UKŁAD KRWIONOŚNY

Duża ilość ciepła wydzielana podczas spalania tlenu, jak i podział serca na dwa przedsionki i dwie komory (krew natlenowana nie miesza się z krwią odtlenowaną), zapewnia utrzymanie stałej temperatury ciała.

Objętość wyrzutowa serca - ilość krwi, która podczas jednego skurczu przechodzi z komory serca do naczynia tętniczego. Średnio każda komora tłoczy ok. 75 ml krwi.

Rytm serca to około 72 skurcze/min.

Ściany lewej komory serca są grubsze (2-5 razy) w stosunku do ścian komory prawej. Wiąże się to z różnicą ciśnień pomiędzy poszczególnymi komorami. Ciśnienie w komorze lewej utrzymuje się na wyższym poziomie niż w komorze prawej (różnica ta może być nawet pięciokrotna).

UKŁAD WIEŃCOWY (układ naczyń wieńcowych) odpowiada za odżywianie serca. Naczynia na powierzchni ściany serca doprowadzają i odprowadzają różne substancje głównie doprowadzają substancje odżywcze, tlen. Krew, która przepływa przez serce nie jest w stanie zaopatrzyć je w niezbędne dla funkcjonowania produkty. Serce działa bowiem jako pompa, a krew przepływa przez nie z dużą prędkością.

Zawał mięśnia sercowego spowodowany jest najczęściej brakiem drożności tętnic wieńcowych. Zaczopowanie naczynia może nastąpić np. poprzez oderwaną płytkę miażdżycową.

NACZYNIA KRWIONOŚNE: żyły, tętnice i naczynia włosowate.

Żyły i tętnice posiadają trójwarstwową ścianę:

  • warstw zewnętrzna - utworzona przez tkankę łączną,
  • warstwa środkowa - warstwa mięśni gładkich,
  • warstwa wewnętrzna - warstw śródbłonka i tkanki łącznej.

Różnica pomiędzy żyłami i tętnicami wiąże się z odmienną grubością poszczególnych ścian.

Tętnice:

  • tętnice odprowadzają krew z serca do tkanek
  • w naczyniach tych krew płynie pod dużym ciśnieniem, posiadają zatem grubszą warstwę środkową (warstwę mięśni gładkich)
  • mają zdolność do zmiany średnicy (zmiana skorelowana jest ze zmianą ciśnienia)

Żyły:

  • doprowadzają krew z tkanek do serca
  • w żyłach zlokalizowane są zastawki, uniemożliwiające zmianę kierunku przepływu krwi

Naczynia włosowate:

  • ściany naczyń zbudowane są ze śródbłonka
  • dzięki wysokiej przepuszczalności ścian możliwa jest wymiana substancji pomiędzy krwią a tkankami
  • zwykle łączą tętnice z żyłami, ale tworzą też układ wrotny czy sieć dziwną
  • układ wrotny - (naczynia włosowate - żyła - naczynia włosowate), poprzez żyły, głównie żyłę wrotną substancje odżywcze z przewodu pokarmowego (głównie z kosmków jelitowych) doprowadzane są do wątroby (także trzustki, śledziony), gdzie przeważnie następuje ich magazynowanie
  • sieć dziwna - dzięki specjalnemu układowi naczyń: tętniczka - sieć naczyń włosowatych - tętniczka, możliwa jest wydajniejsza wymiana pomiędzy danym organem a krwią (dotyczy to szczególnie dobrze ukrwionych narządów, takich jak nerki czy przysadka mózgowa).

SERCE

  • otoczone jest przez, tzw. worek osierdziowy, który chroni serce podczas jego pracy, (gł. ochrona przed różnego rodzaju urazami)
  • na pracę serca oddziałuje jedynie układ nerwowy (przyspiesza lub spowalnia jego pracę)
  • głównym rozrusznikiem pracy serca jest, tzw. węzeł zatokowo - przedsionkowy, który inicjuje cykl pracy serca - generowany impuls wpływa na skurcz przedsionków; funkcję drugorzędną spełniają: węzeł przedsionkowo - komorowy, pęczek Hissa, włókna Purkiniego
  • cykl pracy serca trwa ok. 0,85 s, z czego na skurcz przedsionków przypada 0,15 s, na skurcz komór 0,3 s, pauza spoczynkowa trwa natomiast 0,4 s.
  • prawidłowe ciśnienie krwi wynosi 120/80 mm Hg (pierwsza liczba określa ciśnienie skurczowe, druga liczba - ciśnienie rozkurczowe)