Przyczyn wybuchu I wojny światowej należy dopatrywać się u schyłku XIX w, kiedy to coraz bardziej narastały konflikty dotyczące interesów wielkich europejskich mocarstw w dziedzinie ekonomicznej, politycznej oraz terytorialnej. Niemcy próbowały doprowadzić do osiągnięcia jak najwyższej pozycji polityczno-militarnej i co za tym idzie hegemonii w Europie. Niepokoiła ich ekspansja w kierunku Bliskiego i Dalekiego Wschodu oraz Afryki. Austro -Węgry w 1908 r zajęły Bośnię i Hercegowinę i były zainteresowane podobnie jak i Rosja opanowaniem terenów bałkańskich z tym ,że Rosja prowadziła dodatkowo ekspansywne działania w rejonie Bosforu i Dardaneli. Francja walczyła o zwrot Lotaryngii i Alzacji. Wielka Brytania chciała nie tylko wzmocnić swą pozycję na morzach, ale również wpływy w Afryce i Azji ( szczególnie w Turcji) oraz na Bliskim Wschodzie. Włochy dążyły do zdobycia terytorium w Afryce oraz pogranicza Austro- Węgier i Niemiec.
Wszystkie te działania nieuchronnie prowadziły do zachwiania europejskiej równowagi sił ustanowionej w 1815 r na obradach Kongresu Wiedeńskiego. Ze względu na zainteresowanie tymi samymi terytoriami wzajemne równoważenie się sił pięciu mocarstw: Rosji, Austrii, Prus, Francji i Wielkiej Brytanii pod koniec XIX w przestało właściwie funkcjonować. Ważnym punktem w jego zakłóceniu było również agresywne dążenie zjednoczonych już wówczas Niemiec do panowania w Europie.
Należy też podkreślić, iż cały XIX w charakteryzował się wzrostem uczuć patriotycznych, co miało wielki wpływ na rozbudzenie w ludziach ich przynależności narodowej.
Jeszcze w połowie XIX w sytuacja w Europie wyglądała inaczej niż u jego schyłku. Sojuszem połączone były: Rosja, Prusy i Austria. Te trzy wielkie mocarstwa łączyła przede wszystkim sprawa polska. Do stopniowego "odwracania się sojuszy" początkowo przyczyniła się Rosja, która sprzeciwiała się polityce kanclerza Bismarcka uderzającej w interesy francuskie. Niemcy odpowiedziały na to zawarciem antyrosyjskiego paktu w 1879 r wspólnie z Austro- Węgrami. Trzy lata później dołączyły do niego Włochy prowadzące wówczas spór z Francją o Korsykę i Tunis. Takim sposobem zawarty został pierwszy blok militarny nazwany trójprzymierzem. W odpowiedzi na to Anglia i Francja zawarły w 1904 r serdeczne porozumienie. Rosja i Francja były już wcześniej związane sojuszem, układ angielsko- rosyjski z 1907 r ostatecznie zakończył proces formowania się trójporozumienia.
Tak wyglądała ogólna geneza wybuchu I wojny światowej, natomiast jej bezpośrednią przyczyną stały się wydarzenia mające miejsce 28 czerwca 1914 r w Sarajewie, gdzie z rąk serbskich terrorystów zginął austriacki następca tronu, arcyksiążę Franciszek Ferdynand. Austro- Węgry, których polityka zagraniczna stawiała sobie za cel opanowanie terenów na Bałkanach wykorzystały to zdarzenie, aby wyeliminować ważnego przeciwnika. Pod koniec lipca Belgrad otrzymał ultimatum. Ze względu na to, iż naruszało ono mocno niezależność państwa rząd serbski popierany przez Rosję ugodę tą odrzucił. Austro- Węgry mające poparcie Niemiec w wyniku nie przyjęcia ultimatum wypowiedziały Serbii wojnę. Rosja ogłosiła akt powszechnej mobilizacji. Konfliktu nie dało się już załagodzić i w przeciągu zaledwie kilku dni cała Europa stanęła w obliczu wojny.
1 sierpnia Niemcy wypowiedziały wojnę Rosji i sprzymierzonej z nią Francji. Ponadto do wojny wciągnięta została Belgia, na której neutralne terytorium uderzyły Niemcy. 4 sierpnia Anglia wypowiedziała wojnę Niemcom, w odwecie 6 sierpnia Austro- Węgry Rosji.
