Wewnątrz ziemi zachodzą ciągłe procesy tektoniczne, związane z przemieszczaniem się płyt tektonicznych. Powoduje to powstawanie pewnych zjawisk, obserwowalnych na powierzchni ziemi.
Jednym z takich zjawisk jest wulkanizm. Przejawia się on poprzez erupcje wulkanów, w czasie których na powierzchnię skorupy ziemskiej wypływa z wnętrza ziemi lawa oraz inne substancje, w postaci gazów lub ciał stałych.
Wydobywanie się ich na powierzchnię odbywa się poprzez otwór, znajdujący się na szczycie stożków wulkanicznych- krater. Jest to zakończenie tzw. komina, czyli korytarza, który łączy krater z ogniskiem magmowym. Wydobywanie się wymienionych produktów możliwe jest także poprzez szczeliny.
Wybuch wulkanu może mieć różną postać, a zależy to między innymi od takich czynników jak: rodzaj lawy, czy też ilość gazów, zgromadzonych wewnątrz stożka wulkanicznego.
Najwięcej zjawisk wulkanicznych obserwowanych jest w: Afryce Wschodniej, na Islandii, w Europie Południowej, wzdłuż wybrzeża Pacyfiku, czy na Hawajach.
Innym zjawiskiem tektonicznym jest orogeneza, czyli ruchy górotwórcze. Zderzanie się płyt litosfery powoduje fałdowania, w wyniku których powstają łańcuchy górskie. Wykształcają się wzniesienia i wgłębienia, a proces taki trwa dziesiątki lat. Wykształcenie się gór spowodowane jest dodatkowo ze zjawiskiem erozji, czyli niszczenia powierzchni skał przez czynniki zewnętrzne.
W przeszłości miało miejsce wiele ruchów górotwórczych, powodujących powstanie największych górskich łańcuchów świata, jak orogenezy: kaledońska, hercyńska czy alpejska. Dodatkowo proces ten wzmacniany był przez wulkanizm i zjawiska sejsmiczne.
W końcu z ruchem płyt litosfery wiążą się trzęsienia ziemi. Są to odczuwalne w mniejszym lub większym stopniu drgania skorupy ziemskiej, spowodowane rozładowaniem naprężeń wewnątrz ziemi i rozchodzeniem się fal sejsmicznych z ogniska (epicentrum). Siła drgań mierzona jest w dwóch rodzajach skali: Merkallego (12 stopni) lub Richtera.
Poprzez obszary sejsmiczne rozumie się takie regiony świata, w których trzęsienia ziemi są częste i mają gwałtowny przebieg. Szczególnie spotyka się je w okolicach grzbietów czy rowów oceanicznych.
