Wychowanie w Sparcie pozostawało całkowicie w rękach państwa. Każdy noworodek podlegał wnikliwej ocenie sądu, składającego się z rady starszych.
Rada podejmowała decyzję o tym, czy dane dziecko ma szanse na przeżycie. Brano pod uwagę podatność na choroby oraz budowę kości. Dzieci słabsze, nie spełniające wymogów pozostawiano bez opieki w górach.
Chłopcy do 7 roku życia mieszkali z rodzicami. Po upływie tego czasu prowadzili życie obozowe, mające na celu przygotowanie do służby wojskowej.
Zanim wychowankowie osiągnęli pełnoletność, byli poddawani intensywnym ćwiczeniom fizycznym (hartowanie) i zbrojnym. Uczono ich krótkiego, zwięzłego sposobu wysławiania się - tzw. "lakoniczna wypowiedź". Wpajano pogardę dla innego typu wychowania, zwłaszcza dla helotów (niewolników).
Służbę rozpoczynał każdy dwudziestolatek. Trwała ona dziesięć lat. Po 30 roku życia Spartanin otrzymywał ziemię, posiadał również możliwość nabycia praw politycznych i ożenku. W wieku 60 lat przechodził do Geruzji (rada starszych), w skład której wchodziło 2 królów i 28 obywateli wybieranych dożywotnio. Rada osądzała za najcięższe przestępstwa, posiadała również inicjatywę ustawodawczą.
