Krew

Krew - ustrojowy płyn - jest rodzajem łącznej tkanki, której międzykomórkowa istota ma płynną strukturę. Objętość krwi równa jest 5-6 l, a to średnio stanowi 7,5% masy całego ciała. W jej skład osocze (plasma sanguinis) oraz komórkowe składniki. Komórkowymi składnikami są krwinki: czerwone (tzw. erytrocyty), białe (tzw. leukocyty) i płytkowe (trombocyty).

Czerwone krwinki (erytrocyty) są bezjądrzastymi elementami zawierającymi barwnik krwi we wnętrzu - hemoglobinę. Ich postać przypomina dwuwklęsłe krążki mające średnicę 6-8 mm. 1 litr krwi posiada u kobiety 4,0 - 4,5×1012 (4-4,5 mln/mm3) erytrocytów a u mężczyzny 4,5-5×1012 (4,5-5 mln/mm3).

Ilość białych krwinek w jednym litrze krwi wynosi 6,0-8,0×109 (6000-8000/mm3). Białe krwinki (mające średnicę równą 12-16 mm) to komórki posiadające jądra. Pod względem zawartość w cytoplazmie ziarnistości lub jej braku białe krwinki podzielono na granulocyty oraz agranulocyty.

Granulocyty różni powinowactwo ziarnistości do barwników, z tego tez względu wyróżnia się granulocyty obojętnochłonne - mikrofagi, neutrofile (50-66%), kwasochłonne - eozynofile (2-4%) oraz zasadochłonne - bazofile (0,5%).

Do agranulocytów należą limfocyty (30-35%) oraz monocyty (4-8%) których średnica równa jest 8 mm. Każda z krwinek, za wyjątkiem limfocytów (immunologiczny układ), jest wytwarzana przez szpik kostny czerwony (krwiotwórczy układ).

W jednym litrze krwi jest około 200-300×109 (200-300 tys./mm3) trombocytów (płytek krwi). W swym wnętrzu płytki krwi zawierają enzymy, które potrzebne są w procesie krzepnięcia krwi (tzw. układ krzepnięcia) - serotoninę oraz trombokinazę. Trombocyty są fragmentami komórek macierzystych kostnego szpiku - megakariocytów.

Morfologia krwi dorosłych ludzi w procentach:

Osocze to płyn zawierający białka (7%), wodę (91-92%) oraz związki niskoprocentowe, takie jak: glukoza, elektrolity, azotowa reszta (0,9%) itp.

Pod działaniem jonów wapnia oraz trombokinazy powstaje trombina z protrombiny. Powstała trombina powoduje zamianę fibrynogenu (osocze) na fibrynę wytrącającą się, w ten oto sposób zachodzi krzepnięcie krwi. Osocze pozbawione włóknika (fibryny) nazywane jest surowicą krwi. Białka występujące w osoczu to albuminy (wiążą wodę) oraz globuliny, których niektóre frakcje są np. immunoglobulinami.

Funkcje krwi:

• rozprowadzanie tlenu oraz odprowadzanie do płuc dwutlenku węgla,
• rozprowadzanie odżywczych substancji wchłoniętych z pokarmowego przewodu, hormonów,
• odprowadzanie zmetabolizowanych substancji do nerek oraz potowych gruczołów,
• udział w odpornościowych reakcjach (immunologiczny układ).

Białe krwinki - leukocyty - to komórki jądrzaste obecne w limfie (chłonce), krwi oraz łącznej tkance. Charakteryzuje je zdolność do ruchu pełzakowatego i fagocytozy, dlatego też pełnią obronne funkcje w organizmie.

W jednym litrze krwi występuje 6,0-8,0×109 (6000-8000/mm3) leukocytów. Białe krwinki (średnica równa 12-16 mm) to komórki posiadające jądro. Przez wzgląd na zawartość lub brak ziarnistości na terenie cytoplazmy podzielono te krwinki na granulocyty oraz agranulocyty.

Granulocyty różni powinowactwo ziarnistości do barwników, dlatego też wyróżnia się granulocyty obojętnochłonne - neutrofile, mikrofagi (50-66%), kwasochłonne - eozynofile (2-4%), zasadochłonne - bazofile (0,5%).

Do agranulocytów należą limfocyty (30-35%) oraz monocyty (4-8%) mające średnicę równą 8 mm. Każda krwinka, za wyjątkiem limfocytów (immunologiczny układ, śledziona, węzły limfatyczne, chłonne grudki), są wytwarzane przez szpik kostny czerwony.

Czerwone krwinki - erytrocyty - są składnikami krwi kręgowców, zawierającymi barwnik krwi we wnętrzu - hemoglobinę. Ich postać przypomina dwuwklęsłe krążki mające średnicę równą 6-8 mm. 1 litr krwi posiada u kobiety 4,0-4,5×1012 (4-4,5 mln/mm3) erytrocytów a u mężczyzny 4,5-5×1012 (4,5-5 mln/mm3).

Krwinki te powstają w kostnym szpiku (erytropoetyna, erytropoeza), po czym przedostają się do krwi, tam żyją w przybliżeniu 120 dni, po czym wyłapywane są w śledzionie, a tam dochodzi do ich rozkładu.

Erytrocyty mają różne rozmiary, co uzależnione jest od gatunku. Charakteryzują się dużą elastycznością, co umożliwia im przepływanie przez włosowate naczynia, lecz również posiadają zdolność aglutynacji (grupa krwi, układy antygenowe czerwonych krwinek).

Zadaniem erytrocytów jest transport tlenu do każdej tkanki oraz komórki organizmu, po czym na miejsce tlenu związanie dwutlenku węgla oraz oddanie go na terenie płuc, aby na nowo móc związać tlen. Biorą udział poza tym w przenoszeniu oraz magazynowaniu niektórych organicznych i mineralnych składników.

Liczba a także morfologiczne właściwości krwinek, zawartość hemoglobiny w nich, ma ważne niezwykle znaczenie diagnostyczne.

W jednym litrze krwi jest około 200-300×109 (200-300 tys./mm3) płytek krwi (trombocytów). W swym wnętrzu płytki krwi zawierają enzymy, które potrzebne są w przebiegu krzepnięcia krwi (tzw. układ krzepnięcia) - serotoninę oraz trombokinazę, umożliwia im to zatamowanie krwawienia przez wytworzenie płytkowego czopa.

Trombocyty są fragmentami komórek macierzystych kostnego szpiku - megakariocytów. Produkcja ich oraz różnicowanie sterowane jest poprzez trombopoetynę (trombopoeza).