Era paleozoiczna rozpoczęła się 1,5 miliarda lat temu, a skończyła 510 milionów lat temu.

Był to okres kształtowania się lądów, podziału kontynentów i procesów rzeźbotwórczych, których ślady zachowały się do dzisiaj. Miały w tym udział dwie orogenezy - kaledońska i hercyńska. Pierwsza z nich trwała od końca kambru do dolnego dewonu. Kolejna - od przełomu dewonu i karbonu do permu. W czasie tych fałdowań zostały między innymi przekształcone i zmetamorfizowane skały osadowe. Następował wtedy silny wulkanizm , który miał istotny wpływ na formowanie skał.

W czasie paleozoiku rozpoczął się podział i wędrówka kontynentów. W tym czasie powstały najstarsze na Ziemi skały, czyli głównie utwory osadowe, zawierające dużą ilość skamielin. Najbardziej charakterystyczną pozostałością występujących wtedy zwierząt są trylobity, które należały do stawonogów. Zwierzęta te nazywane są skamieniałościami przewodnimi, to znaczy, że są charakterystyczne tylko dla danego okresu w dziejach Ziemi, dlatego jeśli zostaną znalezione w skałach dokładnie można określić wiek tych skał. Takim samym rodzajem skamieniałości są dla ery paleozoicznej graptolity (zwierzęta morskie, pływające w koloniach).

Skamieniałości z ery paleozoicznej to zwierzęta żyjące ówcześnie w morzach. Należą do nich: stawonogi, ramienionogi, głowonogi oraz małże. Wymienione organizmy są zwierzętami bezkręgowymi, jednak w późniejszych okresach ery paleozoicznej pojawiły się również kręgowce.

Jeśli chodzi o roślinność, to pojawiła się ona już na początku, jednak dopiero pod koniec ery paleozoicznej nastąpił ich intensywny rozwój. Wtedy to powstały olbrzymie skrzypy, widłaki, paprocie.

Nie tylko morskie organizmy zwierzęce żyły w omawianym okresie. Również na lądzie wykształciła się fauna, były to głownie bezkręgowce, takie jak owady, skorupiaki, ale nie tylko - również zaczęły pojawiać się pierwotne kręgowce, płazygady (między innymi również gady ssakokształtne, od których wzięły swój początek ssaki).