Czy dieta może wpływać na powstawanie nowotworów? Do tej pory naukowcy nie mają całkowitej pewności ale istnieje wiele dowodów ,że zmiana diety, unikanie spożywania pewnych produktów chroni przed niepożądanymi reakcjami w organizmie a także przed chorobami nowotworowymi. Liczne badania przeprowadzone na ludziach wskazują na to , że zmiana złych nawyków żywieniowych może zmniejszyć o 67 % prawdopodobieństwo zachorowania . Szkodliwe działanie niektórych produktów spożywczych nie jest związane tylko z ich wprowadzeniem do organizmu ludzkiego. Szkodliwe substancje mogą powstawać z pozornie nieszkodliwych dopiero w organizmie żywym. Czasem również dieta może mieć wpływ na procesy metaboliczne organizmu , modyfikując związki chemiczne w ustroju lub zmieniając przebieg niektórych reakcji. W wyniku wielu badań i obserwacji naukowcy stwierdzili że substancje chemiczne takie jak: konserwanty, substancje wzmacniające smak i zapach, barwniki , dostarczane do organizmu wraz z pokarmem mogą nieść z sobą największe ryzyko na zachorowanie na choroby nowotworowe.
Przykłady substancji szkodliwych:
- alkohol- jest czynnikiem szkodliwym dla organizmu, który zwiększa ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe gardła , przełyku , jamy ustnej i górnej części krtani. Rak odbytu dużo częściej u osób spożywających duże ilości piwa niż u abstynentów;
- pleśń- wykazuje silne działanie kancerogenne. Pleśń na produktach spożywczych to grzyby z rodzaju pleśniaków, które wytwarzają bardzo niebezpieczne aflatoksyny. Substancje te są bardzo szkodliwe i często zjadane przez ludzi nieświadomie, poprzez zjadanie zaatakowanych przez pleśń produktów np. dżemów i owoców. Ludzie usuwają tylko grzybnie lub nadcinają zepsutą część owocu nie wiedząc że aflatoksyny rozprzestrzeniają się po całym zaatakowanych produkcie;
Warunkami w których aflatoksyny wytwarzane są w największej ilości jest duża wilgotność i wysoka temperatura, dlatego na zakażenie tą toksyną najbardziej narażone są produkty importowane z krajów o ciepłymi klimacie np. pistacje, orzeszki brazylijskie i ziemne, ryż , kukurydza, sorgo. Mięso zwierząt karmionych zakażona paszą także staje się szkodliwe dla zdrowia;
- marynaty- czyli produkty spożywcze utrwalone w roztworach kwasu octowego lub soli kuchennej mogą zwiększać ryzyko zachorowania na raka przełyku;
- żywność zasalana i wędzona - czyli utrwalana przy użyciu soli kuchennej i dymu wędzarniczego, który zawiera w sobie wiele szkodliwych dla naszego organizmu substancji. Duże spożycie soli powoduje wytworzenie się nietypowej mikroflory słonolubnej w przewodzie pokarmowym, która wytwarza niebezpieczne dla zdrowia nitrozoaminy;
- używki- kawa i herbata. Herbata zawiera garbniki- substancje które stają się niebezpieczne dla zdrowia przy dużym pożyciu tego napoju. Zawarte w mocnej kawie duże ilości substancji smolistych mogą mieć działanie mutagenne;
- produkty smażone- w czasie procesu smażenia i wędzenia następuje wytwarzanie szkodliwych wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych ( WWA ),. Substancje te mają właściwości toksyczne i obniżają odporność organizmu.
- konserwanty- w obecnych czasach większość produktów przemysłu przemysłowego stosuje konserwanty w celu przedłużenia zdatności produktów do spożycia. Konserwanty zawarte w tych produktach są źródłem niebezpiecznych azotanów i w azotynów.
- organizmy morskie - skorupiaki wyławiane z wody zanieczyszczonej mogą kumulować w swoich organizmach niebezpieczne substancje takie jak: bifenyle, pestycydy;
- tłuszcze- osoby spożywające duże ilości tłuszczy, kumulując je w swoich organizmach ułatwiają przedostanie się do niego rozpuszczalnych w tłuszczach substancji kancerogennych, dieta zawierająca dużą zawartość tłuszczy wspomaga wydzielanie szkodliwych soli kwasów tłuszczowych.
- białko- u osób stosujących dietę wysokobiałkową, ich wysokie stężenie może zmieniać metabolizm wątroby i zmniejszać jej właściwości detoksykujące.
Dieta wysokotłuszczowa i wysokobiałkowa może zwiększyć ryzyko na zachorowanie na choroby krążenia i nowotworowe układu pokarmowego.
Przyczyną powstawania nowotworów są także niedobory pewnych witamin, np. C i A, kwasu nikotynowego, ryboflawiny oraz niedostateczna ilość składników mineralnych w spożywanych produktach. Składnikami tymi mogą być :magnez, molibden , cynk i selen.
Spożycie w dużych ilościach świeżych, nie skażonych pestycydami owoców i warzyw może w pewnym stopniu zabezpieczać organizm przed chorobami nowotworowymi. Ochrona ta dotyczy to przede wszystkim przewodu pokarmowego oraz układu oddechowego.
Włókna pokarmowe występujące w wielu owocach, warzywach i nasionach zbóż także posiadają właściwości ochronne - zabezpieczają przewód pokarmowy przez działaniem szkodliwych substancji. Włókna pokarmowe do których należy celuloza, hemiceluloza i ligniny są cząstkami których organizm nie trawi ale spełniają one pewne funkcje w przewodzie pokarmowym. Wspomagają one procesy trawienia i ułatwiają przechodzenie treści pokarmowej przez jelita, zapobiegając tym samym zawarciom. Badania dotyczące ochronnych właściwości włókien pokarmowych wykazały że włókna występujące w warzywach i owocach chronią w pewnym stopniu organizm przed zachorowaniem na raka jelita grubego. Właściwości ochronne włókien występujących w zbożach nie zostały potwierdzone. W obecnych czasach gdy, odsetek ludzi cierpiących na różne choroby nowotworowe jest ogromny i ciągle rośnie, źródeł choroby można doszukiwać się prawie w każdej dziedzinie życia człowieka. W ramach ochrony przed tymi groźnym schorzeniami warto zajrzeć do swojego talerza i zastanowić się , "czy naprawdę to wszystko jest zdrowe"?