Już lata okresu międzywojennego były początkiem starań Państwowej Rady Ochrony Przyrody o to , aby powołać w paśmie Tatr Parku Narodowego. Park Narodowy utworzono w roku 1954, na terenie województwa małopolskiego. Powierzchnia parku wynosi 21 164 ha (a pod ścisłą ochroną znajduje się 11 514 ha). Siedziba Tatrzańskiego Parku narodowego jest w Zakopanem. Obejmuje on północną część całego masywu Tatr. Na terenie TPN żyje ponad 10.000 gatunków roślin oraz zwierząt. Tatry to swoiste centrum występowania endemitów oraz flory wysokogórskiej, znajduje się tutaj bardzo dużo rzadko spotykanych gatunków tzw. reliktowych. Pośród tylko samych roślin kwiatowych jest aż tutaj 35 endemitów czy tzw. subendemitów tatrzańskich. Tatrzański P N od południa graniczy z TANAP- parkiem narodowym w Słowacji, razem wspólnie z nim stanowi tzw. Międzynarodowy Rezerwat Biosfery (powołany w roku 1992 przez UNESCO).
Tatrzański P N obejmuje wyjątkowy zasób przyrody wysokogórskiej, będący jednym z najpiękniejszych krajobrazów w Polsce. W paśmie Karpat, będącego południową granicą Polski, góry Tatry zostały wyodrębnione jako teren o urozmaiconej i bogatej przyrodzie z bogactwem form rzeźby. Są elementem obszaru o wyjątkowo cennym materiale badawczym dla naukowców, ale również wspaniałym klejnotem górskiej przyrody.
Zasadniczym elementem Tatr jest granit, a więc skała magmowa, tworząca rdzeń dla innych skał które tutaj spotykamy, czyli skał osadowych (zwłaszcza wapieni). Obecna, niezwykle urozmaicona rzeźba gór jest następstwem ruchów górotwórczych, czyli licznych ruchów wypiętrzających lub fałdowań także rezultatem występowania lodowców czy też procesów erozji wodnej oraz wietrznej. Pośród skał osadowych wyróżniamy , skały znajdujące się w serii wierchowej albo też ukształtowanej w trzeciorzędzie lub płaszczowiny leżące od strony południowej a przy tym budujące stoki regli. Podczas epoki lodowej nastąpiło obniżenie temperatury, Tatry również były objęte odrębnym zlodowaceniem. Rzeźbę Tatr dodatkowo wzbogacają tzw. "kary" czyli kotły polodowcowe. W miejscu zalegania przez dłuższy czas lodowca bądź na skutek zamknięcia odpływu wód tzw. moreną lodowcową ,doszło do wykształcenia wielu jezior w tatrach, dlatego też stanowią piękną ozdobą krajobrazu górskiego, to samo tyczy się dolin ukształtowanych przez lodowiec.
Mówiąc o działalności wód wypływających spod lodowca należy wspomnieć także o powstawaniu na pochyłych ścianach skalnych wielu rynien czy grzęd skalnych, które rzeźbią wapienne stoki skał. Liczne zjawiska krasowe zapoczątkowały powstanie zapadlisk podziemnych, głębokich szczelin czy wywierzysk. To procesy krasowe przyczyniły się do powstania pięknych jaskiń tatrzańskich, kryjące w sobie wiele atrakcji przyrodniczych, a dodatkowo jeszcze pozwalających naukowcom odczytywać liczne tajemnice geologiczne przeszłości Tatr. Pośród jaskiń tatrzańskich warto wspomnieć chociażby tzw. Grotę Lodowa znajdująca się w Ciemniaku, gdzie mamy pokrywy wiecznego lodu.
W paśmie Tatr spotykamy najwyższe polskie szczyty górskie, a maksymalną wysokość mają Rysy (2499m) Efektem zróżnicowanych warunków klimatycznych w górach jest niewątpliwie piętrowość roślinności. I tak jednym z najistotniejszych składników górskiego krajobrazu to lasy, w chwili obecnej silnie zniekształcone w ogólnym wyglądzie poprzez działalność człowieka, to lasy o barwie ciemnozielonej pokrywają stoki regli: dolnego i górnego. I tak regiel dolny, mający zasięg od wysokości 1000 m n.p.m. aż do górnej granicy zasięgu drzewa- buka czyli mniej więcej, wysokość 1250 m n.p.m. .To piętro, w którym właściwe tylko nieliczne do dzisiaj zachowany jest las mieszany, a tworzą go: jodły, buk oraz świerka, zawierające dodatkowo domieszkę drzewa-jaworu. Nad górskimi potokami spotykamy również olsze szarą i wierzbę siwą. Powyżej, prawie do wysokości 1500 metrów znajduje się nieco uboższe ze względu florystycznego- piętro górnego regla, gdzie spotykamy zespoły leśne (głównie świerk i domieszki takich okazów jak jawor oraz modrzew. Piętro regli to obszar dominacji lasu, natomiast powyżej tego piętra znajduje się (do 1900 metrów)- piętro kosodrzewiny, a tworzą je gęste zarośla, natomiast w wyższych partiach zaledwie pojedynczo występujące kępy. Kosodrzewina zapewnia, zarówno na stoku górskim jak i wyższych partiach gór, rolę ochronną , dlatego konieczna jest ścisła ochrona piętra kosodrzewiny. Powyżej piętra kosodrzewiny znajdują się skupiska roślinności alpejskiej, aż do wysokości 2250 m n.p.m., ponad nimi są już zaledwie tzw. nagie turnie skalne.
Lasy w Tatrach przez lata uległy dużemu zniekształceniu na skutek niewłaściwej i nieodpowiedzialnej gospodarki leśnej prowadzonej przez człowieka. Zwrócenie lasom ich pierwotnego- naturalnego składu czy właściwej struktury stanowi istotne zadanie przed dyrekcją Parku Narodowego.
Wskutek cech surowego górskiego klimatu , powodującego że długość okresu wegetacji jest bardzo krótka dla, roślinności Tatr i ma stricte górski charakter. Pośród wszystkich rzadkich gatunków warto zwrócić uwagę na występującą tylko w Tatrach -limbę, która była kiedyś bardzo często spotykana blisko górnej granicy lasu, a dziś występuje bardzo rzadka. Zachowanie naszej limby oraz trwałe jej zachowanie jako naturalnego elementu flory Tatr jest istotnym postulatem w ochronie przyrody. Z drzew spotykanych w górach warto zwrócić uwagę na cisa, już rzadko występującego czy spotykaną w pasie regla dolnego tzw. mąkinę.
Kolejnym gatunkiem roślinnym, który jest zagrożony i występuje rzadko w Tatrach zaliczana jest szarotka, ,inaczej zwana przez górali tzw. "kocimi łapkami", rok rocznie jest masowo niszczona przez turystów. Trzeba w sposób zdecydowany przeciwdziałać niszczeniu tego gatunku roślin.
Na szczególną uwagę zasługuje również rzadki gatunek storczyka tzw. obuwik, który jest jedną z ładniejszych kwitnących roślin w Tatrach, a bezmyślni turyści niszczą go równie masowo jak szarotkę. Podobnie wygląda sprawa dziewięściła bezłodygowego, który zdobi upłazy i skały w górach.
W krajobrazie tatrzańskim spotykamy również przepiękne krokusy, o fioletowych kwiatach, które tworzą na górskich polanach kolorowe łany, tak samo jak lśniące błękitne pąki goryczki wiosennej spotykana na halach tatrzańskich. Do innych tatrzańskich roślin zaliczamy także będące pod ochroną lilia złotogłów, inaczej zwana przez ludzi gór- luleją, to ona obok pięknej szarotki czy dziewięćsiłu występuje często jako motyw w kulturze podhalańskiej. Pośród najwspanialszych roślin tatrzańskich warto także wymienić: fiołka alpejskiego oraz liczne gatunki goryczki.
Także niektóre gatunki fauny nieodzownie powiązane są z krajobrazem tatrzańskim, stanowiących schronienie dla rzadkich i jedynie tutaj występujących gatunków zwierząt, najważniejszym z nich jest kozica górska, która może utrzymuje się bez najmniejszych trudności w środowisku górskim także świstaka spotykanego pośród licznych głazów skalnych w wyższych partiach niektórych dolin górskich.
Zachowanie wszystkich cennych gatunków roślin i zwierząt, oraz zapewnienie im właściwych warunków życia czy rozmnażania się , to ma stanowić cel badań naukowych oraz zwykłym nakazem społeczeństwa, bo tylko w ten sposób można utrzymać populację tych gatunków. Przedstawicielem fauny Tatr jest niewątpliwie również niedźwiedź, w obecnych czasach rzadko reprezentowany.
Wśród innych gatunków zwierząt spotykamy w Tatrach: rysie, jelenie i sarny, lisy, natomiast z ptactwa :orzeł przedni, oraz puchacz, czy drozd obrożny, a także głuszec oraz inni przedstawiciele. W wodach górskiego potoku albo licznych stawach spotykamy wiele gatunków ryb; a także urozmaicony świat owadów.
Tatry to obszar o bardzo bogatych atrakcjach turystycznych. To piękna górska przyroda, cudowne widoki rozciągające się z górskich szczytów czy hal na wspaniałe górskie doliny, co sprawia że coraz więcej osób przyjeżdża od lat wypoczywać w Tatrach.
