KOLEJ WARSZAWSKO - PETERSBURSKA

Kolej Warszawsko-Petersburska

  • 1851r. budowa kolei została rozpoczęta ze środków rządu rosyjskiego.
  • W 1853 roku budowa została wstrzymana z powodu wojny krymskiej (1853- 1856), która toczyła się pomiędzy Imperium Rosyjskim, a Imperium Osmańskim i jego sprzymierzeńcami Wielką Brytanią, Francją i Sardynią
  • Prace wznowiono w 1857 roku, po utworzeniu „Głównego Towarzystwa Rosyjskich Dróg Żelaznych” skupiającego przeważnie kapitał francuski
  • Z różnych powodów prace przy budowie linii się wydłużały, towarzyszyły jej liczne trudności finansowe, które spowodowane były między innymi rozrzutnością Głównego Towarzystwa, a także trudności techniczne, bunty robotników i przygotowania powstańcze.
  • 15 grudnia 1862 roku, na terenie ówczesnego Królestwa Polskiego otwarto Warszawsko-Petersburską linię kolejową. Była to pierwsza linia kolejowa na Podlasiu
  • Łączyła Warszawę z Petersburgiem - stolicą Cesarstwa Rosyjskiego, natomiast Warszawa była ośrodkiem administracyjnym Królestwa Polskiego (zaboru rosyjskiego).
  • Trasa kolei wiodła od Warszawy przez Białystok- Grodno- Wilno- Dyneburg- Psków- Ługę- Gatczyn do Petersburga.
  • Przecinała powiat sokólski i białostocki  w kierunku północno- wschodnim.
  • Kolej warszawsko-petersburska od początku była szerokotorową (szerszy rozstaw torow niż w innych krajach)
  • Na liniach faworyzowanych przez władze carskie było więcej dworców wyższych klas, warsztatów i parowozowni.
  • Linia warszawsko-petersburska podlegała bezpośrednio zarządowi komunikacji Cesarstwa, a nie Królestwa. Władze rosyjskie chciały zbliżyć stolicę Cesarstwa do zachodniej Europy.

Prawie wszystkie linie kolejowe na terenie województwa podlaskiego wybudowali Rosjanie. Robotników pracujących przy budowie kolei rekrutowano przeważnie z danego terenu, na którym powstawał dany odcinek linii. Linie kolejowe planowano nie uwzględniając interesów miejscowej ludności, kierowano się tylko celami strategicznymi.

  • Budową kolei zajął się Jan Bloch, polski bankier i przedsiębiorca, nazywany „królem kolei żelaznych”.
  • Wroku 1852 na stanowisko zastępcy dyrektora budowy kolei został powołany polski inżynier Stanisław Kierbedź.

Stanisław Kierbedź

W 1852 roku objął funkcję zastępcy dyrektora budowy Kolei Petersbursko-Warszawskiej i wyjechał za granicę w celu zapoznania się z nowymi technologiami. Wykorzystał zdobytą wiedzę budując

mosty żelazne na trasie kolei Warszawsko-Petersurskiej (m.in. Most Aleksandryjski na Wiśle w Warszawie)

Białystok

  • 18 maja 1862 roku odcinek Warszawa- Białystok został uruchomiony

Od tego momentu nastąpił przyspieszony rozwój miasta:

Z każdym rokiem przybywało pociągów i połączeń, zaś Białystok szybko stał się niezwykle cennym węzłem na żelaznym szlaku. Dzięki kolei Białystok stał się nagle "Manchesterem Północy" - fabryki (głównie włókiennicze) wyrastały w nim jak grzyby po deszczu.

Nowo otwarta linia umożliwiła szybki dowóz materiałów oraz wywóz gotowych produktów. Wraz ze wzrostem produkcji, transport towarów nabierał coraz większego znaczenia, co w końcu odegrało szczególne i decydujące znaczenie w rozwoju przemysłu w Białymstoku.

Na istnieniu kolei zyskał także Wasilków, w mniejszym stopniu Choroszcz i Supraśl

W Starosielcach „dokonywano remontu wagonów i parowozów, a także innego sprzętu niezbędnego do funkcjonowania kolei. Osada rozbudowywała się w kierunku północnym po obu stronach toru. Do Starosielc napływali fachowcy i robotnicy, tu budowali domy, zakładali rodziny, wiążąc swą przyszłość z koleją.

  • stopniowy napływ ludności rosyjskiej i bałoruskiej, cieszącej się poparciem władz carskich.
  • powstaje szkoła kolejowa do której uczęszczało około 200uczniów ze Starosielc i okolic.
  • 1895 kolej Warszawsko-Petersburska została wykupiona i upaństwowiona przez rosyjski rząd carski