaniem systemu monopartyjnego. Wszystkie kluczowe stanowiska w rządzie należały do członków jednej partii. Tworząc siatkę tajnych współpracowników chciano kontrolować nie tylko funkcjonowanie państwa ale także prywatność każdego obywatela. Wrogowie rządzącego ugrupowania byli więzieni lub od razu eliminowani. Kontrola istniała także wobec związków zawodowych.
Faszyzm niemiecki - nazizm
Główny ideolog nazizmu Adolf Hitler, za najniebezpieczniejszego wroga obrał osoby odmiennej narodowości i nie germańskiego pochodzenia. Naziści pragnęli przejąć terytoria zamieszkane przez "wrogie" rasy oraz całość dóbr tam znajdujących się. Uważali się za nadrzędną rasę i chcieli wymordować "gorsze" rasy ludzkie. Ta chora myśl stała się jednym z zapalników wybuchu II wojny światowej, najbardziej tragicznego wydarzenia w historii nie tylko Europy ale i świata.
Wobec rasowych wrogów zastosowano program masowej eksterminacji czyli wymordowania całych narodów. Służyć temu miały liczne obozy koncentracyjne i obozy zagłady, takie jak Auschwitz-Birkenau. W nieludzkich warunkach zginęło w nich kilka milionów osób, głównie pochodzenia żydowskiego, a także Polacy i Cyganie.
Faszyzm, z politycznego programu przekształcił się w ideologię śmierci. Wzbudzał strach wśród osób, które dotąd żyły według reguł demokracji z poszanowaniem praw człowieka. Jednym, z największych niebezpieczeństw było to, że chora i wypaczona ideologia potrafiła tak bardzo zmienić umysły twórców zagłady masowej, że bez żalu skazywali na śmierć dzieci, kobiety i starców tylko dlatego że mieli inne pochodzenie. O ile nie więcej osób umarło wskutek prześladowań niż, z powodu bezpośrednich działań wojennych. Życie ludzkie nie miało dla oprawców żadnego znaczenia. Uważali się za wszechmocnych i mogących decydować o losie innych.
Tak zawsze się dzieje, gdy człowiek stawia siebie ponad prawo boskie i ludzkie.
Dziś cały świat pamięta o okrucieństwach ideologii faszyzmu i wiele organizacji międzynarodowych stara się łagodzić wszelkie konflikty narodowościowo-religijne. Faszyzm i nazizm jako programy polityczne są zakazane pod groźbą surowych kar a także sympatyzowanie z nimi jest karalne.