Republika Czeska zamieszkiwana jest przez 10,4 mln mieszkańców a jej powierzchnia wynosi 78 964 km2. Jest to kraj śródlądowy, a jego sąsiadami są: Polska, Słowacja, Austria i Niemcy. Czechy posiadają wyżynne ukształtowanie terenu o wysokościach w granicach od 300 do 1000 m n.p.m., które zajmują aż 93% powierzchni kraju. Pozostały podział to 5% nizin o wysokości poniżej 300 m n.p.m. oraz obszar 2% kraju położony powyżej 1000 m n.p.m. Różnica wysokości między najwyżej położonym punktem Czech - Śnieżką (1602 m) i najniżej położonym - poziomem Łaby w Hřensku (117 m) to 1485 m n.p.m.
Obszar Czech składa się z dwóch jednostek strukturalnych: Masywu Czeskiego, ukształtowanego podczas orogenezy hercyńskiej i fragmentu Karpat po wschodniej stronie, powstałego podczas orogenezy alpejskiej. W Masywie Czeskim znajdują się, otaczając kraj z trzech stron, prastare góry o strukturze zrębowej: Szumawa, Las Bawarski, Las Czeski, Rudawy oraz najwyższe góry Republiki Czeskiej - Karkonosze, z najwyższym szczytem Śnieżką o wysokości 1602 m n.p.m. Wypiętrzenie Szumaw odbywało się jednocześnie z silną działalnością wulkaniczną, co stało się powodem występowania w tych okolicach gorących źródeł mineralnych oraz cieplic. Środkowa część Masywu to zapadlisko tektoniczne - Nizina Połabska wraz z doliną górnej Łaby, będącej główną rzeką Republiki Czeskiej, w kierunku południowym zaś znajduje się Kotlina Trzebońska, Pilzneńska i Budziejowicka. Wschód Czeskiej Republiki tworzy morawsko-śląski pas obniżeń, będący granicą oddzielającą Masyw Czeski od Karpat. W Czechach leżą również Karkonosze. Ze szczytów Karpatach leżą tu Jaworniki, Małe Karpaty i Beskidy Morawskie, wraz z najwyższym szczytem Łysą Górą o wysokości 1324 m n.p.m.
Republika Czeska składa się z Czech właściwych, krainy leżącej między Rudawami i Sudetami oraz Moraw, krainy geograficznej opierającej się o południowy masyw Beskidów i Śląsk, leżący w kierunku północnym od Moraw.
Warunki klimatyczne Republiki Czeskiej są charakterystyczne dla strefy klimatu umiarkowanego, z częstymi wpływami mas powietrznych rodem znad Oceanu Atlantyckiego. Z kierunku południowego nad teren kraju napływają masy ciepłego powietrza zwrotnikowego typu kontynentalnego. W lecie jest dość ciepło, zimę zaś Czesi przechodzą bez większych przymrozków. Suma opadów, pomijając tereny górskie, jest stosunkowo niska i wynosi około 500-700 mm w roku.
Aby chronić pierwotną szatę roślinną i rzadkie gatunki zwierząt założono prawnie 3 parki narodowe, 24 parki regionalne, lokalne i okręgowe oraz 1656 rezerwatów a wiele okazów ustanowiono pomnikami przyrody. Całość obszarów chronionych na terenie Czech posiada niewielki obszar, bo 1 310 000 ha, co stanowi 15% powierzchni całkowitej tego państwa. Te trzy parki narodowe w Republice Czech to:
- Karkonoski Park Narodowy ( o powierzchni 385 km2),
- Szumawski Park Narodowy ( o powierzchni 685 km2),
- Park Narodowy Podyji ( o powierzchni jedynie 63 km2).
Parki te objęte są ścisłą ochroną, a więc jest to teren wyłączony spod możliwości praktykowania łowiectwa, jazdy pojazdami spalinowymi, wprowadzania psów jak również biwakowania. Obszarów chronionych na terenie Czech jest dość mało, stąd też duża liczba ekosystemów, które podlegają ochronie leży w zasięgu tak zwanych otulin, czyli w granicach obszarów zamieszkanych, gdzie można uprawiać turystykę oraz inną działalność usługową. Rezerwaty chronią zbiorowiska fauny i flory, obszary cenne geologicznie, torfowiska oraz powierzchnie leśne, które na północy kraju stały przed widmem zagrożenia i zniszczenia przez działalność przemysłową.
Najbardziej popularny i dlatego chętnie odwiedzany region Czech Wschodnich to rejon Karkonoszy, graniczący z Polską, będący jednocześnie najwyższym pogórzem w Republice, z najwyższym szczytem Śnieżką o wysokości 1602 m. Karkonosze są górotworem pośrednim między średniogórzem a wysokimi górami, co powoduje, że region jest eksploatowany tak samo intensywnie w letniej jak i zimowej porze roku. Jest to związane z warunkami przyrodniczymi, dobrze rozwiniętą siecią hoteli, pensjonatów, schronisk górskich o bogatej ofercie usług i rozrywek. Dominuje tu uprawianie narciarstwa, zarówno zjazdowego, jak i biegowego. Narciarzy biegowych spotkać można głównie na grzbietach i płaskowyżach górskich, z których rozciągają się piękne pejzaże na okoliczne regiony.
Najwięcej ośrodków narciarskich skupionych na terenie Karkonoszy i pogórza karkonoskiego jest wykorzystywana dla uprawiania narciarstwa zjazdowego. Największym rajem dla amatorów turystyki zimowej i narciarstwa to okolice Jańskich Łaźni, Peca pod Śnieżką, Szpindlerowego Młyna i Zaclerza. Wybór, choć nie tak bogaty jak na Słowacji, przewyższa go różnorodnością terenów zjazdowych, wielkości ośrodków i ich wyposażeniem. Zwolennicy romantycznych spacerów będą usatysfakcjonowani regionem wschodnim. Tam organizowanych jest wiele interesujących imprez i można pozwiedzać bardzo atrakcyjne miejsca, jakimi są przykładowo: gotycki zamek w Vizmburgu, malownicze tereny koło Małych Svatonowic i Upici oraz Rtynia, będąca pamiątką po chłopskich powstaniach i górnictwie w tym rejonie. Atrakcyjność tego obszaru można podziwiać z tras pieszych wędrówek, oraz z organizowanych specjalnie dla tego celu lotów widokowych we Vchrabli oraz Dvur Kralove. Jest to teren również idealnie wyposażony dla amatorów górskiej turystyki rowerowej.
Położony blisko granicy z Polską obszar pogórza Jeseníky - Jesioniki, obejmuje znaczną powierzchnię północnych Moraw. Są to najwyższe góry na terenie Moraw, rozdzielona na kilka samodzielnych, ale zależnych od siebie części. Rolę dominującą pełni Hrubý Jeseník z najwyższym szczytem Praded - Pradziadem, o wysokości 1491 m n.p.m., otoczonym niższymi pasmami gór Niskiego Jeseníku oraz pogórzy: Hanušovická Vrchovina, Zlatohorská Vrchovina i Rychlebské Hory. Odseparowane od pozostałych oraz najmniejsze pod względem powierzchni pogórze Kralický Sennik, posiadające szczyt o tej samej nazwie, sięgający wysokością 1423 m n.p.m. położone jest niedaleko na północ od tego obszaru. Hrubý Jeseník posiada w porze zimowej najlepsze warunki śniegowe, dlatego tak chętnie i często odwiedzany jest przez niezliczone rzesze amatorów białego szaleństwa. Te region odznacza się najdłuższym sezonem zimowym na terenie Republiki Czeskiej, trwającym od listopada do końca kwietnia. Pod względem jakości i długości tras narciarskich góra Praded posiada silnego konkurenta w postaci przełęczy Červonohorské Sedlo. Odpowiednie do uprawiania narciarstwa warunki narciarskie charakteryzuje również rejon przełęczy Ramzovské Sedlo, gdzie nie tylko amatorzy narciarstwa zjazdowego jak i biegowego mogą wspaniale i aktywnie spędzić czas.
Dzieje historyczne państwa czeskiego były bardzo burzliwe i zawiłe. W czasach starożytnych, ziemie współczesnego państwa czeskiego zamieszkane były przez ludy celtyckie - Bojów. Od tego słowa powstała łacińska nazwa Czech - Bohemia. Miejsce u zbiegu rzek Wełtawy i Berounki, wybrali oni pod swoją stolicę, pierwotną Pragę. W przeciągu I wieku p.n.e. obszary te opanowali Markomani i Kwadowie, które później zostały pokonane i wygnane przez plemiona słowiańskie. W pierwszej połowie VII w. n.e. tereny współczesnych Czech należały do Samona, frankijskiego kupca, który utworzył z nich niewielkie państewko, o charakterze związku kupieckiego, a nie organizacji politycznej. Po krwawych zwycięstwach nad Awarami, stał się on władcą państwa zjednoczonych Słowian w granicach czeskich, morawskich i słowackich. Jednakże jego śmierć przyniosła zastój w rozwoju a za panowania jego synów doszło do regresu rozwoju - nieudolne rządzenie synów doprowadziło do załamania tej potęgi gospodarczo-organizacyjnej w państwie stworzonym przez ojca i związek uległ rozpadowi. Państwo czeskie ostatecznie narodziło się w X wieku, kiedy rozpadła się Rzesza Wielkomorawska. Rządy objęli Przemyślidowie oraz zapoczątkowali chrystianizację Czech.
Ród Przemyślidów prowadził w miarę dobrą politykę zagraniczną z Polską, wzmacniając swe stosunki dzięki ślubowi Mieszka I z Dobrawą. Taka sytuacja trwała do XII w., kiedy to w wyniku zatargów granicznych napadli oni na ziemie polskie. Po okresie krwawych bitew i wojen na tronie, w XVI-tym wieku, zasiedli Habsburgowie. To zapoczątkowało rozpoczęcie wojny trzydziestoletniej.
Kolejne spustoszenia były wynikiem austriackiej wojny sukcesyjnej oraz rozgorzałej wojny siedmioletniej. Po tych wojnach kraj był całkowicie zniszczony i splądrowany, co zmniejszyło liczbę ludności o 1/3.
Przyszedł wtedy czas na odbudowę i krótkotrwałą stabilizację. W okresie baroku zbudowano ogromna ilość stylowych kościołów, klasztorów i innych budowli. Kraj nadal był pod panowaniem rodu Habsburgów.
W XIX-tym wieku miał początek gwałtowny rozwój przemysłu, hutnictwa i górnictwa. W czasie I wojny światowej, Czesi kooperowali na polu walki ze Słowakami i utworzyli Korpus Czechosłowacki, złożony z jeńców tych dwóch krajów. Po zakończeniu wojny utworzono niepodległe państwo Czechosłowację, ale już na początku istnienia tego politycznego tworu Słowacy przejawiali chęć odłączenia się od dominujących Czechów. Okres II wojny światowej przebiegł pod znakiem Rzeszy Niemieckiej, i jedynie powstanie w Pradze zezwoliło Czechosłowacji na wydostanie się spod panowania Niemców. 1992 rok, a oficjalnie rok później, to data podziału Czechosłowacji na dwa autonomiczne i niezależne kraje - Czechy i Słowację. Marzec 1999 r. to data (wraz z Polską i Węgrami) przystąpienia Czech do struktur NATO.
Święta państwowe Republiki Czeskiej
- 1 stycznia - Powstanie Państwa Czeskiego
- Wielkanoc
- 1 maja - Święto Pracy
- 8 maja - Dzień Zwycięstwa,
- 5 lipca - Dzień Apostołów Słowiańskich Cyryla i Metodego
- 6 lipca - Rocznica śmierci Jana Husa
- 28 października - Dzień Odzyskania Niepodległości
- 17 listopada - Aksamitna Rewolucja
- 24-26 grudnia - Boże Narodzenie
Zapoznając się z położeniem, kultura i obyczajami danego kraju warto również poznać jego kuchnię i kulinarne specjały. Jeśli mówimy o czeskiej kuchni to pierwszym daniem, które nasuwa się na myśl są knedliki "knedlíky", i choć zwykle knedliki są zwykłym dodatkiem do potraw, a rzadko podawane są jako danie główne. Mogą zastąpić cały posiłek, gdy są to np. knedliki ziemniaczane "bramborové knedlíky" z nadzieniem mięsnym lub owocowym (specjałem są knedliki śliwkowe). Stereotypem jest osąd, że Czesi zjadają knedliki na okrągło.
Dodatkiem potraw Czechów są również: ryż, kasza, poczciwe ziemniaki (pod każdą postacią: gotowanych, pieczonych, opiekanych w łupinach, smażonych itp.) i placki ziemniaczane. Przyprawą do placków - co często Polaków trochę dziwi - jest duża ilość czosnku. Placki na słodko, np. z cukrem jak w Polsce, to danie prawie nieznane wśród Czechów.
Należy tu podkreślić, że czeska tradycyjna kuchnia nie jest najlżejsza dla żołądka i dlatego ostatnio - pod wpływem mody na zdrowy styl życia i dietetyczną żywność - ulega zmianom. Na talerzu coraz częściej pojawiają się warzywa: świeże i gotowane, pod postacią surówek i sałatek. Mięsna urozmaica się owocami, np. brzoskwiniami czy ananasem. A jeszcze kilkanaście lat temu warzywa stanowiły na talerzu jedynie figlarną i kolorową dekoracją.
Na czeskich stołach - częściej niż kiedyś - pojawiają się dania z innych kuchni narodowych, zwłaszcza z potrawami mięsnymi. Jednak dla Polaków, czytających czeskie menu, wyjątkową potrawą jest typowa potrawa bezmięsna - smażony ser, a więc przygotowany plaster żółtego lub pleśniowego sera, panierowany w bułce tartej i usmażony. Ta prosta potrawa z sera z frytkami dla Czechów znaczy dokładnie to samo, co dla obywateli Wielkiej Brytanii słynne fish&chips.