Do chorób przenoszonych drogą płciową zalicza się wszelkie schorzenia, którymi można się zarazić w trakcie stosunków seksualnych z partnerem będącym nosicielem. Najbardziej powszechne schorzenia weneryczne to kiła, rzeżączka, rzęsistkowica, a także AIDS, zapalenie wątroby, kłykciny kończyste, czy rzadziej występujący wrzód miękki. Drogą płciową zarazić się można również zapaleniem cewki moczowej oraz pasożytami - świerzbem i wszawicą łonową. Ogólnie można wyróżnić schorzenia bakteryjne, wirusowe, pasożytnicze oraz spowodowane przez grzyby i pierwotniaki.

Do chorób wirusowych zalicza się:

1. AIDS

AIDS jest chorobą wywoływaną przez wirus HIV, który ma dwie formy - HIV-1, który został po raz pierwszy opisany w 1983 roku, oraz HIV-2 rozpoznany w 1986 roku. Dwa rodzaje wirusów różnią się pod względem budowy oraz czasem, po jaki w organizmie zainfekowanym można zaobserwować pierwsze objawy AIDS. HIV-2 pozwala żyć bezobjawowo znacznie dłużej, nawet kilkanaście lat.

Od wniknięcia wirusa HIV w organizm człowieka mija długi czas do pojawienia się objawów. Po tym czasie (różnym, w zależności od typu wirusa i właściwości osobniczych chorego) obserwuje się symptomy zakażenia organizmu - występuje gorączka, powiększają się węzły chłonne, bolą mięśnie, stawy i głowa, może też wystąpić wysypka na skórze. Po kilku lub kilkunastu dniach objawy zanikają. Istnieją obecnie testy laboratoryjne na nosicielstwo wirusa HIV, bowiem u chorego pojawiają się we krwi przeciwciała przeciwko wirusowi. Jeżeli chory podda się takim testom już w czasie pierwszych objawów, choroba zostanie prawidłowo zdiagnozowana. Zwykle jednak mija odebrana jako przeziębienie, a po niej następuje okres zakażenia nie dający żadnych objawów, w którym wirus rozprzestrzenia się po organizmie. Czas ten może trwać nawet 10 lat. Dlatego czasem trudno choremu odtworzyć moment i partnera, od którego się zaraził. W fazie bezobjawowej chorzy nie uskarżają się na żadne dolegliwości i mogą bezwiednie zarażać swoich partnerów. dopiero po kilku latach zaczynają się pojawiać objawy, które są wynikiem niszczycielskiego działania wirusa na układ immunologiczny. Nazwa AIDS z języka angielskiego oznacza zespół nabytego upośledzenia odporności, bowiem na tym polega cała choroba - niszczeniu sił obronnych organizmu dotąd, aż zwykła dla zdrowego niegroźna infekcja zabije chorego. Objawy, jakie się w tej fazie obserwuje to gorączka i silne pocenie, uporczywy kaszel, ból w stawach, mięśniach. Chory chudnie, uskarża się na duszności, zaburzenia neurologiczne i psychiczne. Do tego często zdarzają się biegunki i stany zapalne w jamie ustnej.

Od czasu gwałtownego rozprzestrzenienia się, AIDS pochłonęło już kilka milionów ofiar śmiertelnych. Także w Polsce liczba chorych na AIDS i nosicieli dramatycznie wzrasta.

2. Opryszczka narządów płciowych

Opryszczka narządów rodnych wywoływana jest przez wirus HSV typu II (a więc nie ten, który wywołuje opryszczkę na ustach). Choroba objawia się pęcherzykami wokół narządów rodnych, często także odbytu, które po kilku dniach zasychają w strupki. U kobiet dodatkowo mogą wystąpić upławy. Dodatkowymi objawami, które mogą zaobserwować chorzy jest bolesne i piekące oddawanie moczu. Choroba może przejść w etap utajony, z nawracającymi co jakiś czas objawami.

3. Wirusowe zapalenie wątroby

Wirusowe zapalenie wątroby objawy zarażenia daje po kilku dniach ale czasem dopiero po wielu miesiącach. Objawy te zbliżone są do grypowych, ale dodatkowo obserwuje się ciemnienie moczu, zmieniony kolor stolca, zżółknięcie oczu oraz skóry. Bywają przypadki rozwinięcia się przewlekłego zapalenia wątroby. Choroba może być bardzo groźna dla zdrowia, bowiem wątroba pełni bardzo ważne funkcje w organizmie a jej zapalenie ogranicza wydajność działania.

4. Kłykciny kończyste

Kłykciny są wywoływane przez wirus brodawczaka ludzkiego. W okolicy narządów rodnych pojawiają się brodawki przypominające kalafior.

5. Mięczak zakaźny

Schorzenie to wywoływane jest przez wirus mięczaka. Choroba jest często bezobjawowa, a jeśli objawy są, to obserwuje się pojawienie małych grudek, które swędzą. Zwykle mija samoistnie.

Do chorób bakteryjnych zalicza się:

1. Rzeżączka

Jest bardzo powszechną choroba weneryczną, którą wywołuje dwoinka rzeżączki. Objawy pojawiają się zwykle w kilka dni po zakażeniu. Mężczyźni uskarżają się na ropne wycieki z cewki moczowej, oraz piekące oddawanie moczu. Jeśli choroba jest nie leczona, objawy zewnętrzne stają się łagodniejsze, jednak może dojść do zapalenia najądrzy oraz gruczołu krokowego. Kobiety także uskarżają się na pieczenie cewki moczowej, upławy, czasem występuje zapalenie przydatków. Może zdarzyć się bezobjawowe zakażenie u kobiet.

2. Kiła

Kiłę wywołuje krętek blady. Choroba może mieć charakter nabyty - przy zarażeniu np. w czasie stosunku, lub wrodzony, gdy chora matka w ciąży przenosi kiłę na dziecko. Od czasu zarażenia mija kilka tygodni do pojawienia się pierwszych objawów, a są to owrzodzenia w okolicach narządów płciowych oraz powiększenie węzłów chłonnych. Po upływie kolejnych tygodni obserwuje się podwyższenie temperatury, bóle w kościach, mięśniach i wysypkę na skórze. Jeśli choroba nie zostanie na czas rozpoznana, po wielu latach może dojść do poważnych zmian w organizmie.

3. Ziarnica weneryczna

Ziarnica jest chorobą rzadko spotykaną w Europie, powszechną natomiast w krajach tropikalnych. Objawia się pojawieniem pęcherzykowatych lub grudkowatych zmian w okolicach narządów płciowych, oraz stanami zapalnymi węzłów chłonnych i bólami stawów.

Do chorób pasożytniczych zaliczamy:

1. Świerzb

Wywołany jest przez świerzbowca, objawia się silnym świądem szczególnie w nocy.

2. Wszawica łonowa

Wszawica to rozprzestrzenienie się wszy łonowych w miejscach porośniętych przez twarde krótkie włoski. . Objawia się silnym świądem skóry.

Do chorób wywołanych przez grzyby oraz pierwotniaki zaliczamy:

1. Rzęsistkowica

Rzęsistkowicę wywołuje rzęsistek pochwowy. U mężczyzn choroba może przebiegać bezobjawowo, lub powodować zapalenia gruczołu krokowego i cewki moczowej. u kobiet obserwuje się zwykle stany zapalne w pochwie, sromie, cewce moczowej oraz upławy. Objawy pojawiają się zwykle do trzech tygodni od zarażenia.

2. Drożdżyca

Drożdżyca wywołana jest przez drożdżaki. U zarażonych obserwuje się upławy u kobiet i zmiany na żołędzi i napletku u mężczyzn.

Aby zapobiec zachorowaniu na choroby weneryczne należy utrzymywać stosunki płciowe ze stałym, zdrowym partnerem oraz dbać o higienę osobistą. Leczenie chorób przenoszonych droga płciową zależy od rodzaju schorzenia. Objawy zewnętrzne zwykle leczone są przez dermatologa, natomiast choroby bakteryjne lub wirusowe często wymagają podania antybiotyku. Należy podkreślić, że większość chorób wenerycznych jest całkowicie wyleczalna a ilość skutecznych leków wzrasta, jednak niektóre z chorób wymagają leczenia przez długi czas. Jak dotąd AIDS nie jest wyleczalne.