Człowiek należy do gromady ssaków, które pojawiły się na ziemi 220 mln lat temu. Prekursorem dla nich były małe gady owadożerne. Pozostawały one niezmienne w swej budowie aż do momentu, kiedy to 65 mln lat temu wyginęły dinozaury i ssaki zmuszone były przystosować się do nowej niszy ekologicznej. Dało to początek ich szybkiemu rozwojowi. Wtedy to doszło do wyodrębnienia się ich na trzy grupy: stekowce, łożyskowe i torbacze. Z pradawnych łożyskowców wywodzi się tak zwany Purgatorius.

Jak większość zwierząt były one małe i owadożerne. Zamieszkiwały korony drzew.

Posiadały dobrze rozwinięty wzrok, mocne, sprawne łapy i całkiem spory mózg. Opis ten dotyczył prymitywnych naczelnych najbardziej rozwiniętych ssaków. Z biegiem czasu doszło do ich podziału na dwie grupy: prymitywne-Prosimiae i bardziej wyspecjalizowane tworzące podrząd małp właściwych. Do Kolejnego podziału doszło 35 mln lat temu, kiedy to wyodrębniły się dwie nadrodziny: małpy szerokonose (Ceboidea) i wąskonose (Cercophitecoidea). Około 24 mln lat temu Cercophitecoidea znów się podzieliły. Jednym z nowych przedstawicieli były diopiteki, z których to wywodzi się wiele gatunków zwierząt.

Kenyapihecus był wspólnym przodkiem człowieka i małp człekokształtnych.

Pierwszym naszym przodkiem był prawdopodobnie A. afarensis. Jego budowa i morfologia była bardziej zbliżona do małpy, lecz posiadał pewne cechy, które mogły świadczyć o pokrewieństwie z ówczesnym człowiekiem. Charakteryzowała go spionizowana postawa ciała, krótkie palce u stóp, lecz pierwszy palec (kciuk) nie był jeszcze przeciwstawny w porównaniu do pozostałych. Mieli około 1 metra wzrostu, pojemność mózgu nie przekraczała 500 cm3, żuchwa nadal była wysunięta ku przodowi z silnie rozwinięta twarzoczaszką. Na podstawie rekonstrukcji całego szkieletu, wnioskuje się ze prowadzili drzewno- ziemny tryb życia.

A. afarensis wymarł na przełomie 2-3 mln lat temu. Potomkowie podzieli się na dwa gatunki: A. robustus i A, africanus. Zajmowały one inne nisze ekologiczne i różniły się znacznie budową. A. africanus jako gatunek trwały przez okres 1 mln lat. Charakteryzowały się ciała drobną budową ciała, ale posiadały olbrzymie mózgi (600 cm3). Drugi gatunek pojawił się 1,5 mln lat temu. Były to formy większe i silniejsze od A. africanus, lecz bardziej prymitywne.

Czaszka ich posiadała grzebieniowatą narośl, czoło była słabo rozwinięte, a czaszka posiadała wyrostek kostny umiejscowiony w części potylicznej głowy. Stanowił on zaczep dla potężnych mięsni żuchwy.

Kolejnym ogniwem w ewolucji człowiekowatych był H. habilis (człowiek zręczny) wiąże się to z kolejną cechą jaką jest przeciwstawny ułożony palec, zwany kciukiem.

Posługiwał się on prostymi narzędziami wykonanymi z kamienia. Byle wyższy od A. afarensis i miał bardziej pojemny mózg. Jego czaszka była bardziej zaokrąglona, a twarz była bardziej zbliżona budową do twarzy współczesnego człowieka. Posiadał on również łuk zębowy w budowie podobny do zębów współczesnego człowiekiem. Posiadał on delikatniejszą, lepiej wysklepioną czaszkę o większej pojemności (700-800 cm3). Jego sylwetka była bardziej wyprostowana niż u australopiteków, a tym samym był lepiej przystosowany do poruszania się na dwóch kończynach.

Następny praczłowiek H. erectus stanowi ogniwo wyjściowe dla ewolucji człowieka. H. erectus rozwinął się w Afryce, a następnie zaczął się migrować w kierunku Europy i Azji. Wyjaśnia to, dlaczego najstarsze jego szczątki sprzed 1,5 - 1,6 mln lat temu znaleziono w Afryce, a kolejne w innych krainach Starego Świata. Jego mózg był znacznie większy od mózgu poprzednika i miał tendencje do powiększania się. Trzewioczaszka przypominała bardziej ludzka niż małpią. Ciało ich było całkowicie spionizowane. Produkowali oni bardziej zaawansowane narzędzia a także posługiwali się ogniem.

Nasz gatunek zaistniał się na ziemi około 400 tysięcy lat temu. Ich mózg cechował się dużą pojemnością dochodzącą do 1400 cm 3.

Między 250a 40 tysiącami lat temu na terenach Europy pojawił się inny gatunek zwany neandertalczykiem. Ten pierwotny człowiek odznaczał się krępą budową ciała. Miał mózgoczaszkę o pojemności nieco większej niż u współczesnego H. sapiens, twarz nieznacznie wysuniętą. Pierwsze znaleziska kostne neandertalczyków liczące 250-150 tys. lat, znaleziono na terenie Francji i Niemiec. Zasięg tego gatunku obejmuje niemal wyłącznie Europę i Bliski Wschód. Pojedyncze znaleziska znane są również z terenów północnej Afryki i Azji centralnej. Neandertalczycy zamieszkiwali głównie tereny o suchym i zimnym klimacie. Ich czaszka wysunięta była ku przodowi, z dużymi oczodołami. Cechowało go znakomita adaptacja do srogich czynników klimatycznych panujących ówcześnie w Europie. Jego układ kostno- mięśniowy był doskonale rozwinięty, był dużo wyższy i bardziej silny od człowieka współczesnego. Tajemnica wyginięcia neandertalczyków jest nierozwiązana. Jedna z hipotez mówi o wzajemnym kojarzeniu się z H.sapiens, co spowodowało zacieranie się różnic w budowie na korzyść tego ostatniego gatunku.

Pierwsze szczątki Homo sapiens sapiens zostały znalezione w Afryce około 100 tysięcy lat temu u ujścia rzeki Klasies w RPA, a także w Europie i Azji. Prawdopodobnie był on długo izolowany od reszty człowiekowatych. Ponad 30 tysięcy lat wstecz człowiek ten zaczął wędrówkę by zasiedlić cały świat i 10 tysięcy lat temu był jedynym obywatelem reprezentującym rasę ludzką na ziemi.

Początek rozwoju kultury ludzkiej datuje się na mezolit. Wtedy to człowiek nabył takich zdolności, aby zapanować nad środowiskiem, klimatem i przyrodą. Osiedla się bez względu na panujące w danym miejscu warunki, radził sobie z zwierzętami. Zaczął prowadzić osiadły tryb życia. Znacznie ubogacił swą dietę, tworzył liczne narzędzia, służące mu do ułatwiania pracy na co dzień. Zaczął uprawiać ziemie i konstruować proste maszyny. Zaczął on również tworzyć sztukę, która zachowała się nielicznie do dzisiaj.