W pierwszej połowie XIX w. Stanu Zjednoczone powiększyły swój obszar o wiele nowych terytoriów. Do początków XIX w. Terytorium Stanów Zjednoczonych obejmowało trzynaście kolonii (Wirginia, Pensylwania, Nowy Jork, New Hampshire, New Jersey, Vermont, Georgia, Karolina Północna, Karolina Południowa, Delaware, Massachusetts, Rhode Island i Connecticut), które znajdowały się we wschodniej części kontynentu amerykańskiego pomiędzy szczytami Appalachów i linią brzegową Atlantyku.
Jednak w związku z migracją ludności, coraz to nowe stany były dołączane do Unii (ówczesne określenie na Stany Zjednoczone). W 1816r. dołączono Indianę, w 1817r.- Mississipi, w 1818r.-Illinois, a w 1819r.-Alabamę.
Północna Dakota (1818r.) i Oregon (1846r.) stały się częścią obszaru Stanów Zjednoczonych w wyniku zakupu tych ziem od królestwa Wielkiej Brytanii.
W 1845r. Stany Zjednoczone włączyły do swojego obszaru również oderwany Meksykowi Oregon, co doprowadziło do wybuchu wojny, która okazała się zwycięska dla USA. Rezultatem konfliktu było uzyskanie kolejnych ziem na mocy postanowień pokoju zawartego w 1848. Wtedy dołączono: Nevadę, Kalifornię, Utah, Arizonę i Nowy Meksyk.
Władze USA odkupiły również w 1803r. Luizjanę od Francji, w 1819r. Florydę od Hiszpanii, a w 1867r. Alaskę od Rosji.
W ten sposób doszło do ostatecznego ukształtowania się granic Stanów zjednoczonych, który przetrwał do dzisiejszych czasów.
Główną przyczyną zdobywania nowych obszarów, był wzrost ludności na kontynencie północnoamerykańskim, który wiązał się z przybywaniem coraz większej ilości imigrantów. Szacuje się, że rocznie przypływało ich ok. 150tys., co w 1890r. dało liczbę 60mln osób zamieszkujących Stany Zjednoczone. Większość ludzi postrzegała ten kraj jako ziemię obiecaną, na której odnajdą wolność religijną i polityczną. Wśród emigrantów przeważali Irlandczycy, Niemcy, Brytyjczycy i Skandynawowie. Ludność czarnoskóra stanowiła ok. 10% społeczeństwa amerykańskiego w XIX w. Na południu kraju, gdzie znajdowały się wielkie plantacje bawełny, pracowała największa liczba niewolników.
Zdobywanie nowych terenów doprowadziło do wytworzenia się napięć między osadnikami i Indianami, którzy od dawna zamieszkiwali tamte ziemie. Stopniowo czerwonoskórzy mieszkańcy kontynentu zmuszani byli do zamieszkania w specjalnych rezerwatach, gdzie w izolacji mieli prowadzić spokojne życie z dala od nowych mieszkańców.
W drugiej połowie XIX w. okazało się, że stany nie rozwijają się równomiernie. W stanach północnych trudniono się przemysłem i korzystano z pracy najemników, a w ich posiadaniu było 2/3 kolejowych linii i 4/5 wszystkich zakładów przemysłowych. Te fakty świadczyły o przewadze zindustrializowanej północy nad rolniczym południem. W stanach południowych zajmowano się głównie uprawą bawełny, tytoniu, kukurydzy i trzciny cukrowej. W pracy wykorzystywano niewolników, którzy stanowili prawie połowę mieszkańców tych obszarów (4 na 9mln). Nierówności powstałe między północą i południem doprowadziły do konfliktu. Północ opowiadała się za wprowadzeniem ceł na towary sprowadzane z Europy, aby ochronić rodzimy przemysł. Natomiast temu sprzeciwiało się południe, które czerpało zyski z eksportu bawełny oraz tytoniu i obawiało się wprowadzenia wysokich ceł na ich produkty na starym kontynencie. Zarzewiem konfliktu stała się także kwestia niewolnictwa, którego zniesienia domagały się stany północne (abolicjonizm). Powstał również spór pomiędzy partiami politycznymi: demokraci popierali mieszkańców południa, a republikanie mieszkańców północy.
Do wybuchu konfliktu doszło, gdy prezydentem został republikanin Abraham Lincoln, który domagał się zniesienia niewolnictwa. W 1860r. stany południowe ogłosiły, że w ramach protestu występują z Unii. W 1861r. powstały Skonfederowane Stany Ameryki Północnej złożone z: Georgii, Luizjany, Karoliny Południowej, Florydy, Alabamy, Mississipi, Teksasu, Wirginii, Karoliny Północnej, Tennessee i Arkansas. Na prezydenta został wybrany Jefferson Davis, a stolicą ogłoszono Richmond.
W 1861r. atakiem konfederatów na Fort Sumter (Karolina Północna) rozpoczęła się wojna domowa (secesyjna). Stany południowe, chociaż mniej liczebne, miały lepiej wyszkolonych żołnierzy oraz oficerów, natomiast stany północne, wykorzystując swoją flotę, wprowadziły blokadę południowych portów. Na południu dowodzili m.in. gen. Robert Lee oraz gen. Robert Jackson, a na północy - Ulisses Grant i William Sherman.
W pierwszej fazie wojny zarysowała się przewaga południa, ale po zwycięskich bitwach pod Vicksburgiem i Gettysburgiem w 1863r. północ ruszyła do ofensywy.
Wojna secesyjna zakończyła się w 1865r. podpisaniem kapitulacji w Appomattox przez generała z południa- Roberta Lee.
Zwycięstwo północy zapewniły także reformy Lincolna. Wprowadził on ustawę o osadnictwie w 1862r., a w 1863r. zniósł niewolnictwo, co spowodowało, że ludność murzyńska opowiedziała się po stronie północy, a inne państwa nie mogły już poprzeć Konfederacji.
Po zakończeniu wojny konflikt nadal był widoczny, czego przykładem było zabójstwo prezydenta Stanów Zjednoczonych Abrahama Lincolna w kwietniu 1865r. Po wojnie obniżyła się pozycja wielkich plantatorów ze stanów południowych, a wzrosła rola burżuazji przemysłowej, która działała na północy Stanów Zjednoczonych. Konflikt pozostawił także ślad w mentalności Amerykanów, który przetrwał po dziś dzień.