1) położenie Rzymu
Państwo rzymskie powstało na Półwyspie Apenińskim w otoczeniu czterech mórz: Adriatyckiego, Jońskiego, Tyrreńskiego oraz Śródziemnego. Linia brzegowa Półwyspu Apenińskiego nie jest urozmaicona, a wnętrze tego półwyspu pokrywają głównie wzgórza i góry. Terenów nizinnych jest bardzo niewiele.
2) cechy ustroju republikańskiego
Zgodnie z tradycją o początkach Rzymu miasto to zostało założone w 753 r. p.n.e. przez Romulusa i Remusa. Do 509 r. Rzymem rządzili królowie. Po obaleniu ich władzy Rzym stał się republiką (res publica - rzecz wspólna). Najwyższą władzę sprawował senat. Istniało też zgromadzenie ludowe, które wybierało urzędników: edylów, kwestorów, cenzorów, pretorów i konsulów. Edylowie byli odpowiedzialni za utrzymanie porządku w mieście; kwestorzy zajmowali się sprawami związanymi z finansami państwa; do obowiązków cenzorów należało przeprowadzanie spisu obywateli oraz nadzorowanie przedsięwzięć budowlanych; do zadań pretorów należało sprawowanie sądów. Konsulowie stali na czele armii, zwoływali i przewodniczyli obradom senatu i zgromadzenia ludowego oraz wykonywali ich uchwały. Wyznaczali oni także dyktatorów. Z kolei zgromadzenie ludowe dokonywało wyboru trybunów ludowych, których obowiązkiem była ochrona interesów plebejuszów; trybunowie mieli prawo weta (nie pozwalam) wobec uchwał senatu. Hierarchia urzędów w republice rzymskiej była ściśle ustalona. Obywatel rzymski musiał rozpocząć karierę polityczną od trwającej 10 lat służby wojskowej, następnie sprawował urząd kwestora, w wieku 36 lat mógł zostać edylem, w wieku 39 lat pretorem. Aby ubiegać się o urząd konsula trzeba było przejść przez te wcześniejsze stopnie i ukończyć 42 lata.
3) dzieje polityczne republiki rzymskiej
Republika rzymska prowadziła wiele wojen, z których najdłuższą była wojna z Kartaginą, nazywana też inaczej wojną punicką. Toczyła się ona z przerwami aż trzy razy. I wojna punicka miała miejsce w latach 264-241 r. p.n.e. Rzymianie zajęli wtedy Sycylię, Sardynię i Korsykę. II wojna punicka przypadła na lata 218-201r. p.n.e. Zakończyła się zwycięstwem Kartaginy, ale jej wojska wyczerpane długim marszem przez Hiszpanię i Galię były zbyt słabe by wykorzystać odniesione zwycięstwa. Kartagina w zamian za pokój oddała Rzymowi część swojego państwa oraz flotę i zapłaciła haracz. Wodzem Kartaginy w tej wojnie był słynny Hannibal; został zabity w bitwie pod Zamą przez Scypiona Afrykańskiego. Do III wojny punickiej doszło w latach 149-146 r. p.n.e. Rozpoczęli ją Rzymianie, którzy chcieli w ten sposób zatrzymać rosnącą potęgę Kartaginy. Przesądziła ona o losie Kartaginy. Miasto zostało zdobyte i spalone przez armię rzymską, jego mieszkańcy wybici, a ziemie wokół miasta zaorane i posypane solą, która miała uczynić je na zawsze nieurodzajnymi. Potężna niegdyś Kartagina zniknęła z mapy.
Ważnym wydarzeniem dziejach republiki było powstanie niewolników pod wodzą Spartakusa. Posiadanie niewolników było wśród Rzymian bardzo rozpowszechnione; z nich Rzymianie rekrutowali sobie służących do swych domów, niewolników angażowano też do występów w igrzyskach. Pod wodzą Spartakusa niewolnicy podnieśli bunt i choć z początku odnosili sukcesy, kiedy ich armia podzieliła się na połowę zaczęli przegrywać. Obydwie grupy wojsk - ta na Sycylii i ta w Alpach - zostały rozgromione.
W 31 r. p.n.e. nastąpił koniec republiki rzymskiej, a na jej miejsce powstało cesarstwo. Pierwszym cesarzem został Oktawian August.
