Budowa

Ogólny wzór alkoholi to:

ROH

R to grupa alkilowa

Substancje te składają się z grupy hydroksylowej (wodorotlenowej) - OH, która wpływa na właściwości tych substancji.

Należy odróżnić alkohole od fenoli, które również posiadają grupę - OH, ale zawierają część aromatyczną, co wpływa na bardzo odmienne właściwości od alkoholi.

Alkohole są pochodnymi alkanów, alkenów, alkinów oraz węglowodorów aromatycznych, w których grupamy

-OH podstawiły atomy wodoru. Związki te mogą zawierać jedna grupę hydroksylową i wtedy nosza nazwe jednowodorotlenowych lub dwie - alkohole diwodorotlenowe (diole).

Nazewnictwo

Nazwy alkoholi pochodzą od nazw odpowiednich węglowodorów, do których dodaje się końcówkę -ol.

W przypadku występowania kilku grup hydroksylowych stosuje się przedrostki: di, tri, tetra itd.

Izomeria
  • Najprostsze alkohole - metanol oraz etanol - nie posiadają izomerów (ze względu na równocenność wszystkich atomów wodoru)
  • Propan ma dwa izomery: 1-propanol (grupa -OH zastępuje atom wodoru w grupie -CH3) i 2-propanol (-OH zastępuje atomu wodoru w grupie -CH2-), oba izomery stanowią przykład izomerii podstawnika

Podział alkoholi w zależności od rzędowości atomu węgla związanego z grupą hydroksylową:

  • Pierwszorzędowe
  • Drugorzędowe
  • Trzeciorzędowe

Właściwości chemiczne:

  • Alkohole pierwszorzędowe utleniają się do aldehydów (RCHO) lub kwasów karboksylowych (RCOOH)
  • Alkohole drugorzędowe ulęgają utlenieniu do ketonów (R2CO)
  • Ulegają estryfikacji (tworzenia estrów (RCH2OCOR))

Zastosowanie(Tabela 1)

Metanol, CH3OH

Etanol, C2H5OH

  • w postaci środka konserwującego
  • w przemyśle farmaceutycznym
  • jako rozpuszczalnik
  • do wytwarzania formaliny
  • do produkcji tworzyw sztucznych,
  • włókien syntetycznych oraz barwników
do wytwarzania artykułów przemysłowych w przemyśle kosmetycznym do produkcji aromatów do ciast w przemyśle farmaceutycznym