Okupacja niemiecka

Na mocy zawartego w sierpniu roku 1939 układu niemiecko-radzieckiego, zwanego popularnie układem Ribentrop-Mołotow, zachodni oraz wschodni sąsiedzi państwa polskiego, dokonali po raz kolejny w dziejach, podziału jego ziem. Kontynuacją tej polityki, już po agresji dokonanej na Polskę we wrześniu roku 1939, było wydanie przez Hitlera dekretu, zgodnie z którym na ziemiach polskich powołuje się do życia Generalne Gubernatorstwo, z wydzielonymi w nim dystryktami, tj. lubelskim, radomskim, warszawskim oraz krakowskim (październik 1939 rok).

Z nastaniem tegoż samego października roku 1939, w graniach III Rzeszy Niemieckiej, znalazły się takie ziemie jak: Prusy Zachodnie wraz z Gdańskiem, Dolny oraz Górny Śląsk oraz Okręg Warty. Oczywiście na obszarze tym administrację polską zastąpiono niemiecką, pozbawiając mieszkających tam Polaków prawa do gospodarowania ziemią oraz prawa do pracy. Na tym polityka germanizacyjna w stosunku do Polaków się nie kończyła. Z dnia na dzień na ziemiach wcielonych, Polacy coraz częściej oraz coraz dotkliwiej, doświadczali wysiedleń, wywozów na przymusowe roboty, wywozów do obozów przejściowych, łapanek oraz egzekucji.

Już z nastaniem października roku 1939, Polacy z Wielkopolski oraz Pomorza, doznali pierwszych przymusowych wysiedleń. Z dotychczas zajmowanych ziem, kierowano ich na obszar województwa lubelskiego. Z inicjatywy niemieckiej utworzono także obóz przejściowy w Łodzi.

Szacuje się, że w latach 1939-1941, Niemcy wysiedlili blisko 650 tysięcy obywateli polskich. Ich miejsce zajmowali osadnicy niemieccy oraz osadnicy z państw oraz rejonów nadbałtyckich. W tym samym czasie, na obszarze Pomorza oraz Górnego Śląska, Niemcy zmuszali Polaków do sygnowania swymi podpisami tzw. Niemieckiej Listy Narodowej.

Polacy zamieszkujący ziemie bezpośrednio włączone do III Rzeszy, lub też ziemie Generalnego Gubernatorstwa, byli szykanowani przez Niemców w najróżniejszy sposób. Nie mogli przemieszczać się ulicami miast po zmroku, poddawano ich sądownictwu doraźnemu, wywożono do więzień oraz obozów koncentracyjnych, nierzadko też rozstrzeliwano. Z nastaniem roku 1940, na ziemiach polskich utworzono pierwsze obozy niemieckie, mi in. w Auschwitz. Z dnia na dzień rosła w Generalnym Gubernatorstwie liczba egzekucji, pacyfikacji wsi, oraz przesiedleń. Wszelkie akcje przeciwko Polakom, organizowali Niemcy przy udziale policji oraz wyspecjalizowanych jednostek służb bezpieczeństwa.

Niemal wszystkie działania podejmowane przez Niemców na ziemiach Generalnego Gubernatorstwa, miały na celu ich wyniszczenie oraz eksploatację gospodarczą, oraz sprowadzenie tamtejszej ludności do roli "darmowej siły roboczej". Jednostki przemysłowe znajdujące się na ziemiach polskich, okupowanych przez Niemców, przekształcone zostały w fabryki napędzające oraz usprawniające hitlerowską machinę militarno-wojenną. Niemcy nie zapominali też o polskich rolnikach. Zobowiązali ich do regulowania dostaw przymusowych, osłabiając tym samym położenie pojedynczego gospodarza rolnego. Ustanowiono także obowiązek pracy, którym objęto obywateli polskich znajdujących się w przedziale wiekowym od 16 do 60 lat.

Okupacja radziecka

Poza okupantem niemieckim, wielką szkodę narodowi polskiemu w latach wojny (a także po jej zakończeniu) wyrządzał także okupant radziecki.

Z nastaniem wiosny roku 1940, Rosjanie przystąpili do upaństwawiania ziem wschodnich II Rzeczpospolitej, wysiedlając zamieszkującą je ludność polską, poddając aresztowaniom żołnierzy Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza, policjantów, kolejarzy oraz leśników. Rodziny osób aresztowanych, natychmiast wysiedlano. Z dnia na dzień, aresztowania obejmowały wciąż nowe grupy zawodowe oraz społeczne, a więc nauczycieli, księży, ludzi związanych ze sferą polityczną oraz kulturalną. Większość z nich trafiała do więzień, łagrów, oraz wszelkiego rodzaju obozów pracy.

Od lutego roku 1940 do czerwca roku 1941, miały miejsce największe deportacje ludności polskiej, organizowane i zlecane przez Rosjan. Wszyscy deportowani trafiali do miejsc zsyłek, takich jak łagry czy obozy pracy. W pierwszym z deportacyjnych etapów, Polaków skierowano na ziemie północnej Rosji, Syberii oraz Kazachstanu. Objęci nim obywatele polscy pracowali w nieludzkich, katorżniczych warunkach przy wyrębie lasów oraz w kopalniach.

Z nastaniem wiosny 1940 roku, około 15 tysięcy polskich oficerów oraz żołnierzy, przebywających w rosyjskich obozach w Starobielsku, Ostaszkowie, Katyniu, Kozielsku oraz Charkowie, zostało brutalnie przez Rosjan zamordowanych oraz pochowanych we wspólnych, zbiorowych mogiłach. Zbrodnia ujrzała światło dzienne w roku 1943.

W dniu 2 listopada 1939 roku, decyzją Rady Najwyższej ZSRR miało się rozpocząć sukcesywne wcielanie polskich ziem wschodnich w granice radzieckich republik związkowych (a więc w granice Ukrainy, Białorusi oraz Litwy). Polacy z ziem wcielanych do republik związkowych byli zmuszani do przyjmowania radzieckiego obywatelstwa. Aby uzyskać tamtejszy paszport (umożliwiający przemieszczanie się w granicach kraju), Polacy z kresów wschodnich zobowiązani byli do zrzeczenia się wszelkich, dotychczasowych, polskich dokumentów.

Okupacja w innych państwach Starego Kontynentu

Nie można postawić znaku równości w przypadku wszystkich państw okupowanych przez III Rzeszą w dobie II wojny światowej. Można natomiast powiedzieć, że we wszystkich tych krajach, z jednakową nienawiścią oraz bezwzględnością traktowano przedstawicieli narodu żydowskiego. Polityka hitlerowska wobec Żydów zasługiwała na miano najbardziej okrutnej i przerażającej. Każdego dnia Niemcy pozbawiali Żydów życia w obozach koncentracyjnych, w gettach. I co najgorsze, uważali, że czynią to w imię słusznej idei.

Niemcy przewidywali także, że w warunkach powojennych, narodowości takie jak: Polacy, Ukraińcy, Białorusini, a także po części Rosjanie, zostaną przesiedlone na ziemie syberyjskie. Na tym nie koniec. "Genialny" plan Hitlera przewidywał, że obszary dotychczas słowiańskie przekształcone zostaną w ziemie niemieckie.

Antysemityzm

Do pierwszych akcji o charakterze antysemickim dochodziło w Niemczech jeszcze przed rokiem 1939, a więc przed wybuchem wojny. Już w roku 1933, na mocy odgórnej decyzji postanowiono, że Żydów pełniących w Niemczech jakiekolwiek funkcje urzędnicze, należy z owych funkcji usunąć. Dwa lata później (1935 rok) odebrano im wszelkie prawa obywatelskie.

Także w latach 30-tych Niemcy przystąpili do budowania pierwszych obozów koncentracyjnych. Po komunistach i więźniach politycznych, Żydzi byli trzecią w kolejności, najczęściej osadzaną w nich grupą ludności (oczywiście wciąż mowa o latach 30-tych dwudziestolecia międzywojennego).

Z nastaniem wojny, niemiecki plan eksterminacji ludności żydowskiej wszedł w fazę decydującą. Począwszy od września roku 1939 Żydów upokarzano, odbierano im majątki, zamykano w gettach oraz mordowano w obozach pracy oraz w obozach koncentracyjnych.

Getta powstawały także na ziemiach polskich, litewskich, łotewskich, białoruskich oraz ukraińskich. Początkowo getta miały charakter otwarty, niemniej jednak panowały w nich bardzo restrykcyjne oraz surowe warunki. Na mocy ustawodawstwa niemieckiego, z nastaniem roku 1941 wszystkich obywateli polskich, jugosłowiańskich oraz rosyjskich, którzy pomogliby w jakikolwiek sposób Żydom, miano karać śmiercią.

Oczywiście, przeciwko polityce niemieckiej w stosunku do ludności żydowskiej buntowały się organizacje oraz pojedyncze osoby zwalczające politykę agresji i antysemityzmu. W Polsce powstania antyniemieckie inspirowały Żydowski Związek Wojskowy oraz Żydowska Organizacja Bojowa. Wybuchły one w Klecku (lipiec 1942 rok), w Lachwi (wrzesień 1942 rok) oraz w Głębokiem (lipiec 1943 rok). Wielkie powstanie miało też miejsce w getcie warszawskim (19 kwietnia - 8 maja 1943 roku).

Każde nieudane powstanie pociągało za sobą likwidację getta, natomiast likwidacja getta była tożsama z przewiezieniem jego mieszkańców do obozu koncentracyjnego, a tym samym była tożsama ze śmiercią tychże ludzi.